Het is pas vanaf de twintigste eeuw dat men kan spreken over typisch Amerikaanse klassieke muziek maar vanaf dan heeft een hele generatie componisten van onder meer Samuel Barber, Aaron Copland en Charles Ives een eigen Amerikaanse traditie opgebouwd. Op dit cd'tje stelt violist Vadim Gutzman drie vioolwerken voor van Amerikaanse componisten uit het midden van de twintigste eeuw.
Het oudste is Ernest Blochs 'Baal Shem' uit 1923, een triptiek van joodse taferelen voor viool en piano die Blich in 1939 voor viool en orkest bewerkte. Bloch was geen geboren Amerikaan maar emigreerde in 1916 vanuit Zwitserland. Zoals de titel doet vermoeden, typeert 'Baal Shem' Blochs preoccupatie met joodse muziek in de latere helft van zijn leven. Levendige klezmer is dit echter niet, wel bewaart Blochs symfonische idioom de gewichtigheid van de joodse religie en maakt hij graag en veel gebruik van joodse melodietjes en toonladders.
Bernsteins vijfdelige 'Serenade' dateert uit 1954. Het is een muzikale uitbeelding van Plato's 'Symposium', een socratische discussie over de essentie van liefde. Men hoeft echter geen neoclassicisme te verwachten en ook geen nagemaakt Griekse muziek in deze 'Serenade': dit is Amerikaanse muziek pur sang die niet zelden aan de jazzy ritmes van 'West Side Story' doet denken, het volgende werk dat Bernstein zou schrijven. De langzame delen, die Gluzman suikerzoet en zuiver lyrisch uitvoert, zijn echter sterk modernistischer getint dan de ballades uit 'West Side Story' maar klinken dankzij de karaktervolle interpretatie aantrekkelijk en toegankelijk.
Even aantrekkelijk is Barbers frisse vioolconcerto, een werk dat grotendeels de melodieuze kant van de viool toont en pas in de relatief korte finale echt virtuoos wordt. Snelle loopjes in de eerste twee delen passen als vanzelf in de kalme atmosfeer van het concerto en de lyrische natuur ervan past Vadim Gutzman hoorbaar uitstekend. Het Sao Paulo Symphony Orchestra speelt een ondergeschikte rol op deze plaat maar mag wat meer naar voren komen bij Barber, waar viool en houtblazers vaak tot een knappa dialoog komen.
De drie werken op deze plaat zijn sterkere composities van Amerikaanse componisten. Blochs 'Baal Shem' is zowat zijn bekendste werk en het jammer genoeg vaak over het hoofd gekeken concerto van Barber is een prachtig voorbeeld van de lyriek en toegankelijkheid die Amerikaanse muziek steeds heeft gekenmerkt. In de 'Serenade' tot slot treft Bernstein een zeldzame balans tussen zijn verlangen om vlotte muziek te schrijven en zijn wens om ernstig genomen te worden door de muzikale avant garde. Dat resulteert in een werk dat vlot maar eerlijk en nooit goedkoop klinkt, een van Bernsteins betere composities. Vadim Gluzman zorgt voor zangerige, heldere uitvoeringen die steeds comfortabel en muzikaal aanvoelen.
Meer over V/C
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
