De man heeft niet eens een eigen webstek, en toch betreft het een van de grootste interpreten van de 21e eeuw. Pianist András Schiff, wiens naam onlosmakelijk verbonden blijft met een schitterende referentieopname van Bachs 'Goldberg Variaties' op een moderne vleugel, staat gelukkig niet helemaal buiten de publieke belangstelling, maar erkenning van de grote massa doet hem hoe dan ook weinig. Door zijn contract bij ECM, waar nog veel repertoire moet opgenomen worden, geniet hij allicht een redelijk grote vrijheid in de keuze van zijn repertoire, maar er is bij dat label helaas geen ruimte om met de regelmaat van een klok nieuwe opnames uit te brengen. De opkomst van de dvd en van labels als EuroArts, die heel erg actief zijn in het opnemen van concerten en opera's allerhande, is wat dat betreft een goede zaak geweest voor de modale muziekliefhebber. Er kan op zo'n schijfje immers niet alleen veel muziek begeleid van mooie beelden, ook kan de muzikale ervaring naar een hoger plan worden getild door onder meer het bijvoegen van informatieve documentaires en interviews. Het tweede schijfje bij deze fantastische Bach-opvoering is bijvoorbeeld gewijd aan een interview met de pianist, die wat duiding geeft bij de figuur van Bach. Musicologisch inzicht legt Schiff niet continu aan de dag, maar het half uur is zeer toegankelijk en op de juiste momenten zegt Schiff ook heel zinnige dingen. Als aanvulling op een zo goed als perfecte live-opname, kan de documentaire 'Schiff explains Bach' kortom tellen.
De opname zelf staat integraal op het eerste schijfje, dat twee uur een kwartier ideale Bach serveert. Dat is erg lang, maar Schiff speelt het allemaal met het grootst mogelijke gemak bij elkaar. Maar liefst zes Franse suites, allemaal met lichte dansvormen en dus een minutieus uitgekiende touché van de pianist verlangend, passeren de revue, naast een overture in de Franse stijl, en als toemaatje nog het klassiek geworden 'Italiaanse Concerto in F'. Net als in zijn Goldberg-interpretatie staat bij Schiff de vloeiende beweging centraal, zonder overdadig ornament. Dat vertaalt zich ook naar zijn mimiek, die dromerig en ontspannen is. Ook zo klinkt de muziek: niet als bladmuziek die per se uit het klavier moet geperst worden, maar wel als zijn het langgerekte, dikwijls speelse werken "op het hoogste niveau", zoals Schiff zelf meegeeft. De live-ervaring, die men vanuit de huiskamer kan beleven, is in die zin een meerwaarde dat men de concertante reis letterlijk met Schiff kan afleggen. Op cd worden de suites algauw als afgebakende gehelen beschouwd, zeker door de luisteraar, maar hier lijken ze effectief een lang, ononderbroken continuüm. Dat Schiff in elke suite eigen karakters legt, zonder de aandacht al te zeer op techniciteiten te vestigen, is een formidabel gegeven dat deze dubbel-dvd uiterst genietbaar maakt. De toemaatjes aan het eind zijn vervolgens een eveneens luchtige verademing, waarmee de Franse (en Italiaanse) frivole stijlen eens vanuit een andere vorm worden belicht.
Men zou het spijtig kunnen vinden dat Schiff een programma in elkaar steekt met een zo doorzichtige klemtoon op de Franse kant in de muziek van Bach, maar zo is deze muzikant nu eenmaal: hij streeft naar volledigheid en het ligt niet in zijn aard om als interpreet aandacht naar zich toe te trekken via verrassende repertoirekeuzes. De overgave aan de componist is totaal, en ook het publiek kan daar mee van genieten. De vloeiende benadering van deze partituren werd immers zelden geëvenaard en Schiffs klank is genereus, maar ook eerlijk: niets in de mouwen, niets in de handen; een man alleen met de piano. In dat opzicht is het ook weer spijtig dat het hier een dvd-opname betreft. Schiff is iemand die zichzelf liever wegcijfert en puur visueel gebeurt er tijdens deze festivalopname in een protestantse kerk in Leipzig bitter weinig. De dvd-mogelijkheden hadden kortom beter benut kunnen worden en het ruim twee uur materiaal is nu, puur voor de toeschouwer, helaas nogal eenzijdig.
Dat doet echter niet af aan de status die deze opname zowel als deze pianist verdienen. Wie Schiff, aan het einde van de documentaire gekomen, nog wat informatie hoort geven over de werken, hetgeen hij ter plekke kracht bij zet door een passage te spelen, begrijpt tevens waarom 's mans Beethoven-lectures zo gegeerd zijn. Dat hij even goed twee uur Bach zonder partituur uit zijn briljante hoofd weet te schudden, is des te meer formidabel.
