Als opvolger van een cd uit 2004 met daarop Richard Strauss' symfonische gedicht 'Don Quichote' en Antonin Dvoraks celloconcerto presenteert Misha Maisky hier een verzameling werken voor cello en piano van diezelfde componisten. Soms zijn het originele – zij het dan weinig bekende – werken, soms arrangementen. Die arrangementen bestaan uit een bijzonder geslaagde versie voor cello en piano van Dvoraks 'Sonatine' opus 100 of van diens 'Romantisches Stück', beiden oorspronkelijk voor viool, van Richard Strauss' lied 'Morgen' of van Strauss' 'Romance' voor cello en orkest, waarbij de orkestpartij hier in pianoreductie gepresenteerd wordt. Richard Strauss' cello sonate is een origineel jeugdwerk maar een lang vergeten aanwinst voor het repertoire van het instrument. Bekender is dan weer Dvoraks 'Rondo' in g mineur, opus 94.
Strauss' sonate voor cello en piano werd in 1883 geschreven en behoort tot een hele reeks jeugdwerken die onder meer ook concerti voor viool en hoorn, solopianowerken of kamermuziek voor blazers opleverden. Het is een werk in de klassiek romantische traditie van Schumann en Mendelssohn, met enkele originele ideeën die enkel aan het brein van iemand als Richard Strauss hadden kunnen ontspruiten – het deels heroische, deels satirische openingsmotief bijvoorbeeld. Het langzame deel teert op een bescheiden, uitgesponnen melodie à la Mendelssohn. Maar Strauss benut nog niet ten volle de mogelijkheden van de cello en enkele passages, vooral in de hoekdelen, komen dat langdradig over. Ook de mooie 'Romance' is een jeugdwerk, dateert uit hetzelfde jaar en deelt karakter en toonaard met de cellosonate.
Dvoraks werken op deze plaat zijn dan weer late composities, die van tijdens Dvoraks verblijft in de Verenigde Staten dateren. Dat is het duidelijkst merkbaar in de opwindende finale van de 'Sonatine', met zijn op Amerikaanse volksmuziek gebaseerde thema's. Het arrangement dat Maisky gebruikt laat de cello op een uiterst virtuoze manier aan het woord, met acrobatische spiccati, dubbelgrepen en een hele resem snelle passages.
Misha Maisky kan bijzonder romantisch uit de hoek komen, met breed gesponnen frases, grote crescendo's en een even breed dynamisch bereik. Hij kan op een halve maat van een ingetogen 'piano' moeiteloos een grootse 'forte' dynamiek maken die zijn machtige, warme celloklank goed in de verf zet. Dvoraks sonatine valt echter op door haar eerlijke, vinnige uitvoering. Maiksy stelt een Dvorak voor die ontdaan werd van al zijn overtollig vet en zonder bombast uitgevoerd wordt. De Slavische thema's waar Dvorak zich zo vaak van bedient staan net een beetje uit balans wat tempo en cadans betreft, klinken aarzelend, dan weer voortvarend, bedeesd... Net volksmuziek genoeg om Dvorak die charme te geven die eigen aan zijn muziek is. Maisky krijgt bovendien veel hulp van pianist Pavel Gililov, die bijvoorbeeld het scherzo uit Dvoraks 'Sonatine' vlijmscherpe tandjes meegeeft maar Strauss' muziek dikker, bijna orkestraal weet uit te voeren, vol overweldigend vuur in het eerste deel van de cellosonate. Hoe goed de muzikanten elkaar aanvoelen blijkt uit Dvoraks 'Rondo', waarin cello en piano feilloos op elkaar inpikken.
Dit is een waardige opvolger voor Maiskys eerdere knappe Dvorak/Strauss plaat. De keuze van werken is origineel en focust op nagenoeg onbekend repertoire. Dat is niet steeds het meest memorabele repertoire maar bevat vele ongekend mooie momenten.
Meer over Richard Strauss, Antonin Dvorak
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
