Heel wat Italiaanse componisten vonden werk ten noorden van de Alpen in de achttiende eeuw en Luigi Gatti, de zoon van een organist uit lazise bij Verona was geen uitzondering. Als men Gatti musicologisch wil plaatsen zou men kortweg kunnen zeggen dat hij Wolfgang Amadeus Mozarts opvolger was als componist aan het aartsbisschoppelijk hof van Salzburg toen die uit onvrede met zijn werkgever aartsbisschop Colloredo naar Wenen vertrokken was. Gatti overleefde Mozart echter en hielp Mozarts zus Nannerl bij het uitgeven van partituren van haar broer. Hij schreef zelf echter ook muziek en naast oratoria en religieuze muziek die hij als componist aan een bisschoppelijk hof verplicht was te schrijven, hield hij zich ook met kamermuziek bezig. Dit plaatje bevat twee kamermuziekwerken met een nogal ongewone bezetting: een nonet met de lange titel ' Serenata a piu stromenti di Concerto' voor hobo, fagot, twee hoorns en strijkkwintet en een sextet voor Engelse hoorn, fagot en strijkkwartet. Een dergelijk genre van kamermuziek, met zijn combinatie van blazers en strijkers zou populair worden in de vroege negentiende eeuw, waarbij Beethoven, Schubert, Spohr, Ries, Hummel en vele anderen dergelijke werken schreven maar Gattis werken dateren hoorbaar uit een vroegere periode en zijn nog pure classicistische ontspanningsmuziek.
Gattis obscure reputatie mag niet verbergen dat dit kwalitatief hoogstaande muziek is, niet vernieuwend misschien maar voorzien van aantrekkelijke melodietjes, originele wendingen en een vlotte instrumentatie. Het zou dan ook niet moeilijk zijn om zich van componist te vergissen en deze muziek aan een late Haydn of een vroege Beethoven toe te schrijven. De hoorns spelen een doorgaans ondergeschikte rol maar hobo (en in het sextet Engelse hoorn) en fagot trekken een groot deel van de soli naar zich toe. Dat maakt van het sextet zelfs bij momenten een soort van dubbelconcerto met begeleiding van strijkkwartet. Violiste Ursula Maria Berg mag in de 'Serenade' dan weer een hoge en eclatante eerste vioolpartij ten gehore brengen.
De uitvoering die deze werken van het Calamus Ensemble krijgt klinkt opvallend levendig en fris. Zo zet het 'Menuetto' uit de 'Serenata' zwierig in en klinkt de finale zonnig en lyrisch. Een flinke dosis romantische zangerigheid steekt men niet weg maar botst ook niet met Gattis doorzichtige idioom. Deze werken barsten niet meteen van de energie die in de uitvoering gestoken werd en het ensemble kleurt nergens buiten de lijntjes maar presenteert wel een stilistisch erg verzorgde interpretatie.
Deze muziek mag beslist de vergelijking met Haydn aangaan en voegt bovendien enkele waardevolle werken toe aan een soort van kamermuziekbezetting waarvoor überhaupt maar weinig muziek bestaat. Zelden overstijgt deze muziek eenvoudige ontspanningsmuziek en pathetiek en drama blijven volkomen achterwege maar dat is ook precies waarvoor beide werken op deze plaat geschreven werden. Pretentieloos is deze muziek dan ook zeker en meer hoeft dat soms niet te zijn!
Meer over Luigi Gatti
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
