Het Vlaamse kamermuziekensemble Emanon brengt met deze 'Darkness' haar tweede cd uit en zoals het een ensemble betaamt dat zich op muzikaal theater en avant-garde richt zijn de werken op deze plaat dan ook een kleurrijke selectie uit het laat twintigste-eeuwse en eenentwintigste-eeuwse repertoire. Gorecki's 'Kleines Requiem für eine Polka' werd geschreven voor het Nederlandse Schönberg Ensemble. De titel van dit vierdelige werk verwijst minder naar de populaire dans dan naar de traditionele Poolse boerenvrouw, wie Gorecki hier eerst. Naast Goreckis bekende, wat archaïsche stijl leent het werk dan ook sterk uit de Poolse volksmuziek en in de sarcastische ondertoon ontdekt de luisteraar niet zelden de invloed van Shostakovich. Twee Vlaamse componisten zorgen voor de twee volgende composities. André Laportes 'Litanie epitaffio', voor klein ensemble van fluit, basklarinet, viool, altviool, cello, slagwerk en piano vormt een hommage aan vier overleden componisten van de 'Spectra' groep, waaronder Karel Goeyvaerts. De cd dankt haar naam aan het werk 'Darkness', voor groot ensemble en twee vertellers van de in 1971 geboren Stéphane Vande Ginste. Ondersteund door een ensemble dat vaak erg hard en doorwrocht overkomt laat Vande Ginste zijn vertellers bij monde van de Engelse dichter Lord Byron en Charlie Chaplins personage Hinkel uit 'The Great Dictator' mediteren over het onheil in de wereld en de neiging van de mens tot het kwade.
Goreckis muziek vormt het muzikale hart van de cd en zet een passende ingetogen toon neer. Een opgewonden, opvallend sterke vibrato bij de strijkers in het eerste deel komt eerst erg teder over maar haar weinig inventieve toepassing, ook op climax momenten, maakt dat dit deel na verloop van tijd erg stereotiep en minder gevoelig overkomt. Pianist Erwin Deleux transformeert Goreckis karige pianopartij echter in een intieme, introverte begeleiding die veel goed maakt. Het tweede deel bezit een bijna militaire striktheid maar blijft wat afstandelijk over komen. De gedreven, bijna neurotische unisono's met hun opzwepende ritmiek klinken hier eerder gewoon repetitief dan bruusk en onstuimig. Wat dan een woest, impulsief karakter had kunnen hebben heeft nu iets vrijblijvends. De finale van het 'Kleines Requiem' is dan weer één grote sfeerschepping, met donkere akkoorden in de lage blazers onderbroken door geïsoleerde slagen op buisklokken. Iets onderkoelds schemert ook hier in de uitvoering door maar de wat steriele lezing van de individuele melodielijnen laat de luisteraar toe zich te concentreren op het overkoepelende geheel aan akkoorden en klankvelden. De schitterende akoestiek van de concertzaal van het conservatorium in Brussel zorgt voor een gezonde galm en houdt elke vibratie prachtig en lang vast. Zo kan Goreckis muziek aan het eind alle tijd nemen om volledig uit te sterven.
Laportes muziek kijkt stilistisch nog het meest terug naar de gefragmenteerde, wat meer cerebrale stijl van de jaren zestig en zeventig. Nerveuze, virtuoze melodieflarden en Laportes voorkeur voor hoge, heldere klanken doen dit werk verbazend lumineus klinken. De slotpassage bezit een erg aanstekelijke ritmiek en wordt met accuraat slagwerk en een strakke pianopartij erg opzwepend gebracht. Het stuk 'Darkness' van Stéphane Vande Ginste tot slot is een synthese van poëzie en muziek waarbij eerder de tekst dan de muziek centraal staat. Lord Byrons machtige gedicht 'Darkness', een apocalyptisch visioen over dood en vernietiging vormt de basis van deze compositie, aangevuld met citaten uit Charlie Chaplins 'The Great Dictator'. Het ensemble ondersteunt de lezing van dit lange gedicht, beeldt uit of becommentarieert wat de tekst beschrijft maar muzikaal is het stuk niet steeds even sterk. Zonder verhaallijn zou het, ons inziens, dan ook niet op zijn eigen benen kunnen staan. Het nadeel van zulke werken is dat het theatrale aspect ervan dan ook snel verloren gaat bij een cd-opname maar vertellers Greet Samyn en Koen Monserez houden hun lezing boeiend en meeslepend. Jammer slechts dat Monserez' lichte Vlaamse accent en wat overdreven articulatie een natuurlijke lezing van de Engelse tekst soms wat in de weg staan.
Deze cd biedt een boeiende kijk op het betere avant-garde repertoire. Met een verzorgde uitvoering (die weliswaar bij Gorecki veel meer beklijvend had kunnen zijn) en een keuze uit (gelukkig!) het betere Vlaamse repertoire blijft dit een van de mooiere cd's die de laatste jaren in de 'In Flander's Fields'-reeks uitgegeven werden.
