Het Fauré kwartet is dertien jaar oud maar heeft in die tijd al een benijdenswaardige naam gemaakt in de klassieke muziek wereld. Verscheidene bekroonde opnames bij Deutsche Grammophon, onder andere met klavierkwartetten van Mozart, Schumann en – hoe kan het anders – Fauré, worden nu opgevolgd met een opname van twee van Johannes Brahms' drie kwartetten, het eerste opus 25 en het derde opus 60. Het eerste kwartet, op.25, markeert het begin van Brahms' eerste grote werken. Schönberg zag in dit vierdelige werk Brahms' eerste symfonie en produceerde dan ook een bewerking ervan voor symfonisch orkest. Het kwartet op.60 dateert van 1875 en is veel duisterder van toon – Brahms schreef in een brief aan zijn uitgever dat op de titelpagina van het werk beter een foto van hemzelf afgedrukt kon worden, met een pistool tegen het hoofd gedrukt...De interpretatie van het Fauré kwartet is erg classicistisch, met nadruk op transparantie. Motieven en thema's zijn afzonderlijk goed herkenbaar, worden duidelijk afgelijnd en dit houdt de vormstructuur van elk deel heel overzichtelijk. Dit is geen logge, zware of dramatisch Brahms maar muziek die haar diepzinnigheid net verkrijgt dankzij de terughoudendheid waarmee de muziek op het eerste gezicht uitgevoerd wordt. Slotnoten van elke deel klinken kort en krachtig, in de geest van de soms wat droge akoestiek van de opname, wat de heldere structuur van de muziek bekrachtigt. Zelfs op meer dramatische momenten blijven fraseringen eerder aan de strakke kant. Erg mooi is ook de kwetsbare toon die wordt aangeslagen in het trage deel van het tweede kwartet, waar de muziek met de lieflijkheid van een slaapliedje uitsterft.Het tweede thema van het eerste deel van het eerste kwartet wordt niet zwaarwichtig uitgevoerd zoals op vele andere opnames maar levenskrachtig en bijna vrolijk. Het scherzo van dit werk is ook als echt schertsend opgevat, met een snel tempo, actieve snelle noten en een speels en ondeugend trio. Sololijnen in dit scherzo staan ten dienste van de groepsklank, overheersen individueel niet maar klinken eerder bescheiden en worden zonder overdreven pathos of overdreven veel vibrato uitgevoerd. Het scherzo van het derde kwartet bezit een aanstekelijke, strakke ritmiek die niet door overdreven lyriek gebroken wordt. Een heldere klank primeert trouwens ook, zelfs op momenten waar de luisteraar eerder een diepdonkere Brahms verwacht, zoals in de trage delen van beide werken. Dit is een uitvoering van Brahms' muziek die uitblinkt in zijn transparantie en zorg voor detail. Geen hoogdravende Brahms vol pathos maar een doorgaans ingetogen en kwalitatief erg hoogstaande interpretatie die duidelijk naar de klassieke modellen terugkijkt waar Brahms zoveel respect voor had.
Meer over Johannes Brahms
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
