Kwadratuur interview

Ergens aan een klein tafeltje op het Adams Drumworldfestival in Ittervoort staat Jojo Mayer helemaal achteraan stiekem een magazine te lezen waarachter hij net niet helemaal verdwijnt. Wanneer ik hem rustig aanspreek, trekt hij plots grote ogen en lijkt hij compleet uit de lucht gevallen. Na drie seconden herinnert hij zich onze afspraak en begint hij enthousiast te vertellen dat zijn drums nog moeten arriveren voor hij nogmaals wat tijd kan vrij maken. Net op dat moment is de clinic op het hoofdpodium gedaan: met een serieus lachje fluistert hij "Now I gotta disappear from this place, otherwise people are gonna want to take pictures with me" en draait zich om. En inderdaad: er staat al een rijtje toeristen met fotocamera's op hem te wachten. Hij glimlacht en poseert.

Enkele uurtjes later zit ik over de snipverkouden Mayer in de lege backstageruimte van het festival. Hoewel het nauwelijks een half jaar geleden is sinds ik hem laatst sprak, is er heel wat veranderd in de drummer zijn snel evoluerende carrière: zijn jazztrio Depart heeft een tweede album uitgebracht, de plaat van zijn elektronicagroep Nerve is na zeven jaar werk op het internet beland, en zijn dvd 'Secret Weapons for the Modern Drummer' bleek zomaar even de best verkochte drum-dvd aller tijden te zijn. Voor mijn neus zit echter een radicaal andere figuur dan de ietwat gereserveerde, afgeborstelde verteller op dat net vernoemde schijfje: de jetlag-versie van Jojo Mayer is ongeschoren, heeft diepe wallen in zijn gezicht, zijn enorme krullenbos steekt naar alle kanten, en hij hoest en boert luid en ongegeneerd terwijl hij met zijn linkerhand half geconcentreerd bliksemsnelle Moeller-roffels op de houten tafel laat kletteren. Na een uur zal hij nog niet uitgepraat zijn.

(foto: www.jojomayer.com)
(foto: www.jojomayer.com)

Een vergeelde ingekaderde foto

Jojo, nadat mensen zowat zeven jaar aan een stuk hebben uitgekeken naar het Nerve-debuut 'Prohibited Beats' is het album nu buiten jouw wil om op het internet beland. Persoonlijk vind ik het een eigenzinnige en vernieuwende plaat, maar het blijft erg moeilijk om er informatie over te vinden. Bij deze wil ik er dan ook zo veel mogelijk over te weten komen qua opnames, studio's, medewerkers, jaartallen...

Vier jaar lang hebben we aan die plaat gewerkt. We hebben enorm veel verschillende opnames van elk nummer gemaakt, omdat we alle ideeën zo goed mogelijk wilden documenteren en uitzuiveren. Er staan opnames op die gemaakt zijn in verschillende studio's in New York, Berlijn en Zurich: tijdens tournees boekten we plaatselijk steeds enkele studiodagen om te jammen rond de structuren waar we mee werkten. Het leeuwendeel van wat je hoort is dus live in de studio ingespeeld, maar uiteraard hebben we achteraf bepaalde stukken en geluiden nog gemanipuleerd. Ik heb er een punt van gemaakt om zo goed als niets van de drumpartijen achteraf te editen, maar als er écht een stukje was dat me niet beviel, knipte ik het eruit only for the reason because... I can do so, you know? (lacht luid en hoest) Tegenwoordig leer ik echter steeds beter om bepaalde fouten te durven laten staan, omdat ze soms net het verschil maken. Hoe dan ook, eigenlijk is 'Prohibited Beats' een foto van wat Nerve vijf, zes jaar geleden deed.

Toch was het album recent pas helemaal klaar.

En dat is niet toevallig. Na de eigenlijke opnames is het album nog een hele tijd blijven liggen, aangezien we zoveel last hadden om alles deftig te mixen. Als je zoals wij met reverse engineering werkt, is het een vrij dubieuze zaak om het resultaat weg te nemen van het digitale domein, om het dan weer nieuw leven in te blazen door het terug te moeten sturen via dat digitale domein, snap je? We wanted it to sound like a band, you know. Het mocht echt niet zomaar als een elektronische track klinken, want dat zou voor ons op artistiek vlak totaal geen zin hebben. Nerve op plaat is daarnaast ook iets totaal anders dan Nerve op een podium. De mixingkeuze was dus best lastig, because it's not a commercial decision, really... Het drum 'n' basswereldje is op dat vlak trouwens ook vrij kortzichtig: alles moet zo en zo klinken om "echte" drum 'n' bass te kunnen zijn. Mede daarom vind ik de minst drum 'n' bass-achtige nummers op de plaat ook de beste.

