Kwadratuur interview

VidnaObmana blijft uitdagen. Momenteel werkt de Vlaming immers aan een heuse trilogie waarbij hij de 3 verschillende platen 'Tremor', 'Spore' en 'Legacy' koppelt aan het illustere werk van Dante, 'L'Inferno'. 2 van de 3 platen zijn inmiddels uit en blijken pareltjes te zijn van repetitieve, ambienteske elektronica met toch elk een duidelijk verschillend verhaal. Naar aanleiding van een West Europees toerneetje in het voorprogramma van de progrock groep Porcupine Tree verdient vidnaObmana het toch om Kwadratuurgewijs even onder spervuur genomen te worden...

"VidnaObmana" als term klinkt Russisch, wordt vreemd geschreven en heeft toch een astronomisch sfeertje in zich. Schuilt er enige betekenis in deze vreemde project-/ bandnaam? Geeft ze, zoals bij Sigur Rós het geval is, misschien gestalte aan een eigen -zij het in dit geval muzikale- taal?

Neen, vidna obmana is wel degelijk een bestaand woord en is afkomstig uit het Servo-Croatisch. Vertaald betekent het "gezichtsbedrog" en toen ik met experimentele muziek begon in 1984 vond ik dit pseudoniem eigelijk wel heel geschikt. Sinds het prille begin en tot op heden acht ik de muziek zelf nog steeds veel belangrijker dan het individu achter de opnamen. Desondanks de toch wel duidelijke evolutie en verandering in mijn muziek over de nu bijna afgelopen 20 jaar, is het pseudoniem mij steeds nauw aan het hart gebleven. Het enige kleine detail dat zich recentelijk heeft voorgedaan bij de aanvang van de opnamen in het kader van de Dante trilogie is dat de spelling van mijn pseudoniem is veranderd. Dit om toch de langzame koerswijziging te accentueren.

Je muziek kan ruim omschreven worden als ambient. Past ze echter in een hokjesgeest? Waar zou je ze zelf plaatsen?

Inderdaad, mijn muziek omschrijven is niet echt een gemakkelijke taak en de oneindig veel onderverdelingen hebben dit dan ook niet echt eenvoudiger gemaakt. Vroeger zou ik onmiddellijk geneigd zijn geweest om het eerder alomvattend 'atmosferische muziek' te noemen maar de laatste kruisbestuiving en koerswijziging maakt dit niet mogelijk. 'Industriële ambient' is misschien niet slecht maar ik zou eerder durven gaan naar de ruimere omschrijving als 'experimentele muziek'. Niet echt gemakkelijk.

Met een speciale compositieopdracht voor de Zoo Van Antwerpen, een urenlang optreden in een duistere kapel tijdens de Nacht Van De Musea en dergelijke meer op je palmares … is er een grens aan de creativiteit van vidnaObmana? Wat is een nog te verwezenlijken droom / plan?

Ik hoop dat er nooit een grens in zicht komt aan de creativiteit want anders stop ik er gewoon mee. Uniekere concertplaatsen zoals kerken, kapellen, grotten, industriële panden hebben steeds bijgedragen tot het slagen van een concert of een project. Dromen heb je altijd en gelukkig maar. Maar ik kan toch met fierheid meegeven dat er toch al een aantal eigenzinnige projecten tot stand zijn gekomen, zoals een commissieopdracht voor de Biënnale Rotterdam van dit jaar waarin de relatie tussen de performance op 3 kerkorgels en de experimentele en elektronische benadering centraal stond, soundtracks voor een aantal kortfilms en hopelijk binnenkort een dvd-uitgave. Wat nog zoal op het verlanglijstje staat is het verzorgen van een soundtrack bij een langspeelfilm maar dat blijkt voorlopig toch nog wel te hoog gegrepen.

Elektronische muziek live brengen blijft niet gemakkelijk. Veel elektronicabands staan statisch achter hun laptop zonder enige vorm van beweging of interactie. Doordat ambient ook niet direct oproept tot dansen of uit je dak gaan, lijkt het niet altijd even evident om het op podium altijd even boeiend te houden, wel? Welke trucjes pas jij in dit geval toe?

Oh, absoluut en ik mag wel zeggen dat ik al aardig wat watertjes heb doorzwommen om uiteindelijk de meest efficiënte live configuratie te hebben gevonden. Hoewel ik als solomuzikant mij genoodzaakt zie om een aantal muzikale lagen, zoals bepaalde grooves en loops, vooraf voor te bereiden en op te nemen, heb ik mij steeds proberen te profileren als een live muzikant. De eerste jaren kon dit niet echt vermits de muziek van vidnaObmana toen uitsluitend gegenereerd werd op synthesizer met als gevolg dat het allemaal vrij statisch bleef. Over de jaren heen ben ik mij echter beginnen te verdiepen in het bespelen van een aantal akoestische instrumenten en deze vrij lange zoektocht leverde mij wel een uitzonderlijk instrument op. De Fujara is een eigenzinnig blaasinstrument dat voornamelijk boventonen creëert en bestaat in verschillende formaten en tunings. Deze heb ik, al dan niet in combinatie met een arsenaal van elektronische apparatuur, over de jaren heen perfect naar mijn hand kunnen zetten waardoor het een geschikt live instrument geworden is. De synthesizer heeft momenteel ook volledig plaats geruimd voor de elektrische gitaar waardoor het visueel allemaal gevarieerder en aantrekkelijker wordt. De vidnaObmana concerten gaan ook telkens gepaard met zeer eigenzinnige projecties van abstracte fotografie, gemaakt door Martina Verhoeven (die trouwens de meeste hoezen verzorgd voor de vidnaObmana cd's).

