De twee volgende symfonieën componeerde Haydn in 1791, tijdens zijn eerste verblijf in Londen. De 94ste is overbekend, dankzij haar trage deel, dat getuigt van Haydns typische gevoel voor humor. Een dondenderende slag in het volle orkest onderbreekt onverwachts de eenvoudige, zachte melodie in de strijkers. De 96ste kreeg haar bijnaam volledig onterecht: tijdens een uitvoering van Haydns muziek in Londen stortte een kroonluchter naar beneden maar als bij wonder vielen er geen gewonden in het publiek. Een mirakel, maar het was niet deze 96ste maar wel de 102de symfonie die op dat concert gespeeld werd...
Deze cd is een heruitgave uit 1983 (!) door de Academy of Ancient Music, een van Engelands eerste oude-muziek ensembles. De uitvoering, die in de jaren tachtig terecht in de prijzen viel, is ook vijfentwintig jaar na datum niets van haar frisheid kwijt en bewijst duidelijk waarom de authentieke uitvoeringspraktijk sindsdien zo een grote naam heeft gemaakt. De transparante uitvoering, met veel aandacht voor fraseringen en heldere dynamiek is nog steeds een grote stap verwijderd van de meer wollige, zwaardere kijk die grote symfonieorkesten noodgedwongen op dit repertoire hebben. En dat is dan ondanks het feit dat Christopher Hogwoods eigen orkest hier niet minder dan negenenveertig muzikanten telt. Een vrij grote groep strijkers dus, die beide symfonieën een fluwelen, warmere klank geeft. Hogwood zelf dirigeert van achter zijn fortepiano maar die is in de balans nauwelijks hoorbaar.
Wat interpretatie betreft houden beide werken weinig verrassingen in petto, althans voor wie vandaag de dag met authentieke uitvoeringen vertrouwd is. Zowel de openingsdelen van beide symfonieën als de langzame tweede delen krijgen een vlot tempo mee dat de muziek niet doet stilvallen. Het menuet van de 94ste wordt zo licht mogelijk gehouden – geen kleine prestatie voor wat eigenlijk meer een zware boerendans dan een elegante hofdans is. De twee finales worden met een virtuoos snel tempo gespeeld, als een orkestraal bravourestukje dat wat in se nog steeds ontspanningsmuziek is, moet afsluiten. Opmerkelijk zijn wel de opvallend luide en ritmisch accurate pauken in de finale van de 'verrassings'symfonie.
Een kwart eeuw nadat deze opnames eerst werden uitgebracht, kunnen ze de luisteraar nog steeds van de eerste tot de laatste noot boeien. Zeker in het achttiende-eeuwse repertoire zegt dat genoeg over de kwaliteit die Christopher Hogwood en zijn muzikanten toen al in hun uitvoering legden.
Meer over Haydn
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
