Dit is het negende volume in een integrale opname van Mozarts klavierwerken door de Duitse pianist en klavecinist Siegbert Rampe. Rampe streefde er ook op voorgaande cd's steeds naar om een balans te vinden tussen grote werken, pianosonates meestal en kleinere gelegenheidscomposities. Deze cd bevat voornamelijk vroege werken, met als bekendste een variatiereeks op het melodietje 'Ah ! Vous dirai-je, Maman', KV. 265, 'Altijd is Kortjakje Ziek' eigenlijk. Daarnaast ook (de klavierversie van) een langere mars die Mozart in 1782 voor orkest schreef, twee sonates, een vroege in F majeur, KV.280 en een latere KV.533/494 uit Mozarts Weense periode en een fantasiefragment in c mineur dat Mozart nooit afwerkte maar door componist en musicoloog Maximilian Stadler, een tijdgenoot van Beethoven, uitvoeringsklaar gemaakt werd. Rampe koos ervoor om het merendeel van Mozarts vroege werken niet op pianoforte maar op klavecimbel uit te voeren: van de werken op deze plaat wordt enkel dus de sonate KV.533 en de fantasie KV.396 op pianoforte gespeeld. Rampes keuze-instrument is dus de klavecimbel hier en hij gebruikt een model van de Zwitserse bouwer Burkat Shudi.
Dit instrument is uitgerust met een mechaniek die snelle wisselingen van register toelaat en zelfs crescendo's en decrescendo's binnen dezelfde frase, iets waar Shudi zich in Londen halverwege de achttiende eeuw al op patenteerde. Het instrument klinkt behoorlijk sterk door, vooral in de bassen, een neiging die nog versterkt wordt door de rijkelijke opnamekwaliteit van de cd. Siegbert Rampe varieert zijn klank door in de herhalingen van de variatiereeks KV 265 bijvoorbeeld regelmatig van register te veranderen en een wat ijlere toon aan te slaan – iets wat Mozarts herhalingen verteerbaar houdt.
Zoals dat te verwachten valt, klinkt Rampes pianoforte, een kopie van een instrument van Johann Schantz van rond het eind van de achttiende eeuw, veel voller. Vooral het middenregister wordt mooi opgevuld, wat een contrast biedt met vele andere vroege pianofortes die ondanks de hamermechaniek waarmee ze zich onderscheiden van klavecimbels, nog wel eens wat droog willen overkomen. Dat neemt echter niet weg dat de sonate in F, KV 533/494 soms wat braafjes overkomt. De mineursecties klinken niet echter dramatisch en vaak krijgt men lichtjes het gevoel dat Rampe zich wat haast in zijn uitvoering vooral in het ander zo poëtische middendeel.
Mozart schreef nooit specifiek voor klavecimbel maar zijn vroegste werken dragen vaak het onderschrift 'voor klavecimbel of pianoforte'. Het is dus zeker vernieuwend om alles op de cd behalve Mozarts laatste composities op klavecimbel uitgevoerd te horen. Jammer genoeg komt de hele uitvoering wat gedwee over: Rampe maakt nooit echt opvallend gebruik van de dynamische mogelijkheden die de klavecimbel hem biedt en ook Mozarts prachtige, late sonate KV.533 stelt wat teleur met een kundige maar nooit echt meeslepende lezing.
Meer over Wolfgang Amadeus Mozart
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
