Beethoven schreef vijf concerti voor piano en orkest maar aan dat lijstje kan men met enige goodwill twee extra concerti toevoegen, namelijk een bewerking van het vioolconcerto opus 61 een vroeg 'Werk ohne Opuszahl (WoO) 4' dat hier voorgesteld wordt door Ronald Brautigam en het Zweedse Norrköping Symphony Orchestra onder leiding van Andrew Parrott.
Beethoven gaf een eerste concert op zijn zevende en componeerde voor zichzelf een eerste pianoconcerto in 1784 toen hij veertien jaar oud was. Hij gaf het nooit uit en de orkestratie ging verloren maar de solopartij hebben we nog steeds en het is aan de hand van die partij dat Ronald Brautigam een reconstructie van dit vroege 'pianoconcerto nummer nul' maakte. Om de link te leggen naar Beethovens latere pianowerken, volgt hij op deze plaat het werk op met een rondo WoO6 voor piano en orkest en Beethovens tweede pianoconcerto. Dat tweede concerto werd eigenlijk chronologisch voor het eerste gecomponeerd en vormt dus Beethovens eerste volwassen concerto.
Ronald Brautigam is een van de grootste namen in de klavierwereld, zeker wat authentieke uitvoeringspraktijk (op pianoforte of verscheidene negentiende-eeuwse piano's) betreft en is altijd een plezier om te beluisteren. Hier vindt men hem achter een moderne concertvleugel maar met een lichte, precieze manier van spelen raakt hij precies die elegantie die Beethovens vroege classicistische idioom zo lichtvoetig maakt.
Het Zweedse Norrköping Symfonieorkest beschikt over goede solisten en een jonge Beethoven schreef een inventieve partij voor de blazers (twee fluiten en hoorns) die het pianoconcerto WoO4 begeleiden. Vooral in het trage middendeel werkt de zachte sonoriteit van twee fluiten erg goed. Beethovens twee jeugdwerken zijn charmante stukjes muziek in Haydns stijl maar in de uitvoering van het tweede pianoconcerto daarentegen hoort men al typerend scherpe accenten en ruwere kantjes die een latere Beethoven voorafschaduwen. Deze uitvoering bevat trouwens een van de mooiste lezingen van het langzame deel van dat tweede concerto, lyrisch maar tegelijkertijd vol muzikale dynamiek. De finale is opzwepend op zichzelf maar Brautigam slaagt erin om Beethovens spitse ritmiek nog een extra aanstekelijk smaakje mee te geven.
Een rondo in Bes groot voor piano en orkest, WoO6 is een extraatje. Het is net als het 'nulde' pianoconcerto een werk dat een jonge Beethoven voor eigen gebruik componeerde, eventueel als alternatieve finale voor het tweede pianoconcerto. Het levendige rondothema haalt zo de finales van Beethovens eerste pianoconcerti en –sonates voor de geest.
Dit zijn erg knappe uitvoeringen van drie van Beethovens vroegste pianowerken. Solist en orkest gaan een vlot beluisterbare symbiose met elkaar aan. Anderzijds zijn de twee 'Werke ohne Opuszahl' op deze cd slechts eerder van waarde voor wie geïnteresseerd is in Beethovens onbekendere werk: het zijn verdienstelijke, aantrekkelijke composities maar het is moeilijk om ze in hetzelfde licht te zien als Beethovens latere, grotere werken.
Meer over Ludwig van Beethoven
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
