De NDR Jazz Workshops zijn van onschatbaar belang geweest voor de Europese jazzscène en deze uitgave (met cd en dvd van dezelfde performance) illustreert dat met verve. De Norddeutscher Rundfunk-studios bevonden zich in het Britse deel van West-Duitsland en toen de xenofobie van tijdens en vlak na de oorlog begon weg te ebben, ontstond een klimaat waarin men terug met buitenlanders in contact wilde treden. Hoewel Duitsland wat dat betreft nog steeds als verboden terrein werd beschouwd, trokken enkele Britten er toch heen om met Amerikaanse en Europese jazzmusici op te treden. Het concept van een workshop was dat er drie dagen geoefend werd, waarna een proefsessie volgde met camera's (waarvan men hier dus een dubbele weerslag krijgt), die de laatste samenkomst was voor het concert dat daags nadien werd uitgezonden. Niet alleen voor Surman zou dit een uitgelezen vorm van netwerken zijn: ook Keith Jarrett, Joachim Kuhn en Chick Corea stonden in Surmans verlengde aan te schuiven om een dergelijke workshop te leiden. Gezien de NDR in een aantal namen voorzag en de overige muzikanten werden aangedragen via de musici zelf, ontstond een mengeling van vertrouwde en nieuwe partners, wat in geval van Surman alvast een waardevolle samensmelting is geworden.

Kenny Wheeler op trompet en Fritz Pauer aan de piano zijn bijvoorbeeld figuren waarmee Surman nog niet had kunnen samenwerken. Pas eind jaren '60 begon hij naambekendheid te verwerven op Brits grondgebied, voornamelijk aan de zijde van Stu Martin en John Warren. Hij maakte een aantal albums waarin zijn stijl nog swingender en ruwer was dan die van tegenwoodig, maar anderzijds blijft ze eerder afkerig jegens de free jazz die toen goed aan het aarden was op het Amerikaanse vasteland. Surman ontwikkelde op de schitterende plaat 'How Many Clouds Can You See?' een eigen stijl die goed in het oor lag en ligt, maar tegelijk met extremen durft te spelen, die hij met graagte opzocht. Deze sessie werd kort na de opnames van eerder genoemd album geregistreerd en ook hier laat de dunne koord tussen swingende improvisaties en expressieve uithalen zich goed voelen. Fritz Pauer is iemand die zijn begeleiding heel warm laat klinken en bassist Harry Miller helpt hem daarbij. Samen klinken ze een beetje als het klassieke kwartet van John Coltrane, waarin McCoy Tyner en Jimmy Garisson precies even smeuïg konden klinken terwijl Coltrane zelf in de diepte afdaalde.

Verder vindt men op deze set een aantal figuren terug die later nog met Surman in verband zouden gebracht worden, waaronder Mike Osborne en Alan Skidmore. Zij zorgen voor een even indringende klank als die van Surman zelf, die bijlange na nog niet zijn gepolijste sax bovenhaalt die hij tegenwoordig bij ECM hanteert. Die overstap is een interessante sprong is Surmans carrière geweest en des te interessanter is het daarom te weten waar de saxofonist stilistisch vandaan komt. De NDR Workshop geeft bovendien een vrij volledig beeld van Surman, en dat over amper 40 minuten. De wilde uitbarstingen in 'Puzzle' en 'Flashpoint' vormen een heerlijke tegenstelling met de eerder zoete bijdrages als 'Gratuliere' en 'Mayflower', hoewel ook hier de remmen ineens helemaal worden los gegooid. Muzikaal is deze opname dus een bijzondere aanwinst, met stuk voor stuk magistrale solo's die de intensiteit telkens weer ten top drijven.

Label Cuneiform rekent bovendien niet eens een grote meerprijs voor de dvd met het concert erop, waarop men Surman de werken ziet becommentariëren en men een beeld krijgt van hoe het er in dergelijke studio's aan te ging. Bovendien gaan beide schijfjes samen met een interessante tekst waarin heel wat socio-culturele en muzikale duiding staat bij de workshops. Een plaat die kortom naast 'How Many Clouds Can You See?' mag staan, zowat de belangrijkste en beste opname uit Surmans vroege jaren.

Meer over John Surman


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.