Zoals?

Ik ben erg trots op '7even', de afsluiter 'Sedative Deprivation' en the brush tune, 'Pleasure Control': die drie zijn sowieso de meest interessante nummers. Weet je, tegenwoordig is drum 'n' bass ook basically already kinda like... not dead, but... you know... at a very low point. Toen wij 'Prohibited Beats' zes jaar geleden opnamen, was die situatie helemaal anders. Drum 'n' bass is momenteel ook veel populairder en meer gecommercialiseerd dan enkele jaren geleden: vandaar dat het recente Nerve-materiaal veel meer elektronica- en dubstep-invloeden heeft. Bekijk het zo: 'Prohibited Beats' was een experimenteel project dat heel wat tijd heeft gevraagd en goed moest gedocumenteerd worden. Hoe dan ook, na dat hele mixgedoe – dat alles nog wat extra vertraagde – moesten we de plaat nog eens opnieuw masteren, want 'Prohibited Beats' heeft nooit echt een zogenaamde industry standard mastering gekregen. Toen dat hele proces afgehandeld was, ben ik er uiteindelijk mee gaan leuren bij platenlabels, en zoals ik had verwacht was de respons nogal lauw.

Het kleurde niet genoeg binnen de lijntjes.

(staart even voor zich uit) Iedereen is tegenwoordig bang om risico's te nemen... en 'Prohibited Beats' is one big risk. De plaat is allesbehalve trendy, dus hebben we uiteindelijk besloten om alles gewoon zelf uit te brengen. Er zal gegarandeerd érgens wel een label zijn dat onze cd zou willen uitbrengen, maar ik heb gewoon geen zin meer om die gasten te gaan zoeken. Ik heb uiteraard met the usual suspects gepraat, maar hun antwoorden varieerden van standaard onzin tot goedkope excuses als "dit is het beste dat ik in tien jaar heb gehoord... mààr je begrijpt uiteraard dat we dit niet kunnen uitbrengen omdat enzovoort" – een uitspraak die ondertussen jammer genoeg de nieuwe standaard is geworden. (lacht kort)

En die je bij deze eigenhandig wil proberen te omzeilen.

Klopt. We gaan de cd dus gewoon via internet uitbrengen en de gedrukte versies op optredens verkopen, want platenlabels zijn toch stilaan aan hun einde toe. De énige reden dat je als groep tegenwoordig nog een label nodig hebt, is om persaandacht te kunnen krijgen. Magazines zijn grotendeels afhankelijk van advertenties, dus muziekmagazines zijn grotendeels afhankelijk van platenlabels. Labels die hun groepen promoten zullen dus recensies krijgen: ziedaar de enige reden waarom een platenmaatschappij vandaag de dag nog ietwat interessant kan zijn. Daartegenover heb je een heel grote groep zelfstandige grey zone promotors van onafhankelijke festivals, die zich baseren op blogs, sites en aanraders van anderen. Er is dus een gigantisch grote groep mensen die gek is op Nerve, maar het zijn bijvoorbeeld de vijftigers die dingen als North Sea Jazz programmeren, die enkel afgaan op wat kranten schrijven over bands die bij bekende labels zitten. Als je dat spelletje wil meespelen, moet je het leeuwendeel van het geld dat je verdient met je eigen albums afgeven aan een label, dat je via via op zo'n plaatsen kan krijgen. Misschien dat heel die situatie nog verandert, maar momenteel is het simpelweg niet anders.

De vraag blijft of dat evenwicht ooit nog hersteld zal worden.

