Met Mitsuko Uchida heeft de mystiek in de pianoliteratuur vele jaren terug een naam gekregen. Al sedert eind de jaren '60 krijgt ze zalen muisstil met haar uitvoeringen van divers repertoire. Dat haar grootste successen enerzijds een integrale opname omvatten van alle Mozart-sonates en –concerti (die laatste neemt ze momenteel trouwens opnieuw onder de loep voor Decca) en anderzijds een album waarop ze met Pierre Boulez en het Cleveland Orchestra Schönbergs pianoconcerto interpreteerde, zegt genoeg. Daartussen situeren zich overigens nog Beethoven, Schubert, Chopin en Debussy: stuk voor stuk componisten waarover Dame Mitsuko Uchida (een Japanse die zich inmiddels de Britse nationaliteit aanmat) haar bevallige, telkens weer spiritueel aandoende licht liet schijnen. Inmiddels besloot ze een nieuw hoofdstuk binnen het romantisch repertoire aan te boren. Haar pijlen richtte ze op Schumann, wiens 'Davidsbündlertänze' en 'Fantasie, opus 17' ze een paar jaar terug nog onder goedkeurend oog van de internationale pers inblikte. Het waren vertolkingen waarin contrastwerking alle muzikale parameters binnen drong: helder of donker, zachtaardig of juist weinig teder, expressief of bijna meditatief, ... Uchida probeert een volledig gevoelsspectrum naar haar luisteraars te brengen. Lukt dat niet met de lezing van een enkel werk, dan stopt ze haar album vol met materiaal dat de hiaten opvult, om als geheel een coherent totaalpakket te vormen. En dat allemaal alsof het een evidentie is, terwijl talloze pianisten die hun vingers al gebroken hebben op Schumanns inhoudelijke zowel als technische complexiteit weten dat diens muziek allesbehalve gemakkelijk in elkaar steekt.

Louter techniciteit kan voor Uchida nooit een doel op zich zijn. Zelfs al is het een noodzakelijk middel, dan nog heeft ze de neiging de virtuositeit zoveel mogelijk weg te stoppen. Eric Le Sage, die de voorbije jaren besteedde aan een volledige opname van alle werken van Schumann, doet dat veel minder: pianistieke bravoure wordt bij hem zelfs van harte genietbaar. Voor Uchida kan, zelfs in een kort deeltje, de notenweelde nooit genoeg inhoud betekenen om alleen maar dat aan de luisteraar te schenken. Ze benadert Schumanns werk, misschien juist omdat het vrij fragmentarisch is opgebouwd, niet als een verhaspelde roman, maar veeleer vanuit een poëtische invalshoek. In elk deel probeert ze een ziel bloot te leggen die Schumann onder zijn noten heeft bedolven. Zoals ook kan gezegd worden over bijvoorbeeld haar album met de Debussy-etudes, resulteert dat volgens kwatongen in een opzettelijke en weinig oorspronkelijke mystificatie van het in principe minder cerebrale materiaal. Daarom zal ook deze Schumann-cd zijn tegenstanders hebben, zoals ook niet iedereen opgezet was met Uchida's niet al te humoristische lezing van Schumanns 'Carnaval, opus 9', die al dateert van de jaren '90.

Zoals dat ook kan gaan met een bundel gedichten, springen er op dit album een paar minuscule juweeltjes uit die de hele reeks het beluisteren of aanschaffen waard maken. Uchida's 'Waldszenen, opus 82' zijn over de hele lijn bloedstollend stijlvol, op het onaardse af. Bij het bekende 'Vogel als Prophet' stokt de adem zelfs helemaal, zeker wanneer Uchida het B-gedeelte als vloeibare boter laat uitmonden in het A-gedeelte, dat er ook erg natuurlijk aan vooraf gaat. De 'Gesänge der Frühe, opus 133', Schumanns laatste werk – geschreven kort voor hij het op aarde voor bekeken hield – benadert Uchida alsof het om de diepste roerselen van een wegkwijnende nacht gaat. Verwondering maar ook melancholie vloeien er quasi perfect in samen, met een verpletterend efemere lezing van het vierde deel ('Bewegt') als absolute hoogtepunt. Centraal staat echter Schumanns sonate opus 22, een mastodont waarop niet alleen uitvoerders, maar ook luisteraars zich gemakkelijk te pletter kunnen lopen. Uchida is ontketend bij aanvang, maar temporiseert, om uiteindelijk terug de teugels te laten vieren. Bij het meest wispelturige werk van de cd hoort ook een beschaafde losbandigheid. En inderdaad, dat is diegene die Uchida aan de dag legt. Zo wordt haar nieuwste Schumann-opname er weer een om intens te koesteren. Een spirituele benadering van Schumanns aardse thema's: het woud en de dageraad. Iets binnenin zegt dat Schumann het allemaal precies zo bedoeld heeft...

Meer over Robert Schumann


Verder bij Kwadratuur

Verder bij Spotify
Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.