Pierre Boulez nam voor zijn volledige Mahler-cylcus, zeer recent nog voltooid bij Deutsche Grammophon, alleen de symfonieën 4 en 7 op met het Cleveland Orchestra, waarmee hij inmiddels meer dan 45 jaar op steeds regelmatiger basis samenwerkt. Het laatste deel uit de cyclus, waarin de dirigent de lichte Wunderhorn-liederen in contrast plaatst met het tragische 'Adagio' uit Mahlers laatste, nimmer voltooide tiende symfonie, dirigeerde Boulez' alweer met de Cleveland, een keuze die op het eerste zicht niet meteen voor de hand ligt. Voor de andere delen, waarbij de Franse dirigent beroep deed op Duitse orkesten of op de Wiener Philharmoniker, ging Boulez immers vaak naar steden die een lange Mahlertraditie hebben. Dat die opnames niet noodzakelijk op betere kritieken konden rekenen, was te wijten aan Boulez' dwingende ingrepen binnen de partituur. Ook de tempi dat het 'Adagio' in zijn handen krijgt, was voer voor discussie onder muziekliefhebbers. Sommigen vonden zijn keuzes getuigen van een fris en diepgaand inzicht, anderen zweren nog steeds bij de meer traditionele lezingen van andere dirigenten.

Opvallend aan deze dvd is dat het vers ontsproten label Accentus Music een recital op dvd uitbrengt dat eigenlijk pas op cd is verschenen bij Deutsche Grammophon. Dat artiesten zoals Boulez en Kožená onder exclusief contract staan bij het label, maakt hun verschijning hier des te meer verwonderlijk. Rouwig hoeft men echter niet te zijn om deze uitgave, die naast een esthetische registratie van een live-concert ook een twintig minuten durend interview met de dirigent bevat. Boulez, die er bewust voor gekozen heeft Mahlers zwaarste partituur met een van zijn lichtste te programmeren, begint met het 'Adagio'. Meteen wordt duidelijk dat The Cleveland Orchestra niet de Mahleriaanse warmte uitstraalt van de Wiener of de Berliner. Op de cd-opname bij Deutsche Grammophon was dat minder prominent hoorbaar, maar hier missen de strijkers duidelijk draagkracht en kan Boulez de transparantie die centraal stond tijdens zijn hele Mahler-cyclus bij Deutsche Grammophon niet handgaven. Het blijft weliswaar een prachtig werk en de meester zelf zien dirigeren binnen de context van een mooi geregisseerde concertavond doet sowieso plezier, maar de beste Mahler uit Boulez' carrière is dit zeker niet.

De liederen uit 'Das Knaben Wunderhorn' zijn echter stukken meer overtuigend, om zelfs niet te zeggen subliem. Boulez benadert de partituur vanuit een enorme dienstbaarheid jegens de solisten. Vanuit die positie stuurt hij The Cleveland Orchestra echter minutieus via kleine en grotere effecten. Mahlers solistische orkestbenadering respecteert de dirigent volledig en deze keer weet het orkest, zeker naar het melancholische einde van de cyclus toe, wel een gedragen klank te genereren. Magdalena Kožená toont zich overigens als een schitterende Mahler-interprete, door met glansrijk uitgewerkte karakters naar de luisteraar te treden. Haar loepzuivere inhoudelijke vertolking in combinatie met een moeilijk te evenaren techniek, maken haar tot een ideale Mahler-mezzo. Voor bariton Christian Gerhaher even veel lof, hoewel hij de korte teksten niet zozeer tegen elkaar uitspeelt, maar meer naar een grote eenheid heeft gestreefd. Op die manier krijgt men een subtiel tegengewicht voor Kožená's keuze, waardoor men kan stellen dat de opname perfect in balans is.

Naast de registratie van het concert zelf, bevat de dvd zoals vernoemd een lang interview, plus een aantal trailers van andere dvd's die bij Accentus zijn verschenen, waaronder een recente Mahler 9 onder Abbado. Als toemaatje krijgt de toeschouwer overigens te zien hoe de huidige directeur van The Cleveland Orchetra (niemand minder dan Franz Welser-Möst) samen met de directie een verjaardagstaart overhandigt aan de zichtbaar ontroerde componist/dirigent, die op deze gefilmde Mahler-avond tegelijk zijn 85e verjaardag vierde. Ongelofelijk dat de man op die leeftijd nog zo'n prestatie neerzet en schitterend dat men daar van thuis uit ook op een visueel overtuigende manier getuige van kan zijn.

Meer over Gustav Mahler


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.