Het is een rare situatie: Nerve verkoopt met gemak zalen van achthonderd plaatsen uit, en toch blijven labels ons negeren. Het is dan nog eens instrumentale muziek ook – we maken het onszelf blijkbaar niet gemakkelijk. (denkt na) Toch wil ik hier niet zitten klagen: ik kom bijna volledig rond met Nerve alleen, en ik doe nog heel wat dingen daarbuiten. Nerve is als band momenteel volledig underground... en ook weer helemaal niet: wij spelen regelmatig in zalen voor... not shit money, you know? (lacht) Het heeft ook veel met tijd en geduld te maken, want Nerve is vooral een erg eigenzinnige band. We hebben alleszins een enorm loyale en toegewijde fanbase, en mede om die mensen niet teleur te stellen blijven we gewoon doorgaan.

(foto: myspace.com/jojomayernerve)
(foto: myspace.com/jojomayernerve)

Vrolijke melancholie

Persoonlijk vind ik het optreden van Nerve op het Modern Drummer Festival van 2005 een van de geweldigste performances die ik ooit heb gezien, maar zelf zei je al dat je die set een eerder bizarre situatie vond. Waarom voelde het zo raar aan?

Because usually when we play, people don't look at us like we're animals in the zoo, maar ze dansen, participeren en laten zich gaan in hun plezier. Ik wil spelen voor mensen die zich amuseren, geen anale bende die zich collectief beplast als ik toevallig eens een Moeller Whip of een Reverse Stroke speel. Als mensen zich durven verliezen in de muziek wordt het pas écht rock 'n' roll – op het Modern Drummer Festival spelen is allesbehàlve rock 'n' roll. Wij zijn het gewend om te spelen op plaatsen waar het publiek minstens even hard zweet als wij. Op een Nerve-optreden moet je niet gaan zitten: de interactie met het publiek stuurt onze set enorm. We play with the people, we don't play at them.

Hoewel jullie een groep zijn die moderne hightech ten volle wil benutten, is er toch geen officiële Nerve-website of MySpace: is daar een reden voor?

Een erg simpele: ik ben de laatste drie jaar gemiddeld zes tot tien maanden per jaar over de hele wereld op tournee en op reis geweest met verschillende groepen en projecten, als soloartiest, als sessiemuzikant, als producer, ter promotie van de dvd, voor clinics – shit like this... Ik heb er dus simpelweg geen tijd voor, en vooraleer ik het iemand anders laat doen, wil ik een concept bedacht hebben. Mijn volgende grote project is het updaten van mijn complete website en alles daarrond, maar dat zal nog wel even duren, want I'm too fuckin' busy. Which is ridiculous, actually, in a way.

De muziek komt op de eerste plaats.

Ja, maar toch ben ik constant online bezig, want ik krijg meer dan dertig e-mails per dag van extreem geïnteresseerde fans en promotors, die detailvragen stellen over waar ik zoal mee bezig ben – ondanks die rotsite van mij, die al drie jaar niet meer geupdate is, en een of andere zogenaamd officiële MySpace-pagina waar ik zelf niets mee te maken heb. Ik voel me dus stilaan wel verplicht om alles eens te verfrissen, zodat fans gemakkelijker aan onze muziek en informatie daaromtrent kunnen geraken. Daarenboven zijn we ook al bezig aan de tweede Nerve-plaat, aangezien er de voorbije jaren zoveel zaken veranderd zijn en we nu veel beter weten hoe we te werk willen gaan. (NB: Ondertussen is Nerve wel terug te vinden op MySpace via http://www.myspace.com/jojomayernerve)

Zijn er al nummers afgewerkt voor dat tweede Nerve-album?

Ik heb een hoop ideeën, waarvan ik er enkele al een hele tijd live speel. Sommige songs gaan echt een totaal andere richting uit: zo is er een minimalistisch nummer dat gebaseerd is op een simpele zware shuffle. Momenteel noem ik die song 'Glitter'. (lacht hard) Nou ja, omdat het gebaseerd is op een Gary Glitter-beat.

Weet je waar de groove van die song me aan doet denken?

I know.

Je weet wat ik ga zeggen?

Tell me.

'Atlas' van Battles.

Yes! Daarop is het ook gebaseerd. Ik verstop het zelfs niet: I think that's a great fuckin' band. Het is mijn ode aan Battles. (begint het melodietje van 'Atlas' te zingen)

Wat die titel betreft: instrumentale bands hebben geen teksten waar ze op kunnen terugvallen om met songtitels op de proppen te komen. Waarop zijn de namen van Nerve-nummers gebaseerd?

