Negen van de tien vioolsonates van Beethoven zijn vroege werken en dateren uit de periode 1798 - 1803. De drie sonates, op.12 zijn de eerste drie uit de reeks en na een eerdere, goed ontvangen opname van Schuberts vioolsonates (ZZT060501) wagen Jos van Immerseel en Midori Seiler zich aan Beethovens sonates.
Ritme is zoals steeds weer erg belangrijk op deze opname en wordt met zorg en precisie uitgevoerd. In het eerste deel van op.12 n°2 lijken Seiler en van Immerseel de luisteraar eerst op het verkeerde been te zetten met een ritmisch figuurtje dat zowel op als na de tijd zou kunnen vallen. Deze vroege klassieke werken getuigen van een Haydniaanse charme en worden zelden zonder een gezond gevoel voor muzikale humor gespeeld. De finales van de eerste en derde sonate, bijvoorbeeld, klinken zorgeloos en vrolijk. Bij Beethoven is de pianoforte evenwaardig aan de viool en dat zorgt voor een mooie dialoog tussen de twee muzikanten, zoals in het trage deel van de tweede sonate, waarbij de zinnen van de viool worden afgemaakt door de piano en vice versa.
Het meest opvallend aan deze plaat is echter de klank van de oude instrumenten waarop gespeeld wordt. Midori Seiler speelt (quasi) volledig zonder vibrato, wat haar soms erg droog en Spartaans doet klinken. Niet dat zij haar vioolspel niet met andere technieken interessant en muzikaal houdt: hier wordt duidelijk en helder gefraseerd, snelle trekken klinken loepzuiver en muzikale zinnen leven door middel van fijn geplaatste dynamiek. Het langzame deel uit de derde sonate is daar een prachtig voorbeeld van. Ook Jos van Immerseels pianoforte, een replica van een Weense Anton Walter, klinkt eerder droog, wat ongetwijfeld een accurate weergave zal zijn van het instrument waarop Beethoven speelde maar wat voor sommige toehoorders een aanpassing zal vergen. Maar als men zich daar kan over zetten (en het went snel) dat blijft er slechts virtuoos en trefzeker pianospel over.
Dat een dergelijke interpretatie niet bij iedereen in de smaak valt, staat vast. Sommigen zullen ongetwijfeld een meer romantische, minder droge uitvoering verkiezen. Maar van Jos van Immerseel en Midori Seiler laten nieuw licht schijnen op Beethovens vroege sonates, zodat elke maat, elke noot klinkt zoals we nog nooit gehoord hebben – een Beethoven waarbij de lijn van de klassieke traditie wordt voortgezet (maar die af en toe ook behoorlijk eigenzinnig en vernieuwend uit de hoek kan komen) in plaats van een romantische traditie die over de schouder op Beethoven terugkijkt.
Meer over Ludwig van Beethoven
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
