---

April 2004: in de Pacificatiestraat (Antwerpen) wordt een driedaags festival georganiseerd met hoofdzakelijk Belgische groepen. Het werd het startschot voor de Wonderbar, een muziekcafé dat ondertussen een thuishaven geworden is voor publiek en muzikanten uit de "alternatieve" popmuziekwereld. Anderhalf jaar later is er terug een Wonderfestival, al is "terug" misschien niet zo'n gelukkige uitdrukking. Met een affiche waarop grote binnenlandse en buitenlandse namen niet ontbreken, werd gekozen om een Wonderwei te creëren op de Antwerpse Linkeroever. Dat groepen als Millionaire, Girls Against Boys, Anne Clarck & Implant, Magnapop, Vive la Fête, DAAU of 't Hof van Commerce nu de programmatie aanvoeren, neemt niet weg dat de Wonderfestival ook haar ding blijft doen voor aanstormende groepen. Die krijgen met de Discovery Stage namelijk een volledig podium voor zich alleen, twee dagen lang.
Een popfestival in Antwerpen? Zo'n mirakeltje verdient wat toelichting van Carim Bouzian, eigenaar van de Wonderbar en organisator van het Wonderfestival.

De Wonderbar begint stilaan bekend te worden in Antwerpen, en dan vooral in de underground muziekscene. kan je wat meer over de werking van de bar vertellen?

Wel, in 2004 zijn we begonnen met het wonderproject, waarin de wonderbar centraal staat. De wonderbar moest een belangrijk café worden in Antwerpen, waar nieuwe artiesten hun ding konden doen en al bekendere groepen een try-out van hun muziek zouden kunnen houden. Tegenwoordig begint dat steeds meer uit zijn voegen te barsten, en dus verhuizen we binnenkort naar een grotere locatie aan de kaaien.

Jullie komen nu ook op de proppen met een festival. Is dat een logische uitvloeiing van de wonderbar?

Ja, zowiezo. Diegenen die de wonderbar van in het begin kennen, weten dat we begonnen zijn met een openingsfestival, waarbij we de intentie hadden om elk jaar opnieuw een festival te houden. De bedoeling was om dat telkens in april te doen, wanneer de wonderbar een jaar ouder werd. Maar toen we naar sponsors stapten zeiden die dat april te dichtbij was voor zo'n groot project. Daarom is het Wonderfestival dan verplaatst naar september. En tijdens de onderhandelingen met de sponsors en een communicatiebureau is er nog van alles veranderd, tot we uitkwamen bij het Wonderfestival zoals het nu gepland is.

Vlaanderen barst tegenwoordig van de festivals, is er wel nood aan nog een festival?

Eerlijk gezegd: eigenlijk niet. Maar heeft Antwerpen nood aan een festival? Dat wel. Antwerpen barst van de multiculturele festivals, en we hebben vorig jaar ook gemerkt dat die vaak ofwel op voorhand alles hebben moeten aflassen of gewoon failliet zijn gegaan door een lage opkomst. Daarom vonden we dat wij het zeker anders moesten aanpakken, en dus hebben we een rockfestival met wat underground op poten gezet. Een festivalleke kunnen we het ook noemen...

Jullie bestaan nog maar een jaar, en op het openingsfeest na, is dit jullie eerste echte festival. Toch brengen jullie meteen een tweedaags festival met een goed gevulde affiche. Nemen jullie geen risico door er meteen zo hard tegenaan te gaan?

Het is een risico, en gelukkig maar. Als we zonder risico hadden willen werken hadden we helemaal geen festival moeten organiseren en hadden we ook niet moeten leven en hadden we ook geen wonderbar gehad. Het is weliswaar een berekend risico: we weten hoeveel verlies we mogen maken. Het is ook zeker een project op lange termijn, dus het is niet de bedoeling om te stoppen als we nu verlies maken. We zijn tegen een redelijk verlies ingedekt en hebben dat ook meegerekend. Op termijn willen wij een gezond en groot festival in Antwerpen worden.

Heb je al een beeld van wat de opkomst zal zijn?