Ik onthoud gewoon dingen die ik leuk vind, of ik schrijf ze op – woordjes, frasen, titels, grapjes, quotes, noem maar op. Momenteel heb ik een waslijst met tientallen bruikbare titels waar ik eens doorga als ik een nieuw nummer heb geschreven. Zo is 'Syncopath' bijvoorbeeld gewoon een pun op 'psychopath'.

Het openingsnummer van 'Prohibited Beats' heet 'Ulaan Bataar': wat is dat?

Ulaan Bataar is de hoofdstad van euh... oh my god... shit, I'm spacing out... De hoofdstad van... shit! Tja... This is embarrassing, I should know this... However! Enkele jaren geleden speelden we met Nerve in Leipzig op een festival georganiseerd door een drum 'n' bass-crew die zich Ulaan Bataar noemde. Dat optreden was echt geweldig: er was minstens duizend man, we begonnen onze eerste set juist na middernacht en we beëindigden onze vijfde set rond acht uur 's morgens... terwijl er nog steeds achthonderd mensen aan het luisteren en dansen waren. Eén van de improvisaties die we die nacht gespeeld en opgenomen hebben is later het openingsnummer van de cd geworden – vandaar de titel.

(foto: myspace.com/jojomayernerve)
(foto: myspace.com/jojomayernerve)

Waarop is de song 'Tribute' gebaseerd? Of 'Sedative Deprivation'?

'Tribute' is een ode aan Joe Zawinuls 'Mysterious Traveller'. 'Sedative Deprivation' is een term uit George Lucas' studentenfilm 'THX 1138': een erg inspirerende, experimentele science fictionfilm over een futuristische maatschappij waarin mensen door drugs worden gemanipuleerd.

En heeft de titel '7even' een diepere betekenis?

Nee, '7even' is gewoon een stuk in zeven achtste. Waarschijnlijk is dat nummer ook het meest authentieke van de hele cd. De groove zelf is helemaal niet zo speciaal, maar ik ben gék op het geheel: ik ken eerlijk gezegd geen enkele andere groep die klinkt als dat nummer. In 'Sedative Deprivation' – mijn andere persoonlijke favoriet – hoor je bijvoorbeeld nog vrij duidelijke invloeden, maar '7even' gaat echt van 'Take Five' tot... Jean-Michel Jarre. (lacht) Die song is geen drum-'n'-bass, geen jazz, geen rock, geen fusion... It's a strange mix. And I like that. Ik zit te wachten op muziek waar nog geen stempel op gedrukt staat.

De melancholische synthmelodie is wat het nummer voor mij zo speciaal maakt: het maakt je een beetje triest, maar op een vrolijke manier.

Die synth is vooral geïnspireerd op Larry Young en Tony Williams Lifetime. Eigenlijk is '7even' dus bovenal een modern bluesnummer, want dat is net de eigenlijke functie van de blues: it's kinda sad but, you know, it makes you feel better about being sad. (lacht) Dat is het mooie aan muziek: als je zo'n sfeer kan oproepen, waarom zou je je dan de hele tijd bezighouden met het tentoonspreiden van dissonante polyritmiek ofzo?

Zoals je daarnet al uitlegde wordt 'Prohibited Beats' in eigen beheer uitgebracht omdat je het beu bent om te wachten op onderling ruziënde distributeurs, maar komt er ooit nog een zogenaamd officiële release via een label?

Ik weet het niet. You have to invent this business as you go along – niets is nog wat het ooit geweest is, dus je moet continu improviseren. Ik ben er erg dankbaar voor dat ik kan leven van muziek maken en ik hoop dat het voor altijd kan blijven duren. Buiten Nerve heb ik nog genoeg bezigheden voor een hele tijd, dus ik zie wel wat er gebeurt. Als Nerve populairder wordt, zal alles makkelijker gaan, maar zoiets kan ik niet voorspellen. It's not my choice. It's theirs. (lacht)

Zo zou een Nerve-tournee door de Benelux voor de allereerste keer nog wel eens werkelijkheid kunnen worden?

