Het einde van de negentiende eeuw werd gekenmerkt door een opstoot van nationalisme. Ook in de muziekgeschiedenis is dit duidelijk merkbaar. Belangrijke figuren daarin zijn onder andere jean Sibelius, Antonin Dvorak en onze eigen Peter Benoit (1834-1901). Diens naam wekt bij velen allicht in de eerste plaats associaties op met grootse oratoria op teksten die voor de hedendaagse luisteraar wat passé overkomen. Dat Benoit ook prachtige kamermuziek en een meeslepend fluitconcerto schreef is jammer genoeg minder bekend. Op deze cd voert de Belgische fluitiste Gaby Pas-Van Riet een overtuigend pleidooi voor deze compositie. Onder de ietwat algemene noemer 'Romantic Flute Concertos' koppelt ze Benoits "Poème Symphonique" aan concerti van François Joseph Fétis (1784-1871) en Hendrik Waelput (1845-1885). De orkestrale begeleiding wordt verzorgd door het Radio-Sinfonieorchester Stuttgart, het orkest waaraan Van Riet als solo-fluitiste verbonden is.
Fétis en Waelput zijn componisten die bij de doorwinterde melomaan niet meteen een belletje doen rinkelen. François Joseph Fétis was een belangrijk pedagoog en musicoloog en was de eerste directeur van het conservatorium van Brussel. Daar was hij leraar van zowel Benoit als Waelput. Zijn concerto in si klein dateert uit 1869. Harmonisch bevat het niet zo veel verrassingen maar Fétis creëert doorheen het werk een sfeervol orkestraal tapijt van waaruit de solopartij zich quasi rapsodisch kan ontwikkelen. Erg overtuigend werken de dramatische kleuren waarmee het concerto opent. Ze dompelen de luisteraar onmiddellijk onder in een donkere sfeer. Onheilspellend klinkt ook de opening van Benoits "Poème Symphonique", al valt meteen op dat hier meer variatie te vinden is dan bij Fétis. Cadensachtige momenten, waarin de soliste verbluft door haar kraakheldere virtuositeit, wisselen af met meeslepende lyriek. Na een expressief middendeel – dat zijn ondertitel 'Melancholie' alle eer aandoet – besluit het concerto met 'Danse des Feux Follets', waarin Benoit teruggrijpt op motieven uit het eerste deel. Waelputs concerto ontstond in hetzelfde jaar als dat van Benoit. Hij toont zich in zijn "Concerto Symphonique" vooral een briljant orkestrator die – meer nog dan Benoit – alle kleuren van een symfonisch orkest benut. Melodisch komt hij wat minder verrassend uit de hoek maar de warme toon van de soliste en de dynamische begeleiding van het RSO zorgen desalniettemin voor een meeslepende uitvoering.
Het is lovenswaardig dat Gaby Pas-Van Riet met deze cd enkele Belgische werken internationaal bekendheid wil geven. De schitterende uitvoeringen zorgen ervoor dat "Romantic Flute Concertos" niet zomaar een curiosum geworden is, maar een waardevolle aanvulling van de houtblazersdiscografie!
Meer over V/C
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
