De titel van deze plaat vertaalt zich vrij letterlijk als 'sonates voor de pianoforte, met obligate hoorn', wat de naam was die Ludwig van Beethoven aan zijn sonate op.17 gaf (en die trouwens gebruikt werd om alle duosonates aan te duiden, voor welk instrument ze dan ook geschreven waren). De pianoforte stond dus centraal en het andere instrument vervulde een begeleidende functie. Dat wordt ook duidelijk voor de volgende vier werken, waarbij de componisten rekening moesten houden met de beperkingen van de ventielloze natuurhoorn, waarop lang niet elke chromatische toon even gemakkelijk geproduceerd kon worden. Deze cd stelt niet Beethovens sonate voor, maar wel drie andere sonates: eentje van Franz Danzi (in E, op.44), eentje van Beethovens leerling Ferdinand Ries en eentje van Nikolaus von Krufft, een adellijke componist die nu grotendeels vergeten is maar een omvangrijk en origineel oeuvre bij elkaar schreef. Een 'Andante e Polacca' val Carl Czerny sluit de cd af.
Het feit dat zowel Ries als Danzi en Czerny ook en vooral pianovirtuozen waren, draagt bij tot de uitgebreide en moeilijke pianopartijen in deze werken. Ries' sonate is een prachtig voorbeeld van Duitse vroegromantiek, de vergelijking met Schubert en Beethovens vroege werken waardig. Pianiste Miriam Gomez-Moran speelt op een instrument van Karoly Schmidt uit 1838 dat een prachtig slanke klank voortbrengt. Het hoge register is zachtaardig en nooit penetrant, terwijl de parallelle snaren voor een heel transparante klank zorgen waarbij nagalm tot een minimum wordt gehouden. Verscheidene snelle passages, zoals in Danzi's sonate of Czernys 'Andante e Polacca', komen zo helder en erg regelmatig naar voren. De combinatie van dit instrument met Javier Bonets natuurhoorn klinkt heel natuurlijk en zorgt voor een mooie balans waarin geen instrument het ander domineert.
Hoornist Javier Bonet beheerst zijn natuurhoorn (een authentiek Frans instrument van rond 1820) uitstekend, met weinig verschil tussen de voor deze stijl zo karakteristieke nasale (met de hand) 'gestopte' en 'open' noten. Met een wat dikke, soms wollige klank maar een heel stijlvolle vibrato komt hij doorgaans heel natuurlijk over. In Danzi's sonate toont hij dat ook het lage register van zijn instrument erg sonoor en soms zelfs wat ruw kan klinken. De trage delen zoals het middendeel uit von Kruffts sonate bezitten een heel melodische, lyrische kwaliteit die deze muziek stijlvol maar zonder pretentie naar voren doet komen. Bij een uitvoering die over bijna de hele lijn uitblinkt door haar muzikaliteit en vroeg-romantische elegantie is er toch nog een (erg kleine) bemerking. In Ries' sonate krijg je echter als luisteraar soms het gevoel dat noch Javier Bonet, noch Miriam Gomez-Moran de muziek ten volle doen ontplooien. De vele harmonische aardigheidjes en onverwachte wendingen worden wat rechttoe uitgevoerd. Natuurlijk kunnen overdreven fraseringen al snel heel artificieel aandoen maar wat meer aandacht voor detail was hier beslist welkom geweest.
Maar in haar geheel een erg geslaagde plaat die vrijwel onbekende werken op een eg aantrekkelijke manier presenteert en de luisteraar kan onderdompelen in de sfeer van vroeg negentiende-eeuwse huismuziek.
Meer over V/C
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
