Ze bestaan inmiddels iets meer dan tien jaar en legden in hun voorbije opnames uitsluitend de nadruk op moderne klassieke muziek. Het Quatuor Diotima bewijst daarmee dat men niet altijd via de oude meesters tot bij de hedendaagse muziek moet komen, maar dat men evengoed een omgekeerde weg kan afleggen. Ze debuteerden met muziek van Lachenmann en Nono, wiens 'Nono-Fragmente Stille, an Diotima' de inspiratie zouden vormen voor hun naam. Die verwijst op zijn beurt naar de Griekse filosofe die, aldus de geschriften van Plato, de leermeester van Socrates zou geweest zijn. Op zich lijkt het misschien vreemd voor een kwartet waarin geen vrouwen zetelen, maar het zegt natuurlijk iets over de filosofische ingesteldheid van het kwartet, dat, zoals het moderne "denkers" betaamt, heel secuur te werk gaat in het uitkiezen van hun repertoire. Na hun debuut gingen ze verder met werk van Posadas, om voor het label Alpha muziek van Lucien Durosoir op te nemen. De grote doorbraak kwam er echter dankzij Janacek (ook bij Aeon), waarna het kwartet een contract kreeg aangeboden bij het grotere Naïve. Daarvoor namen ze vorig jaar de strijkkwartetten van Onslow op, een muzikale ontdekking die onder critici dubbel geroemd werd: zowel omwille van de muzikale waarde van de kwartetten, als omwille van de uitvoerende musici die duidelijk erg thuis waren in de muziek.
Met Alban Berg, Anton Webern en Arnold Schoenberg grijpt het Quatuor Diotima nu als het ware terug naar de absolute grondleggers van de "moderne" klassieke muziek. De geprogrammeerde muziek is overigens niet van de minste: een aantal gevestigde waarden namen deze muziek in het verleden al op, dikwijls op veel latere leeftijd dan deze jonge knapen. In Schoenberg blijkt echter meteen dat het deze vier niet aan voeling met het repertoire ontbreekt. Eerder het tegendeel is waar: het complexe muzikale web dat Schönberg geweven heeft wordt vanaf de eerste maten in een beklijvend kluwen omgetoverd en het viertal laat de spanning geen moment los. De Diotima's benadrukken de lyriek in dit tweede strijkkwartet in f, waardoor de wringende harmonieën nog scherper en beklemmender gaan klinken. Schitterend is bovendien hoe de stemmen een eigen leven gaan leiden, zonder dat de coherentie daardoor in het gedrang komt. In delen drie en vier zingt Sandrine Piau overigens de sopraanstem, een opdracht die ze heel zachtzinnig aanvat. Ondanks haar faam profileert ze zich niet als de vocaliste die het werk helemaal naar haar hand zal zetten. Ze gaat helemaal mee in de stroom van het Quatuor Diotima en onderschrijft hun doorleefde interpretatie met een integere en zeer bezielde uitvoering. De afgelopen weken was ze overigens te zien in De Munt in de context van de Mozart-opera 'La Finta Giardiniera', alwaar ze eveneens de meesterschap van haar stem tentoon spreidde. Dat ze in dit repertoire, dat relatief nieuw en zeer uitdagend is voor haar, tevens uitblinkt, is een vermeldenswaardige prestatie.
De meer complexe '9 bagatelles' van Anton Webern (opus 9) komen vervolgens aan bod. Te vaak vangen kwartetten deze muziek aan zonder precies te weten welke kant ze ermee uit willen. Niet zo voor het Quatuor Diotima, dat schitterend richting geeft aan de werken en ze gestructureerd, maar ook natuurlijk interpreteert. Voor een nooit gepubliceerde bagatelle voor strijkkwartet en stem, nam het Quatuor Diotima Koningin Elisabethwedstrijd-winnares Marie-Nicole Lemieux mee, die er eveneens in slaagt haar wollige klank grotendeels achterwege te laten in wat een timide vertolking is. In het slotdeel van de 'Lyrische Suite' van Alban Berg, het laatste werk op deze cd, klinkt Lemieux rustelozer en bruisender, een verrassend contrast met de beheersing die ze op haar cd met Franse aria's voor Naïve het laten horen het voorbije jaar. In de suite gooit het Quatuor Diotima bovendien alle remmen los, zonder de brutale partituur te verkrachten tot een gewelddadig gegeven.
Dit jonge Franse kwartet klinkt strijdlustig, energiek en krachtig, maar kan ook subtiel opbouwen of fluisterend spelen. Een ware ontdekking zijn de vier niet meer; wel mogen ze, mede dankzij deze cd, stilaan "gevestigde waarden" genoemd worden.
