Wie het leven en de werken van Richard Strauss bekijkt ontdekt vier grote fases: Strauss' jeugdwerken zijn imitaties van de stijl van Mendelssohn en Schumann, kamermuziek, soloconcerti of liederen waarin een nog geen achttien jaar oude componist zijn eigen stem probeert te vinden. Daarna volgden een hele reeks vernieuwende symfonische gedichten, waaronder werken als 'Also Sprach Zarathustra' of 'Ein Heldenleben' waarin Strauss de technische en muzikale grenzen van het laatromantische orkest aftastte. Niet minder dan vijftien opera's volgden en met zijn laatste opera 'Capriccio' zou een 78-jarige Strauss het componeren opgeven. Dat lukte echter niet zo gemakkelijk want vanaf 1942 tot aan Strauss' dood in 1949 volgden nog een hele reeks puur instrumentale composities die de laatste artistieke periode in Richard Strauss' leven inluidden. Strauss keerde terug naar de genres waarmee hij zijn carrière was begonnen en componeerde liederen met piano- of orkestbegeleiding, concerti voor hoorn, klarinet en fagot en hobo en werken voor blazers- of strijkerensemble. Het betoverende van die late werken is de Mozartiaanse lichtheid die Strauss in al die composities steekt. Weg is de grandioze klankwereld van de grote opera's en symfonische gedichten en in de plaats komt een uitgepuurd, onschuldig, kristallen klankbeeld.
Over de audio
Weinig werken illustreren die evolutie zo goed als het hoboconcerto, een werk uit 1945. Het eerste deel wordt als het ware bij toeval ingezet door de celli voordat de hobo met een lange monoloog begint. Strauss' melodieuze inspiratie lijkt grenzeloos in dit goed gehumeurde, zorgeloze eerste deel. Wat deze uitvoering echter zo mooi maakt is vooral het vlekkeloze samenspel tussen solist Stefan Schilli en de solisten uit het orkest van de Beierse Radio, dat geleid wordt door Mariss Jansons. Weinig uitvoering vatten het ingewikkelde samenspel van Strauss' orkestratie waarin elk detail telt en waarin een zekere vrijheid en elegantie onontbeerlijk zijn. Bovendien maakt Schilli ontzettend veel kleur als solist, komt zijn (nochtans erg veeleisende) solopartij nooit als lastig over en kleurt hij Strauss' hoboconcerto vrolijk en ontspannen in.
Meer over Richard Strauss
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