Tja, als wij in Europa spelen, is het vooral in noordelijker gelegen landen. Ik wil gerust naar België komen, maar ik heb er gewoon de juiste promotor voor nodig. Kijk, als ik morgen een traditioneel fusiontrio zou oprichten, it would be really fuckin' easy to fuckin' tour. Nerve is echter een groep die specifieke eisen moet stellen: we spelen niet in zalen met zitplaatsen of koffietafels, evenmin in zalen met een avondklok of lastige buren, we moeten een perfecte P.A. krijgen, de mensen moeten kunnen dansen, we willen een beresterk plaatselijk voorprogramma waar we ook samen iets mee kunnen brengen, de opkomst moet de moeite zijn, we willen toch ietwat deftig kunnen overnachten... De keuze wordt dus steeds beperkter. Daarenboven zijn er heel wat promotors die ons willen boeken op basis van dat Modern Drummer Festival waar we het al over hadden. Als ik ze dan uitleg dat wij eigenlijk iets radicaal anders doen en simpelweg een fuifmuziekgroep zijn, willen ze dat niet eens begrijpen. Ze hebben me zelfs al vaker gevraagd waarom ik mezelf zou willen "verlagen" tot het spelen voor een zaal feestende mensen... Wat een onzin! Je kan dansmuziek spelen in fuckin' seven if you want, you know: nobody gives a shit. Communicatie, noemen ze dat. Als mensen je muziek willen horen, zullen ze wel komen kijken: in Moskou of Wenen spelen wij keer op keer voor even volle zalen als bijvoorbeeld The Chemical Brothers. Daar komen mensen naar onze optredens omwille van onze muziek, en niet omdat we zo overbekend zijn, want we zijn een undergroundband – een undergroundband die het zich kan permitteren om geduldig te werk te gaan.

(foto: myspace.com/jojomayernerve)
(foto: myspace.com/jojomayernerve)

Gewaagdheid wint

De songs die je speelt op je 'Secret Weapons'-dvd, zijn die uiteindelijk ook voor Nerve bestemd?

Nee, die staan daar grotendeels los van. Eén van die nummers is een compositie voor Depart, mijn jazztrio: het heet 'Prospection' en het staat op onze tweede cd 'Mountain Messenger'... maar het klinkt nog niet helemaal zoals ik het oorspronkelijk in gedachten had... It's not right! You know, off the record... (maakt verstikkingsgebaren, schudt met zijn hoofd en steekt zijn tong uit)

Je bent niet tevreden over die cd?

(twijfelt even) De eerste was alleszins beter. Hoe dan ook, ik ben eigenlijk niet de beste persoon to like, judge my own shit anyway, want ik luister nooit naar mijn eigen cd's nadat ze gemasterd zijn! (lacht hard) Ik vind die eerste Depart-cd veel sterker... denk ik. Tja, ik zeg het: ik heb er eigenlijk geen objectieve mening over.

Klopt het dat Fredy Struder de oorspronkelijke Depart-drummer was en dat jij hem hebt vervangen voor de huidige reünie?

Nee, dat is onzin: Fredy heeft ooit eens vijf data met Depart gedrumd in de vroege jaren tachtig, toen ze nog gewoon een klassiek trio waren dat standards speelde. Op het moment dat ze als vaste groep wilden verdergaan, heeft Fredy zijn arm zwaar gebroken – hij heeft een zwarte band in karate, zie je. Fredy heeft mij toen aan de rest voorgesteld en toen zijn we pas eigen nummers beginnen schrijven en als groep verdergegaan, begin jaren tachtig. We hebben toen twee cd's uitgebracht via een klein jazzlabel, en iets later zijn we gesplit, aangezien ik toen naar New York ben verhuisd. Het is eigenlijk doordat mijn vriendin in Wenen woont en ik terug vaak in Europa op bezoek ben, dat Depart weer is beginnen optreden en opnemen.

Toch ben ik nog steeds nieuwsgierig naar de reden waarom je de eerste Depart-cd zoveel beter vind dan de tweede. Want geef nu toe: die mag er toch ook best zijn?

