Ze houden van Bach, allebei. Het gaat om een gemeenschappelijke liefde die hun eigen vriendschap niet in de weg stond, maar integendeel heeft gespijsd. Die vriendschap werd bezworen tijdens de opname van 'Bridge of Light' in 1994. Dat ECM-album bundelde vier van Jarretts eigen partituren, waaronder werk voor de combinaties viool en strijkorkest en viool en piano. Het was de Amerikaanse Michelle Makarski die haar instrument aan de geest van Jarrett uitleende, en meteen werd een wederzijdse sympathie geboren. In de aanloop naar de opname van Bachs sonates voor viool en piano BWV 1014 – 1019, al grenzend aan de genialiteit opgenomen door Arthur Grumiaux en Frank Peter Zimmerman (om maar twee violisten te noemen), werd het idee om er ook een dubbel-cd van te maken pas laat gelanceerd. Het was puur om het genot van de muziek dat beide musici elkaar over een periode van twee jaar geregeld troffen, zo wordt er gezegd. Voor de musici is de opname dus niet het grote moment waar naartoe gewerkt werd, en dat uit zich ook in de manier waarop het duo zich op Bachs briljante schriftuur stort. Er bestaat geen "moeten" tussen deze twee musici, die vanuit de volmaakte ontspanning of zelfs meditatieve toestand aan hun onderneming begonnen.

Zou een opname nooit te berde zijn gebracht doorheen de vele uren dat Makarski en Jarrett elkaar ontmoetten? Alleen zij kunnen het weten. Wel lijkt ECM naderhand de hele cd te hebben aangekleed om het idee kracht bij te zetten dat het beide musici om de creativiteit en het bijhorende plezier te doen was. Komen klassieke ECM-opnames vaak met een eerder lijvige en altijd interessante musicologische duiding, dan moet deze dubbel-cd het stellen met een sober boekje waarin geen toelichting te bespeuren is. Enkele foto's die het opnameproces documenteren, en verder niets. Alsof het inderdaad allemaal om die ene ontmoeting gaat tussen twee muzikanten, en niet om een poging iets "definitief" op cd te zetten, een lezing die zich als "absoluut" wil verhouden jegens alle voorgaande. Dergelijke pretenties laten Makarski en Jarrett beleefd achterwege. Zij neemt simpelweg haar boog ter hand, hij brengt zijn handen boven het klavier, en de magie begint. Een magie die ruim 90 minuten mag voortduren, en die de luisteraar helemaal tot zwijgen brengt.

Ooit was het anders, maar het klavecimbel laat Jarrett voor dit repertoire voor wat het is. Aan een moderne vleugel slaat Jarrett zijn muzikale vleugels uit, onder dewelke de toehoorder meer dan anderhalf uur lang geborgenheid vindt. De zachtheid van Jarretts stoïcijns toucher is indrukwekkend: hij geeft zijn partij voortdurend richting, maar zonder uitdrukkelijk accenten te leggen of de partituur in bochten te wringen. Zijn pianospel volgt de natuur van Bachs handschrift zoals een meanderende rivier door het landschap zijn weg zoekt naar zijn monding: onafwendbaar, maar logisch, zonder weerstand. Ook in de virtuoze trekken is Jarretts techniek overigens vlekkeloos. Voor iemand die aankijkt tegen zijn zeventigste verjaardag een ontzagwekkende prestatie, maar Jarrett kost het allemaal schijnbaar geen moeite. Dat kan alleen betekenen dat de pianist zich ook geestelijk volledig comfortabel weet binnen Bachs wereld vol pittoreske hoogtes en met tranen gevulde laagtes. Allicht geldt hetzelfde voor Michelle Makarski, hoewel zij zich een sporadische keer tot een meer drammerige toon laat verleiden. Die verliest dan zijn volle gloed en glijdt af naar een iets te houterig geluid, waarbij de luisteraar onmogelijk kan ontsnappen aan het idee dat tussen haar wereld en die van Bach een instrument staat. Over het algemeen gesproken vertolkt Makarski echter vanuit een piëteit jegens de muziek, waardoor haar ego – net als dat van Jarrett – naar de achtergrond verdwijnt. De gedaante die zich dan kenbaar maakt, is die van Bach, omkranst met het aureool van een muzikale geest die veel puurder is dan die van een mens ooit kan zijn.

Meer over Johann Sebastian Bach


Verder bij Kwadratuur

Verder bij Spotify
Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.