De muziek van Juan Crisóstomo de Arriaga (de Baskische Mozart, zoals hij door bewonderaars wel eens genoemd wordt) is nauwelijks gekend – zelfs geschikt uitvoeringsmateriaal vinden is moeilijk, zoals het boekje bij deze cd ons vertelt. Deze op twintigjarige leeftijd gestorven Spaanse componist schreef een klein oeuvre van een twintigtal werken bij elkaar tijdens zijn korte leven. Paul Dombrecht volgt zijn eerdere, erg sterke opname met vocale werken van de Arriaga op met deze plaat, waarop drie ouvertures en een symfonie staan. Il Fondamento is zoals steeds erg sterk op historische instrumenten en maakt van Arriaga's mooie maar niet steeds even originele muziek toch een memorabele beluistering.
De meeste van de Arriaga's werken dateren uit zijn studieperiode, in het begin van de negentiende eeuw, aan het Parijse conservatorium. Ze getuigen van de klassieke invloeden van Beethoven en Haydn maar zijn in geest vaak dichter bij Schuberts muziek, in de charmerende eenvoud van de melodieën en het 'Sturm und Drang' karakter van de symfonie. Arriaga schreef zijn ouverture op.1 toen hij twaalf jaar was. Het meest volwassen werk, de 'Symphonie à Grand Orchestre', dateert uit 1824 (hij was toen achttien) en al kent de muziek beslist zijn zwakkere momenten, zoals bijvoorbeeld een gebrek aan harmonische inventie, de melodische charme van Arriaga's melodieën en zijn zelfzekere grip op de klassieke vormen maken veel goed.
Heel sterk, vooral dan ritmisch gesproken, zijn de snellere passages zoals de coda uit het openingsdeel van de symfonie of de ouverture tot 'Los Esclavos Felices', waar het orkest opzwepend en enthousiast mag weerklinken. Het trage deel uit deze symfonie bezit de charme van Schuberts trage delen, een charme die het orkest zonder terug te hoeven vallen op veel dramatiek of overdreven gebruik van vibrato perfect kan weergeven. De blazers klinken net goed en gebald, wat wonderen doet voor de meer agressieve, mannelijke tuttipassages in de muziek, terwijl ze net zo goed lyrisch kunnen klinken, als in het trio van het derde deel uit de symfonie. Bovendien laat Dombrecht het tempo zelden slepen, wat passages als de trage introductie tot 'Los Esclavos Felices' een opgewekt, pastoraal karakter meegeeft. Het hoofdthema uit dit werk klinkt dan weer strak, wat Il Fondamento een geweldig ritmische kracht geeft. Jammer dat het orkest zich in het menuet van de symfonie laat verleiden tot ritenuto's die misschien wat al te clichématig overkomen, al kan dit ook ingegeven zijn door een muzikaal minder sterke passage in de partituur.
Deze cd vormt een uitgekiemd eerbetoon aan deze getalenteerde Baskische componist. De Arriaga's muziek klinkt fris en charmeert, niet in de laatste plaats door Paul Dombrechts schitterende muzikanten, die met deze plaat een opname op hoog niveau afleveren.
Meer over Juan Crisóstomo de Arriaga
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