(zucht) Ik wil beide albums eigenlijk niet vergelijken. Bekijk het zo: ik wil niet teveel van mijn tijd spenderen aan het spelen van muziek die al een miljoen keer is gespeeld geweest – ik wil muziek spelen die de kans heeft om een verandering teweeg te brengen. Dat is mijn prioriteit. Ik hoor élke dag geweldige solo's, geweldige nummers, geweldige composities, geweldige muzikanten, maar... it's not enough for me anymore! I'd rather take shit playing if I can change something! 'Mountain Messenger' is een sterke plaat vanuit het perspectief van een jazzmuzikant, maar voor de rest van de wereld is dat album volgens mij compleet zinloos. (windt zich op en begint rond te lopen) Kijk, luister goed... I wanna make a jazz record that I can play to people that hate jazz... and then they will not hate it anymore. Als ik morgen 'Kind of Blue' laat horen aan iemand die een hekel heeft aan jazz... nobody in his right mind will not like it! Zelfs extreme metalfans zullen toegeven dat die plaat simpelweg gewéldig klinkt. Zoals ik je vorige keer al vertelde: ik weet niet of het me ooit zal lukken, maar ik wil mensen hun leven veranderen door vernieuwende muziek te maken. Try, at least! (lacht kort)

Jouw drumspel is naar eigen zeggen ook beïnvloed door de ritmisch extreem complexe drumsolo 'The Black Page' van Frank Zappa.

Ik ben gék op Zappa – niet alleen omdat hij een muzikaal genie was en uitsluitend coole dingen deed, maar zijn muziek is vooral ook heerlijk om naar te luisteren, hoe complex het soms ook wordt. Bovendien was hij een echte showman, zijn wereldbeeld was messcherp en zijn zin voor humor was fantastisch. Zappas zelfironie is ook niet te onderschatten: hij durfde onder invloed van Varèse een geschift meesterwerk als 'The Black Page' schrijven...

...en er dan een nog complexere 'Easy Teenage New York Version' van spelen.

Inderdaad – om dan vervolgens gortdroog aan het publiek te vragen: "Did anybody dance?" Dàt is cool. Ik mis die mentaliteit echt... Waar is zo'n gewaagde gekheid vandaag de dag nog te vinden? He was rock 'n' roll, but he was also straight – I mean, he had his shit together. 'The Black Page' is bijvoorbeeld supercomplex, maar je kan er wel even ontspannen naar luisteren als naar een doordeweeks muziekstuk, want het klinkt gewoon lekker weg. Complexity doesn't have to be prohibitive. Complexiteit zonder betekenis: dat is het probleem. Moeilijkheid mag nooit een oefening blijven. Zappa vond altijd de juiste balans, mede dankzij zijn heerlijke ingesteldheid: net doordat hij enkel en alleen zijn eigen zin deed en tegen alle rockclichés inging, was hij een échte rockster. Big hero.

Je hebt al gezegd dat je 'The Black Page' ook zelf hebt getranscribeerd toen je slechts veertien was.

Ik heb het mezelf aangeleerd, een jaar of twee nadat het was uitgebracht, toen ik ongeveer vijftien was. Ik moet wel toegeven dat de laatste acht maten van het stuk echt wel kinda pretty fucked up zijn: die extra moeilijke variaties op tien en elf heb ik zelfs nu nog steeds niet helemaal onder de knie. En toch: dat stuk zit misschien vol kwint-tupletten, maar als je 't gewoon meezingt en op gevoel interpreteert, is het eigenlijk niet onoverkomelijk moeilijk om te spelen. Ik denk dat een twaalfjarige dat stuk makkelijker kan van buiten leren dan een vijftigjarige, omdat jonge kinderen beter kunnen luisteren, zonder zich te veel technische vragen te stellen.

(foto: myspace.com/jojomayernerve)
(foto: myspace.com/jojomayernerve)

Knippen, plakken en goochelen

Je hebt ooit samengewerkt met John Zorn: wat kan je daarover vertellen?

Ik heb John oorspronkelijk leren kennen op een productiesessie toen ik nog in Zwitserland woonde, en op exàct de eerste dag dat ik in New York was gaan wonen, wandelde ik rond in East Village en liep ik hem zomaar even toevallig tegen het lijf. (lacht) Ik woonde toen op Avenue C in Seventh Street en hij had een appartement op Avenue B, dus ik passeerde hem en vertelde hem dat we net buren waren geworden. 'Oh, that's cool, you wanna play a gig?' – 'So, yeah, well... like, when?' – 'Like, tonight!' (lacht) Ik zei hem dat ik nog geen drumset bij me had, maar hij zei dat ik gewoon moest langskomen met drumstokken en dat hij voor de rest zou zorgen. Achteraf hebben we niet zo gek veel meer samengewerkt, maar ik doe af en toe iets met mensen uit zijn kringen. Momenteel ben ik samen met Fredy Struder, waar we het daarnet nog over hadden, aan een project bezig met Joey Baron, een van Johns vaste drummers. We willen in de toekomst iets op poten zetten als een drumtrio, maar het is momenteel nogal moeilijk om onze agenda's te combineren.

