De titel van deze cd schept hoge verwachtingen: Beethovens zesde (!) pianoconcerto? Is dit een reconstructie, een lang verloren gewaand werk? De realiteit is minder spectaculair want dit zesde concerto, op.61a is een bewerking die Beethovens collega pianist Munzio Clementi op Beethovens aanvraag maakt van diens vioolconcerto, niet meer dan dat. Als afsluiter van een integrale opname van Beethovens pianoconcerti, stelt deze cd Beethovens derde concerti, in do klein en dit zesde pianoconcerto voor. Arthur Schoonderwoerds koos twee verschillende pianoforte modellen uit, voor het derde pianoconcerto een replica van een Anton Walter uit 1800 en voor het vioolconcerto een Johann Fritz van zo een tiental jaar later en beide instrumenten klinken nogal droog maar erg precies. Vooral het eerste instrument bezit nog niet de resonantie van latere instrumenten. Dat klinkt mooi wanneer de pianoforte à la basso continuo met het orkest meespeelt, iets wat bijna constant gebeurt, naar de toenmalige uitvoeringspraktijk. Maar het maakt het ook moeilijker om melodieus uit de hoek te komen en de eerste solistische inbreng van de pianoforte in het derde concerto illustreert die compromisloze, droge kant. De cadenza's zijn kort maar zetten het bruuske aspect van Beethovens muziek in de verf. De twee finales staan vol caprices, vooral dan de finale van het derde concerto maar de langzame middendelen zijn een toonbeeld van tederheid. De pianoforte die Schoonderwoerd gebruikt voor het vioolconcerto bezit meer resonantie en stevige bassen maar omdat dit een transcriptie van een werk voor soloviool is, komt het kristalheldere hoge register van zijn instrument hier meer veelvuldig aan bod. Wat deze uitvoering verder ook uniek maakt is het feit dat beide concerti met een minimale bezetting uitgevoerd werden. De strijkers spelen solistisch, dus je hoort één eerste viool, één tweede, twee altviolen, een cello en een bas in plaats van een hele groep strijkers. Dat verandert de balans tussen blazers en strijkers volledig maat niet noodzakelijk op een negatieve manier. Maar enkele plekken klinken toch wat dunnetjes, vooral wanneer de blazers als melodische en harmonische ondersteuning wegvallen. De blazers zijn echter schitterend, de houten zingen heerlijk in het vioolconcerto en hoorns, trompetten en pauken klinken erg zuiver en zorgen voor onverwachte, dramatische effecten. Een uitvoering op oude instrumenten, met een bezetting die qua grootte net geen kamermuziekgroep meer is en die het stormachtige karakter van Beethovens muziek bewaart trekt onze aandacht en als je de doorgaans droge klank van de uitvoering kan smaken zal dit zeker geen teleurstelling zijn.
Meer over Ludwig van Beethoven
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
