Dirigent Carl Schuricht (1880-1967) behoort tot de generatie legendarische Duitse dirigenten van rond de eeuwwisseling. Net zoals tijdgenoten als Wilhelm Furtwängler of Karl Böhm had hij door zijn opleiding nog een nauwe band met de laatromantiek van Richard Strauss of Gustav Mahler. Aan het eind van zijn leven was Schuricht gedurende zestien jaar regelmatig actief aan het hoofd van het symfonieorkest van de radio in Stuttgart. Van die concerten verschijnen bij Hänssler Classic langzaam maar zeker verschillende opnames in het kader van een "Schuricht-Collection". Ook deze cd met werk van Johannes Brahms kadert in die reeks.
Het grootste deel van de cd wordt ingenomen door Brahms' indrukwekkende tweede symfonie. Dat Schuricht een man van brede tempi en rust is, wordt al snel duidelijk. Hij laat het eerste deel langzaam openbloeien vanuit het zachte openingsmotief naar het lyrische cellothema dat opvallend lijkt op Brahms' bekende wiegenlied. Elk deel wordt met zorg voor spanning opgebouwd, waarbij de vaak verrassende ritmiek of het meesterlijke contrapunt van Brahms nooit uit het oog worden verloren. Die typische ritmiek valt vooral op in het levendige derde deel, dat stevig contrasteert met de romantische en expressieve melodieën uit het Adagio. De symfonie culmineert in een opgewekte en vreugdevolle finale, waarin het orkest van Stuttgart, ondanks de ouderdom van de opname, een opvallend uitgebreid kleurenspectrum demonstreert. Naast de tweede symfonie, opgenomen in 1966, bevat deze cd twee werken voor koor en orkest: "Schicksalslied" en "Nänie". Dat deze uitvoeringen, daterend uit 1954, minder overtuigen, ligt allicht in de eerste plaats aan de opname. Het SWR Vokalensemble Stuttgart was allicht een goed koor, maar klinkt in beide werken jammer genoeg niet heel zuiver en vrij log, wat uiteraard ook de tekstverstaanbaarheid niet ten goede komt. Orkestraal overtuigen deze koorwerken dan weer wel, en dat is te danken aan Schuricht. In het Schicksalslied schept hij een doordringende en kleurrijke atmosfeer waarmee een spanning wordt gecreëerd die pas helemaal aan het einde, na het dromerige naspel, wordt neergelegd. Het minder gekende Nänie verleent hij dan weer vooral sterkte door het uitspelen van de lyriek, die de indrukwekkende dramatische uitbarsting van het middendeel echter niet in de weg staat. In die uitbarsting bewijst het orkest van Stuttgart opnieuw hoe gevarieerd en kleurrijk zijn klankbeeld is, ondanks de leeftijd van de opname.
Omwille van Carl Schuricht is deze Brahms-cd zonder meer de moeite van het ontdekken waard. In de omfloerste en wollige klank van het koor wordt de ouderdom van de opnames echter net wat té duidelijk.
Meer over Johannes Brahms
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
