Een cd die nu op SACD (her)uitgegeven wordt: Pierre Boulez' opname van Mahlers vierde met het Cleveland Orchestra en sopraan Juliane Banse.
Boulez heeft de instrumentale symfonieën van Mahler al enige jaren geleden opgenomen met dit orkest en koos voor erg toegankelijke en vlotte interpretaties. En het schijnbare gemak waarmee dit Amerikaanse orkest de symfonie speelt mag op zich al een reden zijn om deze cd te kopen. Nergens krijgt de luisteraar het gevoel dat de plaat in vergelijking met andere opnames tekort schiet. Boulez weet altijd precies het juiste tempo te vinden – misschien niet altijd één dat de luisteraar verrast maar dat hoeft niet – en zorgt voor een perfect gebalanceerde klank binnen zijn orkest. Deze symfonie is Mahlers lichtste, zoals het eerste deel al meteen duidelijk maakt. Met bedrieglijk eenvoudige melodieën en fanfares die vaag aan Haydn doen denken, wordt een Weense polka-achtige sfeer gecreëerd. Boulez kiest dan ook niet voor een grootste interpretatie maar behoudt zoveel mogelijk transparantie, ook later, wanneer alle melodiefragmenten op ingenieuze wijze door elkaar gehaald worden. Deze doorzichtigheid uit zich in de hele symfonie: trombones en tuba ontbreken, wat het orkest een lichtere textuur geeft. In plaats van een triomfantelijke finale vormt het laatste deel een zachtaardig lied voor sopraansolo. Soliste is Juliane Banse die een krachtig maar tegelijk ook afgerond stemgeluid produceert dat zonder problemen boven het orkest uitkomt. Toch bewaart deze zangeres ten allen tijde een zachte en melodieuze klank.
Het tweede deel van de symfonie is opgevat als een Ländler, een volkse Oostenrijkse dans, maar één met een meer feeërieke sfeer dan men gewoon is. Door de snaren van de viool die de solopartij speelt strakker aan te spannen krijgt dit instrument een hardere toon, als van een Middeleeuwse vedel. Dit zet de solist duidelijk apart van de andere strijkers, zonder dat die dan weer té prominent aanwezig is. Het trage deel - Richard Strauß beweerde dat hijzelf nooit zoiets moois zou kunnen schrijven - is afgewerkt gebracht, zonder veel meer. Niet zenuwslopend zacht of traag maar wel gepolijst, bijwijlen hemels rustig en dan weer vrolijk en vlot.
En dat is wel wat er over alle Mahler-opnames met Pierre Boulez gezegd kan worden: knap afgewerkt en erg toegankelijk, zonder veel experimenten met balans, tempo of dynamiek. Maar Boulez maakt er wel een erg hoogstaande en mooie cd.
Meer over Gustav Mahler
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
