Deze uitgave belicht Shostakovich' drie piano trio's, drie werken uit drie verschillende periodes uit het leven van de componist. Om even de puntjes op de 'i' te zetten: Shostakovich schreef maar twee trios voor piano, viool en cello maar nadat zijn laatste symfonie in première ging, volgde al snel een arrangement ervan voor trio en slagwerk. En worden hier zowel een jeugdwerk (het opus 8, een eendelig werk dat Shostakovich schreef toen hij zeventien was), een werk uit Shostakovich' middelste periode (het trio opus 67) en een van zijn laatste werken, de vijftiende symfonie voorgesteld.
Het eerste deel van de symfonie wordt speels en licht gehouden. Het trio opus 8 werkt haar weg rond de beperkingen die dit arrangement van een symfonisch werk haar oplegt en concentreert zich op doorzichtigheid in plaats van op energie en klankvolume. Toch hadden enkele snelle passages net dat kleine beetje meer accuraatheid kunnen gebruiken, zoals de dialogerende melodielijnen tussen piano en viool in het scherzo van de vijftiende symfonie. Het slagwerk houdt zich heel bescheiden op de achtergrond en voegt zelden meer dan wat extra kleur toe in de symfonie. Het blijft gemakkelijk om een delicate bezetting als een pianotrio te overstemmen maar soms komt het geheel toch wel wat braafjes over, zeker in de climaxmomenten in het trage deel.
De twee 'echte' pianotrio's worden veel minder voorzichtig uitgevoerd, alsof de drie muzikanten van het trio opus 8 zich eindelijk verheugen dat ze originele pianotrio's mogen spelen. Toch weerklinkt nergens, noch in op.8 noch in op.67 dat bittere, gespannen Shostakovich gevoel dat bijvoorbeeld het Wanderer trio wel zo goed kan weergeven. Want hoewel het eerste deel van het tweede trio muisstil gehouden wordt, slagen de muzikanten er niet altijd in die ijzingwekkende spanning volledig door te trekken. Het eerste pianotrio bevat echter wel betoverend sensuele momenten, van een jeugdige onschuld en naïviteit die bij de latere Shostakovich erg zeldzaam worden. Het scherzo uit het tweede trio is een explosie van energie en virtuositeit mede door het snelle tempo waarvoor de drie muzikanten kiezen. Maar zowel het 'Largo' als het laatste 'Allegretto' komen wat voorzichtig over, alsof niemand voluit voor het drama wil gaan dat zeker in het trage deel te vinden is.
Deze vijftiende symfonie er zeker de moeite waard om te ontdekken want Shostakovich' betrekkelijk lichte symfonie doet het ook als kamermuziek goed. De uitvoering van deze drie werken wordt echter heel voorzichtig en bescheiden gehouden en dat is jammer want om goed over te komen vraagt Shostakovich net veel engagement, geen afstandelijkheid.
Meer over Dmitri Shostakovich
Verder bij Kwadratuur