Zit je live ook niet te sterk gebonden aan een vooraf geprogrammeerd stramien? In hoeverre laten de shows bijvoorbeeld improvisaties toe? Zijn er grote verschillen tussen 2 opeenvolgende concertavonden?

De configuratie die ik momenteel heb geeft mij heel veel improvisatievrijheid in die zin dat ik elke vooropgenomen bron live kan manipuleren en ik ook telkens, als ik dit wil, een ander concert kan geven. Maar niettegenstaande blijft de muziek van vidnaObmana een moeilijk live gegeven want, hoewel er nu heel veel gebruik wordt gemaakt van ritmiek, de sfeerschepping op het moment zelf is complex en totaal los van enige conventionele songstructuur.

Momenteel verzorg je het voorprogramma van Porcupine Tree op hun Europese toernee. Is dat geen ondankbare taak, voorprogramma zijn, de 'opwarmer' van het publiek? Of wend je je muziek aan om de zaal juist in een fijne atmosfeer onder te dompelen? Van waar overigens het contact met de band?

Het verzorgen van een voorprogramma blijkt meestal een ondankbare taak te zijn maar het levert je ook heel veel ervaring op. Door samen te toeren met bv. Porcupine Tree heb ik toegang tot de grotere podia, die normaal gezien nooit een experimentele act zullen programmeren. Ook promotioneel gezien maak je kans dat je je muziek kan voorstellen aan een groep onwetende mensen die misschien toch wel achteraf jouw werk verder willen verkennen. Het is letterlijk de bluts met de buil maar ik kijk er met heel veel enthousiasme en motivatie naar uit. Dank gaat volledig uit naar Porcupine Tree en met name Steven Wilson die mij dan ook persoonlijk uitnodigde voor deze Benelux concerten doordat hij de albums 'Tremor' en 'Spore' enorm wist te appreciëren. Steven had 'Tremor' opgestuurd gekregen van het Relapse label en zo zijn we dan ook met elkaar in contact gekomen. Een verstandhouding die zeker in de toekomst nog meer projecten zal realiseren.

Even ter info: reageert een Amerikaans publiek anders dan een Europees op de shows van vidnaObmana?

Er is zeker een verschil tussen een Amerikaans en Europees publiek. Allereerst heb je in Amerika het fenomeen waar de luisteraar werkelijk lange afstanden aflegt om toch maar het concert te kunnen bijwonen (soms neemt men het vliegtuig) en met gevolg dat je wel een heel enthousiast publiek voor je krijgt. Soms een beetje te buitensporig maar aanmoedigend is het in ieder geval wel. Een Europees en zeker een Belgisch publiek is veel gereserveerder en koeler zodat je soms niet echt weet van hoe nu uiteindelijk het concert werd ervaren. Toch wel een belangrijk detail wanneer je beslist om live je muziek voor te stellen en jezelf dan ook zo kwetsbaar op te stellen. Hiertegenover staat wel het voordeel dat je meestal kunt samenwerken met betere organisaties en professionele geluidsapparatuur. In de States blijkt dit eerder verouderd te zijn.

Betreffende je cd dan: momenteel ben je op rondreis om 'Spore' te promoten, het middelste luik van je trilogie dat gebaseerd is op Dante's Inferno. Vanwaar overigens de fascinatie voor Dantes werk en de gedachte om die muzikaal om te zetten?

Het drieluik is inderdaad losjes gebaseerd op het Inferno werk van Dante. Dit werk heeft mij altijd al gefascineerd maar nooit vond ik het eerder gepast om er naar te verwijzen. Ik ben ook altijd van mening geweest dat het werk van Dante soms te onpas met buitensporige horrorsymboliek werd geassocieerd terwijl het Inferno werk een mooi poëtisch maar vooral psychologisch literair werk is. De innerlijke strijd van elk individu en de verscheurende keuze tussen het positieve en negatieve wordt dan ook heel verfijnd maar intens weergeven door Dante. Dat aspect vond ik terug in de impasse waarin ik als muzikant en mens was beland voordat ik aan de trilogie begon. Uitgekeken op het ambient genre en de verwante muziekwereld, was het voor mij zeer essentieel om nieuwe paden te bewandelen en mijn muziek een zuurstofinjectie te geven en alsdusdanig terug te grijpen naar mijn industriële periode van begin jaren tachtig. De fusie van mijn huidige kijk op wat ik muzikaal wens te bereiken en dus de belangrijkste elementen uit de industriële muziek van vidnaObmana zorgde voor de creatie van de Dante trilogie. De verwijzing en inspiratie van Dante's Inferno was dan ook belangrijk en zeker onvermijdelijk te noemen.

