Het is niet helemaal onlogisch dat delen 1 en 2 van Julia Fischers en Martin Helmchens Schubert-integrale op dezelfde opnamedagen werden geregistreerd. Toch bracht label PentaTone Classics beide schijfjes afzonderlijk op de markt, met een aantal maanden tussen. Op die manier valt er enerzijds meer munt uit te slaan en anderzijds is de persaandacht dubbel. Spijtig is dan weer dat de potentiële consument een duurder prijskaartje wacht. En heeft Fischers overstap naar het label Decca niet bewezen dat deze beide opnames een beetje zijn verdronken in de gestuurde persaandacht op haar andere releases?
Nochtans verdient deze schitterende cd het niet om tussen de talloze Schubert-opnames te verdwijnen. Net als in deel 1 tonen Helmchen en Fischer zich immers meesters over de partituur, in alle drie de werken die op deze cd verzameld staan. Fischer kent haar noten zoals gebruikelijk binnenste buiten en ze wéét dus ook waar de muziek telkens naar toe werkt. Die zo gegronde kennis staat echter een totale inleving niet in de weg. Integendeel, ze vereenvoudigd gewoon dat Fischer de emotionele nuances blootlegt, van de frivole openingsmaten van de 'Sonata for Violin and Piano in A Major' (ook gekend als de 'Duo'-sonate, die postmortem het opusnummer 162 kreeg) tot de gepijnigde klanken in de 'Fantasia for Violin and Piano in C Major' (postuum opusnummer 159).
Dat Fischer haast foutloos voor de dag komt, verbaast uiteraard niemand. Vooral de veel minder gekende (en minder gehypte) Helmchen, die trouwens pas een cd uitbracht met Mendelssohn-concerti aan de zijde van Philippe Herreweghe, zorgt hier voor de grootste krachttoer. Hij duikt heel diep in de toetsen en fraseert zijn begeleidingen oneindig. Zo zijn de akkoorden zeer gelaagd opgebouwd, met subtiele klemtonen van harmonie, die onder Fischers melodielijn wel degelijk een wereld van verschil uitmaken. Helmchen is overigens niet te bedeesd om soms zelf naar de voorgrond te treden, wat een mooi contrast vormt met zijn meer begeleidende passages.
Dat het artwork van deze 'Complete Works for Violin and Piano' niet echt is om over naar huis te spreken, kwam reeds aan bod. Dat wordt op dit tweede volume echter gecounterd door de filosofisch opgevatte beschouwingen over Schubert in het bijgevoegde boekje. Arno Lücker maakt er geen nodeloos lang epistel van, maar helpt zonder er veel woorden aan vuil te maken toch enkele misverstanden over deze scores uit de wereld. Enerzijds komt de lezer op die manier te weten wat de heersende muziekhistorische visie is op deze werken, aangevuld met een kritische kijk op hoe musicologen de mythe doorheen de jaren wat hebben aangezwengeld.
Het zijn echter voornamelijk de sublieme uitvoeringen die dit tweede volume zo onontbeerlijk maken. Opnieuw hebben Helmchen en Fischer een grote lichtheid bereikt, die veel meer speling toelaat eenmaal wanneer de werken écht tot hun climax komen. Met veel omzichtigheid en intellect raakt dit duo de kern van al Schuberts werk voor viool en piano. Geluidstechnisch (en qua originaliteit) zeker voor verbetering vatbaar, maar inhoudelijk en technisch rimpelloos. Effortless masterly.
