Een muzikaal genie, is dat iemand die zijn goddelijk aanvoelen voor schone melodieën integreert in klassieke vormen? Of zou een uitzonderlijk talent ook verder moeten gaan, en de vorm zelf ondersteboven keren, standaarden herdefiniërend en idiomatisch aan een eigen taal sleutelend? Het wonderkind dat Wolfgang Amadeus Mozart was, deed het in ieder geval allebei, zelfs tot op zijn sterfbed. Niet zomaar wordt van zijn requiem gezegd dat het de romantiek inluidt, nog voor de koppige Beethoven goed en wel bezig was zijn ijzeren wil door te drijven. Mozarts hervormingen beperken zich overigens niet tot werken voor specifieke bezettingen. De geestdrift en het esthetisme van de laatste symfonieën, de humor en kleur van zijn opera’s, de gevatte kamermuziekwerken en altijd weer geïnspireerde sonates en concerti: er is eigenlijk geen formaat te bedenken waarbinnen Mozart niet kon laten blijken wat hij allemaal in zijn mars had. Dat betekent niet dat zijn oeuvre integraal goud waard is, maar op het leeuwendeel van zijn repertoire geraakt men na jaren toch nog steeds niet uitgekeken. Dat heeft alles te maken met de spontane inventiviteit van de muziek, haar ongekunstelde naturel en de verrassende wendingen waar de speelse geest van de schepper de stukken heen kan sturen.
Zelfs wanneer een werk van Beethoven onnauwkeurig en levensloos wordt uitgevoerd, hoort men doorheen de slechte pianistiek flarden genialiteit. Bij Mozart ligt dat anders: als de interpreet zonder fantasie vertolkt en de noten gewoon noten laat zijn, zonder er verhaal aan te koppelen, dan worden heel wat stukken onderling inwisselbaar en durft de verveling al eens toeslaan. Mozart naar behoren uitvoeren is dus misschien nog moeilijker dan Beethoven aanvaardbaar laten klinken, de broodnodige technische vereisten en het architecturale doorzicht uiteraard buiten beschouwing gelaten. Daarenboven stelt Mozart de uitvoerder voor het vraagstuk van de instrumentenkeuze: een moderne vleugel is meer wendbaar en laat exacte fraseringen toe, terwijl een pianoforte algauw wat ruwer moet worden benaderd, waarbij de pianist mogelijks concessies moet doen aan de klank die hij of zij eigenlijk zou willen produceren. Linda Nicholson kiest voor een pianoforte, wat in de lijn ligt van haar opnameverleden. Sedert haar overwinning op de Musica Antiqua-wedstrijd in Brugge nam ze al heel wat van Mozart op en de laatste jaren zetelde ze, als eminentie op het gebied van de oude muziek, ook in de jury van datzelfde concours. Haar moet niemand iets leren over Mozart, zoveel is duidelijk. Toch is haar aanpak lang niet zo lovenswaardig als die van pakweg een Kristian Bezuidenhout: haar register is beduidend meer monochroom, terwijl haar collega zijn instrument kan laten wiegen, hunkeren, schreien en krijsen, zonder zich aan partituren te gaan vergrijpen.
Naast Nicholsons interpretaties, die een goede vaart hebben en ook in de trage delen nooit in een aanmodderend talmen vervallen, staat de Cappella Coloniensis onder leiding van Nicholas Kraemer. Ook laatstgenoemde ziet in de concerti werken waarbinnen het niet verantwoord is om ze helemaal tot stilstand te brengen. Hij dirigeert zijn orkest dan ook met gezond enthousiasme, hoewel sommige trage delen weinig hebben aan de meer prozaïsche dan poëtische aanpak van Kraemer. Toont hij het ‘Allegro maestoso’ van het 21e concerto als een quasi episch gebeuren, dan lijkt het ‘Adagio’ van het 23e teveel afgerammeld. Waarom de houten hier niet echt laten smelten en het klavier zoetjesaan opnemen in warm strijkersdons? In plaats van in bijna moederlijke termen te denken doorheen de tragere delen, behoudt Kraemer een paternalistische visie die de langzame delen bij momenten bijna harteloos doet klinken. Met de Cappella Coloniensis, waarmee Kraemer inmiddels al jarenlang hechte banden onderhoudt, klikt het overigens niet feilloos. Een verdwaalde inzet hier en daar, of een onzuivere intonatie verstoren af en toe de idylle van Mozarts wereld. Een waarin complexiteit de hand reikt naar pure eenvoud, een gegeven dat Nicholson en co overigens behoorlijk weten over te brengen.