'Tremor', 'Spore' en 'Legacy' zijn achtereenvolgens de 3 platen die je uitbrengt. Deze 3 namen zijn ook gegrepen zijn uit het werk van Dante?

De titels zijn onrechtstreekse links naar het werk van Dante, ontstaan tijdens het lezen van Inferno.

Sommige bands hebben al moeite om één plaat vol te spelen. Jij kiest meteen voor drie opeenvolgende conceptalbums!?! Is er gedurende dit proces nog ruimte voor creativiteit, of zijn de globale ideeën van de 3 platen vooraf reeds uitgekiend?

De elektronische gitaar en de boventoon van de fujara zijn de belangrijkste instrumenten die momenteel het karakter van mijn muziek bepalen. Voor het opnemen van elk album werk ik vooraf wel aan een specifieke structuur maar tijdens de studiosessies is er wel ruimte voor het gebruik en proberen van nieuwe elementen. De Dante trilogie had zijn basisstructuur vanaf de eerste opnamesessie met de nodige bijsturingen tijdens het afwerken van elk album en deel.

'Spore' bevat als middenluik mogelijk de diepste, krachtigste en luidruchtigste impressies … zo is veel gebruik gemaakt van elektrische gitaareffecten en soundscapes. Zal 'Legacy' opnieuw luchtiger worden?

'Spore' is misschien wel het meest intense deel van de trilogie, maar 'Legacy' zal zeker niet minder dynamisch en hard zijn. Het wordt dus een logische verderzetting waar 'Spore' eindigde en de elektrische gitaar zal nóg centralere rol vervullen.

Er wordt ook nu reeds melding gemaakt van een aantal belangrijke gastbijdragen … misschien een tipje van de sluier lichten?

Zoals op 'Spore' kent ook 'Legacy' zijn gastbijdragen, waaronder een aantal lokale muzikanten en een belangrijke contributie door Steven Wilson (van Porcupine Tree) op elektrische gitaar. Dit album zal nog een zeer eigenzinnige bijdrage kennen van een zeer getalenteerd Amerikaans muzikant uit de hardcorescène maar officieel zal dit pas kenbaar worden gemaakt naar het einde van dit jaar wanneer de opnamen volledig zijn afgerond en alle bijdragen dan ook klaar zijn.

Klinkt veelbelovend. Volgende maand volgen enkele optredens in het voorprogramma van het net vernoemde 'Porcupine Tree'. Vervolgens duik je waarschijnlijk terug de studio in om 'Legacy' te vervolledigen dat begin 2004 in de platenrekken zal liggen?

Klopt. Grotendeels is 'Legacy' al klaar maar ik wacht dus nog op 1 bijdrage. Een belangrijk facet in het maken van een album is ook de verhaallijn en hoe elke song de voorgaande opvolgt. Dus in november is er nog wat werk aan de winkel.

Mag er dan in het voorjaar ook aan een 'Legacy'-tour verwacht worden of zijn er nog andere concrete (nabije) toekomstplannen?

Nu al vloeien de delen door elkaar in de live setting, want nu al speel ik live songs uit het te verwachten 'Legacy', gemengd met impressies uit de 2 vorige luiken. Ik hoop in elk geval dat ik in 2004 het live promoten van de trilogie en de release van 'Legacy' kan verder zetten. Het zijn ook de concerten die van cruciaal belang zijn geworden in verwerven van nieuwe klanken, structuren en het versterken van de eigen podiumact. Ik kijk ernaar uit.

Dat zijn woorden waar velen het mee eens kunnen zijn! Hartelijk dank.

'Legacy', het derde luik van de Dante trilogie in wording, stuwt de auditieve kruistocht verder waarin de grenzen van duidelijke genres vervagen en vidna's profilering ruimer wordt. Het album is te verwachten begin 2004 en zal onder meer opgemerkt worden door gastbijdragen van een aantal uitstekende muzikanten uit het progressieve en alternatieve pop/rock wereld. VidnaObmana toert in november in het voorprogramma van Porcupine Tree. Kijk in de agenda voor meer info of op zijn website voor laatste nieuwe data.

Selectieve discografie

  • 'Spore' (Relapse Records)
  • 'Tracers' (met David Lee Myers) (Klanggalerie)
  • 'Opera for Four Fusion Works - Act 1' (met Dreams in Exile) (Hypnos)
  • 'InnerZone' (met Steve Roach (Projekt)
  • 'Tremor' (Release/Relapse Records)
  • 'The Surreal Sanctuary/The Contemporary Nocturne' (Hypnos)
  • 'Motives for Recycling' (met Asmus Tietchens) (Soleilmoon)
  • 'Spirits' (met Jan Marmenout) (Highgate)
  • 'Crossing the trail' (Projekt)
  • 'Well of Souls' (met Steve Roach) (Projekt)

Meer over vidnaObmana


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.