In je vrije tijd ben je ook goochelaar en illusionist, beïnvloed door je vriend Marco Tempest. Hoe zit de vork daar in de steel?

Toevallig dat je dat vraagt: Joey Baron is zelf eveneens een goochelaar – en nog een goeie ook. Marco heeft dan weer mijn 'Secret Weapons'-dvd geproducet. Ik doe af en toe ook wat close-up goocheltrucs als hobby, met kaarten, tasjes, munten, tafels, vorken, schoenen... wat dan ook.

Toen ik een tijd geleden de heren van Dub Trio interviewde, bleek dat hun bassist Stu Brooks ook een nauwe connectie heeft met jou.

Dat klopt: Stu heeft ooit nog gepland om op tournee gaan als tijdelijke bassist van Nerve. Hij ging onze vaste bassist John Davis vervangen, maar uiteindelijk is hij op tour vertrokken met het Peeping Tom-project van Mike Patton. We hebben al heel wat vervangbassisten gehad: Yossi Fine en Janek Gwizdala zijn al mee op tour geweest, maar nu is John eindelijk terug als vast Nerve-lid.

Je hebt ook met Simon V samengewerkt, voor zijn nummer 'Inner Surface'.

Oh ja, dat... Ik heb Simon ooit leren kennen op tournee en hij wilde wat drumbeats van mij gebruiken. Ik heb dus enkele takes opgenomen in mijn studio en naar hem opgestuurd, en hij heeft dan zitten knippen en plakken tot hij er een song mee kon maken. Nou ja, voor een dancenummer is het best wel cool.

Buiten de lijntjes

Op je dvd praat je ook erg rechtuit over de in de drumwereld fel omstreden traditionele stokgreep: je zegt zelf dat veel drummers dat nog steeds gebruiken, enkel en alleen omdat ze zo de indruk geven dat ze goed kunnen spelen. Toch gebruik je die greep zelf nog erg vaak: is dat puur uit gewoonte, of een bewuste keuze?

Dat weet ik niet – ik kan het me zelfs niet meer herinneren. Ik realiseer me gewoon regelmatig dat het anders aanvoelt om traditioneel te spelen, dus wissel ik vaak af tussen beide houdingen. Mijn handtechniek is beter met traditionele greep, omdat ik het oorspronkelijk zo geleerd heb en erg vaak op die manier heb gespeeld. Een Moeller Whip kan ik bijvoorbeeld sneller spelen met een gewone houding, maar wel luider op de traditionele manier, omdat er dan fysiek niets in de weg zit. Het is allemaal vrij technisch om uit te leggen, maar ik krijg gewoon de beste resultaten als ik beide technieken gevoelsmatig door elkaar gebruik. I like it, it feels good. It's funky.

Heel wat mensen blijken ook disproportioneel geïnteresseerd te zijn in de zelf gemaakte drumschoenen die je gebruikt.

Dat zijn nochtans gewoon sportschoentjes met een leren zool onder. Drumgoeroe Freddy Gruber vertelde me ooit dat Buddy Rich dat vroeger ook gebruikte, om makkelijker met zijn voet op en neer zijn hi-hatpedaal te kunnen schuiven. Met rubberen zolen blijf je vastzitten op je pedalen. Probeer maar eens zo snel mogelijk met je handen te klappen terwijl je rubberen handschoenen draagt: je hebt veel te veel frictie die je bewegingsvrijheid en de natuurlijke zwaartekracht aantast. Leren zolen geven je dus veel meer kracht en snelheid als je drums speelt, maar ik ben nog steeds op zoek naar een nog idealere oplossing. Zo ben ik ook bezig met het ontwerp van een extra vrij bedienbare basdrumpedaal, maar daar kan ik voorlopig nog niet veel zinnigs over zeggen. I don't wanna talk shit, 'cause I still have to process this stuff, maar op een dag zal ik een dvd maken die enkel over voettechnieken gaat: 'Secret Weapons' deel 2! (glimlachje) Maar daar moet je nog wat geduld voor hebben.

