Niet zelden is het een interessante oefening: de ontmoeting tussen verschillende kunstvormen. Choreografe Anne Teresa De Keersmaeker werkt al verschillende decennia met live muziek en het gebeurde al eerder dat de kunstenares zocht naar klassieke connotaties rondom haar werk. 'Cesena', de titel van haar laatste voorstelling, ging in première in Avignon afgelopen zomer en veroorzaakte daar een golf van enthousiasme. 'Cesena' was een soort rite voor rondom zonsopgang, waarbij de danseres 'Le Sacre du Printemps'-gewijs een ode brachten aan de ontwakende natuur. In het holst van de nacht – of beter: in de vroege ochtend – verzamelde het theaterpubliek zich op een van Avignons toeristische trekpleisters om daar de voorstelling voor dag en dauw mee te maken. Natuurlijk speelde de ochtendlijke ervaring het publiek dat 'Cesena' in haar originele gedaante zag, parten. Later, toen Rosas met deze voorstelling naar België kwam afgezakt, waren de kritieken iets minder extatisch. Het lichtplan was niet zo heel delicaat uitgewerkt en de ervaring kon – volgens getuigen – in niets tippen aan wat in Avignon te zien was geweest. Het goede nieuws is dat De Munt de voorstelling deze zomer in haar oorspronkelijke gedaante tot haar recht laat komen: in de abdij van Villers, ongeveer dertig kilometer buiten Brussel, vertoont het operahuis deze productie immers nog een keer. De voorstelling zal iets na vijf uur in de ochtend beginnen – een ware belevenis is kortom verzekerd.
Voor 'Cesena' zocht De Keersmaeker het gezelschap op van Björn Schmelzer, oprichter van ensemble Graindelavoix in 1999 en naast uitvoerend musicus ook muziek-onderzoeker. Hij interesseert zich veel meer voor onontgonnen muziek dan voor het traditionele repertoire, en de selectie die hij hier presenteert uit drie verschillende Middeleeuwse codexen loont meer dan de moeite. Muziek van voor de Renaissance wordt al te vaak verweten eentonig of zomaar meditatief te zijn, terwijl de selectie van Schmelzer een grote emotionaliteit blootlegt. Bovendien is de keuze ook origineel en prikkelend: de dirigent komt met wrange harmonieën op de proppen en de traditionele formules worden hier radicaal doorbroken. De uitstekende solisten bij Graindelavoix durven risico's nemen en de muziek laat toe veel breder te kijken dan wat het gemiddelde Gregoriaanse palet indertijd toeliet. Daarom is deze muziek uiterst meeslepend en uit topvertolkingen als deze, blijkt dat de muziek bij deze voorstelling volledig op zichzelf kan staan. Zoals uit commentaren bij de voorstelling al was af te leiden, is de muziek dus een heel waardevol spoor dat met deze cd-opname terecht een eigen verhaal mag vertellen.
De bestuiving tussen verschillende kunstvormen gaat overigens nog verder: niet alleen klassieke, vocale muziek komt in aanraking met dans, maar ook wordt puur vormelijk naar een nieuwe vorm gezocht. Label Glossa laat de cd komen in een papieren omhulsel, dat zich volledig laat openplooien en waarin alle teksten van de muziek met wat extra technische gegevens staan aangegeven. Daarnaast is er de kartonnen hoes zelf, waarop foto's van de dansers prijken, in het prachtige blauwe licht van de cover dat het ontwaken van een nieuwe dag voorstelt. Merkwaardig is bovendien dat, hoewel de rituele dans van De Keersmaeker onlosmakelijk verbonden is met haar betekenis, de muziek absoluut niet gebonden is aan tijd, noch ruimte. Met kan dit album kortom overal tot zich nemen en even tot zichzelf komen: daarvoor hoeft het niet specifiek ochtend of avond te zijn. De selectie breidt zich immers uit over het hele spectrum: van hoogst intiem en verfrissend tot een zacht slaapwel. Magnifiek!
