Het was reikhalzend uitkijken naar het derde volume in een integrale opname van Beethovens pianosonates door de Engelse pianist Paul Lewis. De vorige twee volumes werden eenzijdig positief onthaald en terecht want Lewis' interpretatie is er een die fris en transparant klinkt en trouw aan de partituur en Beethovens intenties blijft.
Deze driedubbel cd bevat vooral vroege sonates: de eerste drie opus 2, de opusnummers 7 en 26, de twee sonates opus 27 en ten slotte op.54 en 57, 'Appasionata'. Wie in de eerste sonates een kleinschalige, intieme en klassieke aanpak verwacht komt bedrogen uit: Lewis neemt risico's, gaat een stevige forte en harde accenten niet uit de weg en laat Beethovens muziek even revolutionair klinken als zij voor haar eerste toehoorders geklonken moet hebben. Paul Lewis maakt gretig gebruik van de (dynamische) mogelijkheden die de moderne piano hem biedt. Dus hoewel hij wat transparantie en finesse betreft sterk naar een 'historische' uitvoering neigt, kan hij toch een overdonderende klank uit zijn instrument halen. En laat dat nu net Beethoven op zijn best typeren: onverwacht, bruusk en bij momenten zelfs ronduit ruw. Dat wordt al duidelijk in de finale van de eerste sonate, waar de 'sotto voce' melodie ruw afgewisseld wordt met hamerende akkoorden.
Paul Lewis toont een diep begrip van Beethovens akkoordgebruik en laat frasering en articulatie dan ook feilloos de harmonie volgen. Dit zorgt voor muziek die erg logisch klinkt en een heel natuurlijke cadans bezit. Rubato is iets wat bij hem nooit wordt overdreven maar dient om opvallende akkoorden, overgangen of modulaties net genoeg in de verf te zetten. Zo klinkt elke maat weloverwogen maar vooral vlot en natuurlijk muzikaal. Intelligente tempokeuzes zorgen verder voor muziek die alle retorische kracht bezit waarop men kan hopen. De kleine ritmische vrijheid die Lewis zich permitteert, bijvoorbeeld in het eerste deel van de derde sonate, zorgen voor frisse, jeugdige uitvoeringen.
Het zijn echter ook de mineur sonates die Lewis erg goed liggen en die iets gedrevens, iets koortsachtigs meekrijgen. Het 'presto agitato' uit de 'Mondschein' sonate laat een diepe indruk na, met zijn stormachtige sfeer en plotse karakterwisselingen. Even indrukwekkend is de finale van de 'Appasionata' sonate, waar Lewis een koortsachtige, gedempte spanning volhoudt, zonder naar een al te hoog tempo te moeten overschakelen. En in het trage deel van de twaalfde sonate, een tragische 'Marcia Funèbre', kiest Lewis een matig snel tempo dat deze muziek toch een zekere veerkracht meegeeft.
Deze uitgave stelt op geen enkel gebied teleur: Paul Lewis is zoals steeds een plezier om te beluisteren en zet muzikale Beethoven interpretaties neer die transparant en accuraat klinken maar evengoed zo woest en onvoorspelbaar kunnen zijn als de meester het zelf zou hebben gewild.
Meer over Ludwig van Beethoven
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