(foto: myspace.com/jojomayernerve)
(foto: myspace.com/jojomayernerve)

Tot slot: een gekende quote van jou is de volgende: 'so much to make a drum sound good has been lost nowadays'. Kan je die uitspraak in een context plaatsen?

Wat ik daarmee vooral wil zeggen is dat de muzikale aanpak van het drumstel, als een instrument, tegenwoordig vaak naar de achtergrond lijkt te verschuiven – althans, naar mijn mening. Veel drummers zijn tegenwoordig meer bezig met hoe snel of hoe hard je op een snare kan meppen, dan met hoe goed je diezelfde snare eigenlijk kan doen klinken. Oorspronkelijk was je sound als drummer het allerbelangrijkste: jazzdrummers mochten de rest van hun ensemble niet overstemmen, dus waren ze bewuster bezig met sonische consistenties – ze klopten niet zomaar ergens op. Als een drumstel tegenwoordig slecht klinkt op een podium, steekt iedereen de schuld gewoon op de geluidsman: dat lijkt me als muzikant geen gezonde interne balans. Hoe dan ook, het àllerbelangrijkste voor een drumsound is altijd simpelweg de manier waarop je je set bespeelt. Om een voorbeeld te geven: ik weet zeker dat Steve Gadd zonder problemen een snare kan stemmen... but I don't think that he does. Hij spéélt gewoon. En waar Steve ook op speelt, het zal altijd als Steve klinken. Mensen durven dat tegenwoordig wel eens te vergeten – omdat niemand hen er nog op wijst, maar hen eerder probeert wijs te maken welke commerciële marketingproducten je allemaal nodig hebt om zus of zo te kunnen klinken. Uiteraard zijn er heel wat handige hulpmiddeltjes, maar de dingen die écht je geluid bepalen zijn niet tastbaar: je kan ze niet zomaar in de winkel gaan kopen. You have to experience them, you know. You have to suffer for it. (lacht) En sommige mensen maken geen tijd om af en toe een beetje af te zien. Of ze vinden het niet belangrijk genoeg. So they choose to buy it. Which you can't. (lacht luid) Soit, om al dat filosoferen kort samen te vatten: the sound... the sound is in your hands.

Je bent als het ware zelf je eigen instrument, met je eigen klank.

Natuurlijk. Je kan drums op zoveel verschillende manieren doen klinken en er zoveel emoties mee oproepen: daar kàn je als artiest nooit genoeg mee bezig zijn. Toen ik daarnet mijn basdrum aan het stemmen was, kwam iemand voorbij en vroeg hij me of ik wel zeker was van die specifieke sound. Dus zei ik: daar kan ik niet op antwoorden, tenzij ik het eerst geprobeerd heb. Als het werkt, zal ik het gebruiken. Als het niet werkt, zal ik het veranderen. Simpel, toch? De meeste mensen houden uit onzekerheid te krampachtig vast aan vaak erg troebele conventies, en dat heeft geen zin meer. Wat we vroeger allemaal hebben gehad, zal niet meer werken in de toekomst – op énkele uitzonderingen na misschien. It's changing... and it's alright! Why not, you know? I'm ready! Ik wil voor de rest van mijn leven de kost verdienen door muziek te spelen, dus moét ik wel creatief zijn en beseffen dat ik de luxe heb om te bouwen op heel wat Grote Meneren die voor mij zijn gekomen. Ik wil dat mensen die de muziek van Nerve horen zeggen "what the fuck is that?" Kijk naar Armstrong, Parker, Zappa, Queen, Battles, noem maar op: allemaal muziek waarvan mensen zeiden "what the fuck is that?" (pauzeert) Dat zou eigenlijk nog wel een coole naam zijn voor een band, of voor een album: What the Fuck is That? (lacht luid) Met andere woorden: als je vandaag de dag of in de toekomst nog iets wil betekenen als artiest op lange termijn, you gotta think outside of the box. Because... it's the only way.

Meer over Jojo Mayer


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.