Het was in de woorden van bassist Wilbert de Joode een wereldpremière: hij en zijn Franse collega Joëlle Léandre die voor de eerste keer als duo op een podium stonden. Twee muzikanten die als bassist elk op hun eigen manier “incontournable” zijn in hun muzikale omgeving.
Joelle Léanders cv oogt zondermeer het meest internationaal en gevarieerd. De Française werkte met Pierre Boulez (in diens Ensemble Intercontemporain), John Cage en een hele reeks improviserende musici: van John Zorn en Anthony Braxton tot Marilyn Crispell en Sylvie Courvoisier. Ze is de vrouw van de onbeperkte technische mogelijkheden die echter steeds ten dienste staan van de muzikale lijn en niet van de technische krachtpatserij.
Haar Nederlandse collega hanteert doorgaans een meer lyrische lijn, maar kan ook vlot de teugels vieren en opgaan in vrije improvisatie. Deze kwaliteiten geven hem een unieke positie binnen de Nederlandse geïmproviseerde muziek (de Joode was en is te horen naast Ig Henneman, Michiel Braam en Ab Baars) en bij buitenlandse collega’s (Ken Vandermark).
Het duo koos voor een akoestisch setting, wat de directheid van het concert ten goede kwam. Met een laag podium, een publiek dat dicht bij de artiesten kan plaatsnemen en een zaal die aanzet tot luisteren in plaats van leuteren (op vraag van de muzikanten werd zelfs de zoemende verwarming uitgeschakeld) bleek De Singer een ideale locatie voor zo’n onversterkt optreden.
Léandre en de Joode begonnen hun concert in een zwaar aangestreken geluid dat zwanger was van romantische pathos. In deze relatief zware omgeving dreven aanzetten tot melodieën rond: gestuurd vanuit de Joode, maar door Léandre naar een hoogtepunt gebracht via haar luide, maar tegelijkertijd zangerige toon, verkregen door met volle kracht te strijken, waardoor de linkerhand alle zeilen moest bijzetten om de snaar op de hals van de bas te kunnen houden.
De onderlinge verstandhouding zat dus van in het begin goed, al viel ook op dat die enigszins in een keurslijf opgesloten zat. Dat werd pas doorbroken bij de solopassages van de bassisten. Vooral Léandre gaf het geluid een stevige injectie en was all over de bas met percussieve effecten, snel wisselen van register en speeltechniek, grommende snaargeluiden en later ook haar heel eigen zanglijnen.
Van toen af aan werd het spel losser, ook bij de Joode. De momenten van samenspraak waren vrijer en daartussenin dreven de twee verder uit elkaar, maar ook nu weer zonder dat het geheel verloren ging. De eerste set evolueerde zo naar een prachtig slot dat ingezet werd door een verstilde passage, waarna Léandre en de Joode hun muzikale tweespraak ongedwongen en natuurlijk lieten evolueren: een prachtig staaltje muzikaliteit dat alleen op het moment zelf en in een geschikte setting kon ontstaan.
De tweede set verliep in de geest van het slot van de eerste, met twee bassisten die niets meer te bewijzen hebben en complexloos konden spelen. Het samenkomen en uiteendrijven werd gehandhaafd en nam de bezoeker op een vanzelfsprekende manier mee op de wegen die Léandre en de Joode bewandelden. Na goed vijfentwintig minuten gooiden de twee de blok er op: geen gedoe met tijd rekken of bisnummers. Als het goed geweest is, is dat een mooie reden om te stoppen, wat dan bovendien in schoonheid kan gebeuren. Het verhaal van kwaliteit en kwantiteit werd hier terecht beslecht in het voordeel van het eerste. En zodoende ook van het publiek.