In het begin, toen alle aandacht nog op Rock Werchter gericht was, was het moeilijk. Maar nu begint het eindelijk wel te lopen en worden er elke dag meer tickets verkocht. De website wordt enorm veel bezocht door mensen uit het binnen- en buitenland. Het is op een gezonde manier bezig. Nu moeten we eerst Pukkelpop nog voorbij, en dan zou het echt een knal moeten geven.

Waarop hebben jullie je gebaseerd bij de keuze van de groepen?

Het Wonderfestival was in eerste instantie bedoeld om nieuw jong talent te promoten, samen met groter geweld. Je zal ook niet alle headliners helemaal op het einde van de avond zien spelen. En we zijn dan tot die programmatie gekomen vanuit het idee van de Wonderbar, die zich voornamelijk op rock en ook wat new-wave electro richt. Het is een festival van de Wonderbar, en daarom moet het natuurlijk ook dezelfde stijl hebben. Ik zie Dana Winner of Will Tura nog niet direct op het Wonderfestival spelen.

Als je de programmatie bekijkt, lijkt die toch erg uiteenlopend qua stijlen. Ik zie bijvoorbeeld Die Anarchistische Abendunterhaltung naast Mascotte staan. Dat ligt toch ver uit elkaar?

Het is inderdaad uiteenlopend, maar het moet ook een gevarieerd programma zijn. Het programma past volgens ons wel in de stijl van ons doelpubliek. Het is ook een kleine wereld hé. Ik bedoel maar: jij kent Millionaire terwijl dat rockmuziek is, maar evengoed ken je DAAU. Je gaat Millionaire toch niet slecht vinden omdat je de stijl van DAAU goed vindt? Wij vinden de affiche wel kloppen. Het wordt een festival zoals Pukkelpop dat helemaal in het begin was, op de underground gericht.

Het aantal internationale acts is nogal beperkt, en inheemse groepen, vaak kleinere, domineren het Wonderfestival. Is dat een bewuste keuze of meer een noodzaak voor een beginnend festival?

We zitten met een probleem met ClearChannel. Clearchannel is te groot geworden. Ik vind het goed dat ze bestaan, maar ze moeten ethischer leren omgaan met onafhankelijke concertpromotors. Momenteel hebben ze teveel een monopolie en beslissen ze wat festivals moeten programmeren wanneer die een grote naam van ClearChannel op hun affiche wensen te hebben. Helaas zijn er dit jaar weer een paar festivals die hun ziel hebben verkocht aan ClearChannel om zo makkelijker aan grotere namen te kunnen komen en dat allemaal met het budget van ClearChannel. Ons programma stopt ook niet bij wat nu bekend is. We hebben ook nog drie Wonderguests, waarvan we de namen nog niet naar buiten brengen. Het zijn wel zeker internationale toppers. We houden die Wonderguests nog geheim omdat we geen opbod willen van andere festivals zoals Pukkelpop. Na de grote ClearChannel festivals gaan we die namen bekend maken, omdat er dan geen dreiging meer is dat er een opbod ontstaat waarbij festivals met een groter budget de groepen in kwestie binnen kunnen halen. Wij kunnen niet hoger bieden dan iemand die in de ClearChannel organisatie meedraait.

Zelf bij ClearChannel gaan is de oplossing niet?

Ik hoop van nooit. Wij zijn geen ClearChannel fan op dit moment. We hebben als voorwaarde voor het festival ook genomen zo min mogelijk groepen van ClearChannel te programmeren We willen gewoon een duidelijk signaal geven aan Clearchannel We willen die organisatie duidelijk maken dat ze niet meer fijn zijn voor ander creatieve festivals of evenementen. ClearChannel mag bestaan, maar het is ongezond aan het worden. Andere organisaties hebben geen vrijheid meer om te groeien. Helaas zijn er veel Belgische muzikanten die het makkelijker vinden om zich aan te sluiten bij ClearChannel.

Door die houding is het ook logisch dat jullie veel relatief onbekende groepen geprogrammeerd hebben, die terug te vinden zijn op de Discovery Stage. Het is mooi dat die artiesten, die meestal al in de Wonderbar gespeeld hebben, een groot podium en veel aandacht krijgen.

