Wat betekent toch: 'Hotch As Ginseng' of 'High Agons Scent'? En wat moeten we ons precies voorstellen bij 'Gosh, Ethnics Gan'? Nee, dit zijn geen uitroepen uit James Joyces Finnegan's Wake, maar tracktitels van de plaat 'Change This Song' van het Trio BraamDeJoodeVatcher. Pianist Michiel Braam staat al niet bekend als een gemakkelijke jongen (althans wat zijn muziek betreft), maar wat te maken van deze op zijn minst troebele titels? Het antwoord is even grappig als ingenieus: de tracktitels zijn allemaal anagrammen (hier en daar is wel eens een lettertje gesmokkeld) van de albumtitel. Dat levert naast vreemde woorden ook de titels 'Songs Each Night', 'Nightsong Aches' en het lyrische 'Can Ghosts Neigh?' op. En om het allemaal nog wat ingewikkelder en geraffineerder te maken: de composities zelf zijn ook allemaal muzikale anagrammen van elkaar.
Als je het opzet van de plaat hebt ontleed, kan je alleen maar vol bewondering luisteren naar de uitvoering daarvan. Tien nummers lang spelen de heren Braam, De Joode en Vatcher varianten van die ene 'oersong' die niet op de plaat staat. De luisteraar wordt alleen geconfronteerd met de afgeleiden. Er is namelijk geen titeltrack die als broncompositie kan worden opgevoerd. Toch zou je die rol met recht aan de eerste twee composities kunnen toewijzen. 'Angsts, Once High' en 'Hotch As Ginseng' beginnen met bijna alarmerende statements. Vol vuur en overtuiging worden de thema's zonder vorm van inleiding de wereld ingestuurd, alsof het trio wil zeggen: 'kijk, dit zijn de ingrediënten en daar zul je het de hele plaat mee moeten doen'. Hoe het 'veranderen' van dat ene onbekende liedje in zijn werk gaat, is ook meteen goed te horen. De beide opwekkende themaatjes lijken wel elkaars wiskundige spiegelbeelden. Waar de melodie in het eerste nummer omhoog gaat, gaat ze bij de tweede naar beneden, enzovoort. Hoe verder de plaat vordert, hoe meer de ingrediënten door elkaar worden gegooid. Er treden ritmeveranderingen op. Ergens worden de noten (weer in een andere volgorde) bijna struikelend gespeeld en even verderop zelfs tergend traag. De composities klinken dan weer vrolijk en dan weer onrustwekkend of zelfs angstaanjagend, maar ze klinken altijd verwant. De veranderingen hebben ook een effect op de manier waarop gespeeld wordt. Traditioneel is er veel plaats voor improvisatie in de muziek van Braam. De heldere melodieën hebben de neiging om drastisch te ontsporen en uit te barsten in een frenetieke expressie van woede, enthousiasme of wat de compositie op dat moment ook maar verdragen kan. Dat is hier niet anders, maar de dosering van dit soort momenten verraadt het conceptuele gehalte van deze plaat. Naarmate 'Change This Song' vordert, wordt de plaat vrijer, wordt het liedje zozeer veranderd dat de leden van het trio naar believen aan de haal mogen gaan met (nog steeds) dezelfde ingrediënten. Op die momenten blijkt de kracht van dit trio als geheel. Braam is een uitmuntende pianist met een prachtige techniek, Wilbert de Joode is een energieke bassist die moeiteloos de kronkels van Braam kan volgen en Michael Vatcher is een originele drummer met een compleet eigen stem.
Nog los van het boeiende concept, is er veel te genieten op deze plaat. Het is een klein uur krachtige muziek, originele composities en zeer intelligente improvisaties. Een plaat om je tanden op stuk te bijten, maar ook een plaat om over je heen te laten komen. En als je dat hebt gedaan, dan klinkt het ineens allemaal erg logisch: 'Snitch An Egg, Soh'.
Meer over Trio BraamDeJoodeVatcher
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
