Kent Nagano staat tegenwoordig meer in de spotlight dan ooit tevoren. Daar heeft zijn recente contract bij de prestigieuze platenmaatschappij ECM veel mee te maken, bovenop zijn jarenlange vakkennis en het feit dat hij reeds aan het hoofd stond van verscheidene toporkesten. Verrassende keuzes zijn niet bepaald voor hem weggelegd, al durft hij in de traditie zeker zoeken naar diepgang en omzeilt hij de grootste clichés met sprekend gemak.

Traditie leeft verder

Het Gent Festival van Vlaanderen heeft reeds enkele jaren een Bruckner-traditie uitgebouwd en ook dit jaar mocht de 19e eeuwse componist dus niet ontbreken. Nagano nam in de Sint-Baafs kathedraal de zevende symfonie voor zijn rekening, een stuk dat dirigent Kurt Masur drie jaar geleden in dezelfde context en dezelfde omstandigheden reeds dirigeerde. Omdat 'Bruckner 7' (zoals ook de mastodonten van Mahler al eens worden betiteld) op zichzelf echter geen avondvullend programma vormt (hoewel het niet veel scheelt), had Nagano besloten ook het stuk 'Metamorphosen' van Richard Strauss uit te voeren. De componist schreef dit werk kort voor zijn dood, in een tijd waarin hij te kampen had met vele depressies en met pijn in het hart toekeek op het zoveelste debacle dat zijn land doormaakte, na de vreselijke Nazi-overheersing. Lange tijd werd 'Metamorphosen' beschouwd als een muzikale abstractie van de vele gedaanteverwisselingen die Duitsland doorheen Strauss' leven ondergaan had, maar de componist liet zich voor het werk ook inspireren door een gedicht van Goethe en daardoor zou het werk ook een onderzoek kunnen zijn naar de oorzaken van de twee wereldoorlogen. Het contrast met de positieve boodschap uit onder meer Beethovens 'Eroica'-symfonie kan moeilijk groter zijn. Voor Strauss lijkt de mens vooral slechte innerlijke bedoelingen te hebben en dat levert een enigmatisch, spannend werk op met een duistere sfeer.

Belangrijk struikelblok

Al bij de eerste minuut van het prachtige werk van Strauss werd de luisteraar geconfronteerd met een wel erg vervelend kwaad. De locatie is namelijk akoestisch absoluut niet voorzien op symfonische muziek. De 'Metamorphosen', een werk voor 23 solo-strijkers, klonken erg stil en het polyfone aspect van het stuk is cruciaal voor de goede luisterervaring. Enerzijds klonk het werk echter veel te stil, anderzijds stoorde de nagalm ontzettend. Vooral in Bruckner was dit een grote bron van frustratie: de stemmen lopen voortdurend in elkaar over, maar dat was eigenlijk amper te horen omwille van de zeer slechte geluidsmix. Na een sterke koperpassage waren de strijkers absoluut niet te horen en de houtblazers echoden voortdurend ergens ver weg in de kathedraal, waardoor hun prachtige solo's totaal verloren gingen. De ervaring van Bruckner werd zo absoluut niet evenwaardig aan die van bijvoorbeeld Bernard Haitink met het Concertgebouworkest afgelopen vrijdag in BOZAR, als slot van het Klarafestival (en live te volgen op Klara). Dat de Sint-Baafs kathedraal de locatie bij uitstek zou zijn voor Bruckner-symfonieën, is eigenlijk een onbegrijpelijke uitspraak, die door onder meer Klara nochtans geloofwaardig werd onderschreven. Opmerkelijk is trouwens dat bij de uitzending van het concert achteraf op Klara, niets te horen was van de storende factoren in de zaal - wellicht omdat de opname-microfoons erg dicht bij de instrumentalisten waren geplaatst.

Integer, ontroerend artiest

Bovenstaande kritiek werd gedeeltelijk goedgemaakt door Nagano's meesterschap en gedegen kennis van de partituur. In Strauss zette hij het mysterie prachtig in de verf en hoewel de transparantie verloren ging, had Nagano daar duidelijk een punt van gemaakt. In Bruckner klonk de Bayerisches Staatsorchester bijzonder fijnzinnig en geraffineerd, waarmee de kopersectie zelfs die van het Concertgebouworkest overtrof. Nagano dirigeerde gedistingeerd en streefde naar een sterk orkestgeluid. Dat was er ook, en vooral in de Bruckner viel op hoe puur het orkest klonk, zelfs in de meest luidruchtige passages. Tekenend voor deze sterke prestatie is het feit dat Nagano het publiek muisstil kreeg, zelfs nadat de laatste noot geklonken had. Ook zijn dankbaarheid jegens de enthousiaste toehoorders, die de dirigent maar liefst vijf keer lieten terugkomen op het podium, pleit voor zijn aantreden op het Gent Festival van Vlaanderen. Een bloedmooi concert dus, dat helaas verstoord werd door de weinig ideale omstandigheden.

Meer over Gent Festival van Vlaanderen - Bayerisches Staatsorchester


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.