Dat is toch de bedoeling van het wonderfestival Wat de artiesten die in de bar gespeeld hebben nooit geweten hebben, is dat wij hen allemaal beoordeeld hebben. We hebben hier achter de toog een agendaatje liggen waarin we de groepen punten en kritiek gaven. Op het einde hebben we dan beslist wie er mocht komen spelen. Er zitten ook uitzonderingen tussen. Sommige groepen hebben nog niet in de Wonderbar gespeeld maar krijgen wel hun kans op de Discovery Stage. Voorwaarde is wel dat ze dan een keer in de bar komen spelen, liefst nog vóór het festival. Er waren heel veel groepen, waardoor we echt dagen en nachten moesten vergaderen om te beslissen wie we uit zouden kiezen. En met pijn in het hart hebben we sommige groepen dan natuurlijk een nee moeten geven.

Ik hoorde van Craig Ward (ex-dEUS en huidig The Love Substitutes) dat er nog meer in de Wonderwerking zit. Er is niet alleen de bar en het festival, maar er zou ook een label komen.

Ja, Craig Ward is onze platenmanager, die hebben we aangenomen om het label te leiden. We hebben verschillende groepen een contract aangeboden. In augustus komt er een Schotse groep, The Scots hier al opnemen. Dat was de bedoeling van heel dat Wonderproject hé. Ik ben er niet de persoon voor om wakker te worden en te gaan slapen met alleen maar een café. Ik moet vernieuwing zien. De Wonderbar, die voor muziek staat en ook kansen wil bieden aan diep alternatieve dingen, blijft wel centraal. Daarmee hebben we ook dat platenlabel opgericht: Semi Popular Music, ofte SPM Records. Daar is Craig dan mee bezig. We hebben nu ook een eigen boekingskantoor opgericht, Wonderbookings, en samen met SPM is het de bedoeling om daar enkel nieuw talent mee te lanceren. We gaan dus niet proberen om gevestigde waarden aan te trekken, die hebben al voldoende kansen gekregen en blijven die ook krijgen. Nieuw talent is waar we op gaan jagen. Die groepen gaan we helpen groeien. Ze krijgen ook een heel ethisch contract: als ze willen vertrekken omdat ze bij een ander label beter af zijn, gaan we hen niet tegenhouden. We willen zo'n jonge honden lanceren en de Belgische muziek promoten. In het buitenland kennen ze enkel dEUS, Hooverphonic en al die commerciële techno en dance als Milk Inc. België heeft veel meer in zijn mars en wij willen dan vooral de rock promoten. In andere landen is rock vaak een echt exportproduct. Nederland en Zweden doen het slecht op dat vlak, maar België doet het goed. We moeten alleen maar leren samenwerken, waar Belgen helaas nogal slecht in zijn. Als we de krachten bundelen kunnen we naar buiten komen met heel goede muzikanten. Dat is ook de hele bedoeling van SPM. Wij kennen geen concurrentie, we willen samenwerken met de grotere labels, zodat de groepen er beter van worden. Het Wonderfestival heeft ook de bedoeling om die groepen te promoten: we hebben veel platenbonzen en boekers uitgenodigd. Als ze nog niet opgepikt raken, kunnen wij hen nog altijd promoten en er met Wonderbookings voor zorgen dat ze podia krijgen.

Jullie leggen ook duidelijk de nadruk op het internationale aspect. Het blijft niet bij het wereldberoemd in België maken van de groepen.

Zeker niet, we hebben budgetten vrijgemaakt om internationaal te kunnen gaan. Dat doen we met behulp van andere, buitenlandse, ethische platenmaatschappijen. We zijn ook niet gedwongen om in de marge te blijven, een ethische platenmaatschappij kan ook groot zijn. Uiteraard moeten groepen eerst in België gelanceerd raken, maar door die internationale samenwerking kunnen ze daarna naar het buitenland trekken.

Welke groep had je zelf nog graag op het Wonderfestival gezien, maar zal er niet bijzijn?

Zelf hadden we graag de Pixies nog gehad, maar Pukkelpop heeft daar eerst recht op. Die zullen er dus niet bij zijn. Ook dEUS hadden we graag gehad, maar helaas willen die niet. Spijtig. Ik kan alleen maar zeggen dat het een domme keuze was om ons te weigeren.