Jabuka uit 1894 is Johann Strauss' op drie na laatste operette. Het verhaal, dat geïnspireerd werd door Smetana's komische opera 'de verkochte bruid', speelt zich eveneens af in Oost-Europa, meer bepaald in Servië, tijdens het 'Jabuka' of appelfestival: de jongens van het dorp verzamelen appels, nemen er een beet uit en geven de vrucht aan het meisje van hun keuze. Maar als die dan de appel teruggeeft zonder erin gebeten te hebben, wijst het meisje hem af. Jabuka volgt de lotgevallen van twee aan lager wal geraakte edellieden die van de gelegenheid gebruik willen maken om met een rijk meisje te trouwen om zo te verkomen dat hun landgoed verbeurd wordt. Deze dubbel-cd stelt Strauss' Jabuka voor, wat een betrekkelijk kort werkje is, zodat er ruimte genoeg over bleef op de tweede cd voor walsen en polka's die nadien afgeleid van themaatjes uit de operette.
Dirigent Christian Pollack toont ons een verzorgde kijk op Johann Strauss' muziek, sensueel en Weens maar toch slank en aardig transparant. Jabuka bevat misschien niet zoveel memorabele deuntjes als 'Die Fledermaus' of 'Der Zigeunerbaron' maar enkele mooie momenten springen toch in het oog. De entr'acte muziek voor de derde akte, met zijn delicate fluitmelodieën kan gerust de vergelijking aan met het beste wat het negentiende-eeuwse balletrepertoire te bieden heeft. De zeven walsen en polka's waarmee de tweede cd afsluit, tonen wat 'Jabuka' aan puur instrumentale muziek te bieden heeft.
Tekstverstaanbaarheid staat voorop, wat toe te juichen is maar de stijl van zingen, zeker bij de mannelijke rollen in de cast gaat soms erg sterk naar declamatie toe. Dit is het geval bij Joschko (Franz Födinger), die deze aparte stijl tot het uiterste gedreven heeft en zo een karikaturaal personage neerzet dat perfect in elk volkstoneel zou passen maar zangtechnisch wel wat kan bijschaven: een stem die bij momenten bijna naar Schönbergs 'Sprechstimme' wegglijdt en hoge noten die zo hoorbaar gedwongen klinken zijn dat het de luisteraar bijna pijn doet. Ook de twee tenoren, Thomas Tischler en Wolfgang Veith (de broers von Gradinaz) hebben hier, zij het dan in mindere mate, wat last van. Veronika Groiss, die de lokale schoonheid Jelka speelt, zingt met een wat grote, krachtige stem, schuwt vibrato niet en zet zo een eerder dramatische partij neer – misschien niet altijf een even goede keuze voor deze rol. Tot slot ook eventjes het Tsjechische Gaudeamus Choir Brno vermelden, dat een heel heldere en egale interpretatie van Strauss' beperkte koorpartij verzorgt.
Een oerklassieke operette cd als deze hoeft niet bij iedereen in de smaak te vallen. De typische stijl van declamatorisch zingen zorgt voor een levendige interpretatie van Strauss' vrolijke libretto maar dat gaat wat ten koste van de vocale kwaliteiten die deze cd had kunnen hebben. Toch blijft dit in weze een erg goede uitvoering, en zeker van het koor en het orkest.
Meer over Johann Strauss II
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
