De idee om een lied of een plaat te wijden aan een schilder(werk) is niet nieuw. Denk gerust even aan de verhouding tussen Andy Warhol en Velvet Underground of de flamboyante David Bowie die destijds zelfs trachtte schilderijen te verlevendigen. Wat dit werk wel erg origineel maakt, is dat het hiet om een heuse ode gaat, een eerbetoon aan een lang miskend talent die nu zowat de grootste (zeker duurste) kunstschilder ooit wordt beschouwd. Elk van de twaalf nummers op 'Van Gogh by Van Eck' belicht een ander schilderij en geeft er een persoonlijk verhaal aan. Zo wordt de veelzijdigheid van de artiest belicht, maar wordt ook de man achter het medium verpersoonlijkt met veel biografische feiten, details en zelfs emoties, gefilterd uit ondermeer de brieven aan broer Theo Van Gogh.
Dat is niet alles. Een stevig boek als omhulsel met veel Van Gogh-illustraties, achtergrondinfo en extra beschouwingen doet 'Van Gogh by Van Eck' op zich al uitgroeien tot een heus kunstwerk, een mooie artistieke totaalvisie waarin het respect voor de grootmeester centraal staat. Enkel focussen op de muzikale inhoud van dit werk zou dus wat onrechtvaardig zijn. De Nederlander Diederick Van Eck beperkt zich hier immers ook niet tot de schilderijen van zijn idool, maar zoekt naar de ziel, de verhalen die erachter schuilen en doet dit visueel ook heel sterk.
Om toch even de muziek te belichten: de cd bevat een dozijn lichte popsongs met soms een stevige instrumentale invulling. Hoewel de warme, zuivere stem van Van Eck centraal staat, neigt de plaat meer richting musical dan richting singer/songwritermuziek. Niet enkel een veelvuldig gebruik van symfonische ingrediënten (sfeervolle strijkers, klassieke koperblazers) maakt deze muziek zo typerend, maar vooral ook de sfeer en de arrangementen. Zanglijnen kiezen bewust niet voor melodieuze meezingpartijen, maar komen wat jazzig en kunstig over en instrumentale thema's verraden Van Ecks klassieke scholing. Gelukkig vertaalt dat zich hier niet in zwaar materiaal. 'Terrace of a Café at Night' is één van die meer ingetogen momenten die dit plaatje voldoende ademruimte geven en combineert een gezapig ritme, intieme zang en een soulvolle omkadering in een mooie laatavond sfeerprent. Vaak worden de liedjes ook uitgewerkt vanuit een pianobasis en niet vanuit de gitaar. Het introverte 'Sien with Cigar Sitting on the Floor near Stove' bevat een mooi stukje virtuositeit op het klavier. Tegen het einde aan steken deze rustigere passages meer en meer de kop op en leggen vooral veel dramatiek in de levenswandel van Van Gogh. Op andere momenten trekt Van Eck dan weer mooi alle registers open. Ook 'La Berceuse' bulkt van de dramatiek ("I really sold a painting/after all these years of waiting"), maar beklemtoont dit met luid jankende elektrische gitaren. Afsluiter 'Wheatfield with Crows' zit zelfs in een heus rockkader en scheurt – op een mooie manier – door merg en been.
'Van Gogh by Van Eck' is een prima ingevuld eerbetoon waarin duidelijk veel werk en gevoel geslopen is. Een glasheldere productie van Grammy winnaar Tom Harriman en medewerking van ondermeer Marty Friedman (Megadeth) en Peter Erskine (Steely Dan) heeft prahctige vruchten afgeworpen. Hoewel dit werk muzikaal niet altijd even toegankelijk klinkt, bouwt Van Eck toch overtuigend mee aan het beeld van deze geromantiseerde excentriekeling. Het is misschien een beetje de vraag of echte cultuurkenners dit document niet al te lichtzinnig gaan opvatten en een doorsnee luisteraar niet zal struiken over de kunstzinnigheid van dit project. Hoe het ook zei, wie zichzelf de tijd gunt om alles stevig te doorgronden en mee in dit werk in te leven, krijgt een mooi en fijn geheel voorgeschoteld.
Meer over Van Eck
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
