Florian Hecker maakt het de luisteraar niet gemakkelijk. Zijn werken tasten steeds de grenzen van het muzikale af met hun onregelmatige (noise) composities van onorthodoxe klanken. Hecker werkte in het verleden onder andere samen met artiesten als Russell Haswell, Yasunao Tone en Aphex Twin. Zijn geluidsinstallaties en albums hebben steeds een conceptuele laag, zodat de muziek in feite niet los gezien kan worden van de achterliggende theorie. Hierdoor bezet Hecker een erg specifieke en academische niche in het experimentele electronicamilieu die flink ontoegankelijk is voor buitenstaanders. Een situatie die er niet op verbetert wanneer de luisteraar een cd-boekje van 76 bladzijden moet doorlezen om te weten wat het concept is achter ‘Speculative Solution’.
De gedachte achter ‘Speculative Solution’ is gebaseerd op de hyperchaos theorieën van de filosoof Quentin Meillassoux. Deze duiden op de natuurwetten van de absolute toevalligheden. In de cd-box vindt de luisteraar vijf metalen balletjes die de theorie symboliseren: wanneer één bal - onder een bepaalde hoek en met een bepaalde kracht - tegen een andere bal wordt geschoten, zoals bij biljart bijvoorbeeld, dan kan men de exacte reactie van de tweede bal nooit met zekerheid voorspellen. Er zijn steeds variabelen die de uitkomst beïnvloeden. Dat leidt er toe dat het a priori niet mogelijk is in te schatten wat er zal gebeuren. Net zoals bij dobbelspelen of kaartspelen kan er enkel vertrouwd worden op kansrekening.
In de muziek vertaalt Hecker dit toevalsconcept naar algoritmes die elke input verbuigen en bewerken naar een onvoorzienbare uitkomst. Althans: wie de muzieksoftware ontwerpt, heeft natuurlijk een idee van de mogelijke uitkomsten. Deze methode heeft veel weg van de onbepaalde compositie ‘Pithoprakta’ (1955-56) van Iannis Xennakis die ook een algemene controle had over de structuur maar de afzonderlijke geluidsdelen liet afhangen van onberekenbare factoren. Deze schommelingen binnen een vastgelegd raam kunnen tot erg speciale resultaten leiden. Met name de originaliteit en variatie aan microscopische geluiden, alsook de manier waarop Hecker de luisteraar’s oren manipuleert is boeiend maar tergend tegelijk. Het is dus aan te raden dit album te beluisteren via een geluidsinstallatie, gezien de hoge frequenties zeer ondraaglijk klinken door een hoofdtelefoon.
‘Speculative Solution’ bestaat uit vier nummers waarvan de eerste drie deze naam dragen. De dynamische en veranderlijke patronen doen zich voor in een lege ruimte waardoor ze duidelijk hoorbaar zijn. Vooral de eerste delen klinken als onsamenhangende fieldrecordings uit een andere wereld. Opnames uit een omgeving vol gesuis, geknetter, gebliep, gezoem, geklik,... De stukken zijn steeds interessant om te luisteren hoewel de rode draad ontbreekt die de afzonderlijke geluidsverbuigingen met elkaar verbindt. Dat maakt van het eerste stuk van 32 minuten vooral een samenraapsel van repetitieve geluiden die zijn vervormd tot vloeibaar en artificieel aanvoelende elementen.
De techniek wordt heel wat boeiender in het laatste en coherente stuk ‘Octave Chronics’ van 19 minuten waarbij digitale bliepjes in hoge snelheid tussen veranderlijke toonintervallen verspringen. Het nodigt de luisteraar uit om de complexe basisstructuur te ontleden. Die roept associaties op met onregelmatige en oneindig uitbreidende gridpatronen (aperiodische geometrie) en binaire stelsels (denk aan The Matrix). Voortdurend speelt het idee dat dit stuk evengoed compleet anders had kunnen klinken. De laatste minuten wordt met één type geluid het hele geluidsspectrum verkend. Hectische veranderingen zijn hierdoor zelfs probleemloos verteerbaar. Meillassoux’ concept van hyperchaos komt hier erg goed uit de verf en zorgt voor een afwisselend geheel dat gelukkigerwijs (!) niet over-the-top is.
Het is merkelijk dat wanneer de metamorfose van Heckers’ geluiden soepel gebeurt, zoals in het laatste deel, het resultaat toegankelijker én interessanter wordt. Florian Hecker’s muziek is te nemen of te laten; wie hem links laat liggen bespaard een hoop energie en tijd voor ‘leukere’ dingen. Zij die hem daarentegen met enig doorzettingsvermogen trotseren maken kans op een uiterst ongewone ervaring met wervelende geluiden zoals ze nergens anders te horen zijn. Een academisch kortverhaal van 76 pagina’s met teksten van diverse filosofen is daar overigens niet voor nodig.
