Bij de woorden 'black metal' krijgt de grote massa nog steeds spontaan waanbeelden van spikes, omgekeerde kruisen en witzwarte corpsepaint dragende viking-wannabe's die in de Scandinavische bossen 's nachts de raven achternazitten en christelijke maagdenlijken verkrachten. Jammer genoeg zijn het in eerste instantie de groepen zélf die, door elkaar tegen een sneltempo te klonen, dit ridicule cliché-idee krampachtig in stand houden. Maar sinds de black metalbeweging eind jaren tachtig vanuit de Noorse berglandschappen zijn opgang maakte, is er heel wat veranderd. Er zijn groepen bijgekomen en afgevallen, groepen die steeds zonder probleem dezelfde one-trick-pony blijven uithangen en een kleine minderheid die zichzelf keer op keer weet heruit te vinden, uit louter muzikaal zelfrespect.
Satyricon behoort tot dit laatste uitstervende ras. Het Noorse duo, bestaande uit creatief meesterbrein Satyr en drummonster Frost, heeft het de laatste vijftien jaar steeds gedurfd geslaagde nieuwe dingen uit te proberen zonder ooit hun distinctieve stijl de rug toe te keren. Hun debuut 'Dark Medieval Times' (1993) combineerde illustere black metal met akoestische, middeleeuws aandoende intermezzo's; op 'The Shadowthrone' (1994) kreeg hun muziek meer epische proporties en een bombastischere black metalplaat als hun doorbraak 'Nemesis Divina' (1996) zal moeilijk te vinden zijn. De bijhorende single 'Mother North' bezorgde Satyricon zelfs zowat een hit. Het snoeiharde 'Rebel Extravaganza' (1999) experimenteerde met industrial en geluidsamples en op hun laatste album 'Volcano' (2002) vierden thrash metal-invloeden en tragere passages hoogtij.
Hun verse pandemonium 'Now, Diabolical' bevat naar goede gewoonte weer enkele nieuwe elementen die onmiddellijk opvallen: met name het gebruik van angstaanjagende blazers, de compactere songstructurering en het meer rock 'n roll-gerichte gevoel dat de nummers uitstralen. Het openende titelnummer schopt meteen heel wat katholieke aars en vlamt rechtstreeks naar zijn doel: snijdende gitaren, een krakende strot en basdrums die klinken als in sixtolen geprogrammeerde kruisraketten vliegen je rond de oren. Satyricon staat anno 2006 nog steeds garant voor intelligent metaal dat met voldoende variatie gebracht wordt. Sferische midtempo nummers als het dreigende 'A New Enemy' of het uitgesponnen 'To the Mountains' doen denken aan hun oudere werk, terwijl de bijna als hardrock klinkende single 'K.I.N.G.' of het relatief eenvoudige 'Delirium' nieuwe paden zijn die met stijl worden verkend. Maar ook de oldschool fans blijven niet op hun honger zitten: in een ophitsend nummer als 'The Pentagram Burns' (geweldig refrein) of het messcherpe 'The Rite of Our Cross' (een shuffle in een blastbeat: het kàn) lijkt het nog steeds alsof Frost vier armen én benen heeft en weet ook het leger van snaren en blazers zonder twijfel menig headbanger te bekoren. In 'That Darkness Shall Be Eternal' (negeer die titels even) volgen de verrassende wendingen elkaar bliksemsnel op en algemeen klonk de tweespalt Satyricon nooit evenwichtiger, doordat ze verwoestend ingewikkelde passages met bijna verdacht simplistische intermezzo's afwisselen.
Hoewel een nieuw Satyricon-album aanvankelijk steeds even wennen is, bewijst het zijn kracht na enkele geconcentreerde luisterbeurten. Songschrijver Satyr springt slim om met zijn lekker opbouwende riffs en mag blij zijn dat hij destijds in Frost een black metaldrummer met een persoonlijke stijl heeft gevonden, want dié zijn zeldzaam. 'Now, Diabolical' is (nu mag het gezegd worden) een pracht van een album dat een dikke vinger opsteekt naar menige kleingeestige verwachtingen en net daardoor zijn afkomst en subcultuur niet verloochent. Met andere woorden: de ware essentie van black metal, een ooit controversieel genre dat steeds vlakker wordt. Lucifer wrijft tevreden in zijn hoeven.
Meer over Satyricon
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
