Het beroemdste werk van de Italiaan Ottorino Respighi is diens 'Romeinse Trilogie', drie afzonderlijke werken die over een tijdsspanne van twaalf jaar gecomponeerd werden maar samen een eg coherent geheel vormen. Elk afzonderlijk werk (chronologisch gezien is dat: "Fontane di Roma", "Pini di Roma" en "Feste Romane") is een soort van vierdelig symfonisch gedicht dat aspecten van de Italiaanse hoofdstad beschrijft: vier van de bekendste fonteinen, op verschillende tijdstippen van de dag bijvoorbeeld of enkele beroemde festiviteiten in Rome, beginnend met de spelen in het Colosseum en eindigend met een festival in het hedendaagse Rome. Respighis stijl is erg verhalend en is vaak heel verwant aan de filmmuziek die in de jaren '20 en '30 opgang begon te maken. Met hun zorgeloze karakter, toegankelijke melodieën en briljante orkestratie zijn Respighis werken altijd populair gebleven bij publiek en muzikanten.
En het begin van 'Pini di Roma' laat die briljantie meteen horen. Ashkenazy en het Nederlands Radio Filharmonisch Orkest pakken dit deeltje met energie aan, met wervelend virtuoze houtblazers en kopers die eerder licht en penetrant dan luid en log klinken. Het speelse aspect, of het nu de wat banale melodietjes uit dit deeltje of de volksmuziek in 'The Epiphany' uit 'Feste Romane' is, wordt knap benadrukt zonder ooit banaal te gaan klinken. Hele mooie momenten zoals de trompetsolo in "Pini presso una catacomba" tonen dat dit orkest aardig wat kwaliteit in huis heeft. Jammer genoeg blijft de magie niet altijd duren; zo haalt "La fontana di Valle Giulia all'Alba" zelden de warme Italiaanse lenteavond voor de geest die Respighi in gedachten had, ondanks enkele erg mooie soli in het orkest. En in "I pini del Gianicolo", waar Respighi vogelgeluiden voorschrijft, oorspronkelijk op grammofoon, achteraan in het orkest, klinken die net veel te prominent en bijna ordinair. Wat een betoverend effect had kunnen hebben wordt zo gereduceerd tot een weinig speciaal aardigheidje. En indrukwekkende passages, zoals het marcheren van Romeinse soldaten in het laatste deel van 'Pini di Roma' lijken soms wat herleidt te worden tot iets wat elke dooie zondagmiddag gespeeld wordt. Wat meer aandacht voor koper en slagwerk op de opname was dan ook meer dan welkom geweest.
Dit is lang geen slechte cd en getuigt zeker van de kwaliteit van het Radio Filharmonisch Orkest. Maar Respighis muziek kan veel meer vuurwerk in huis hebben dat Ashkenazys interpretatie hier laat horen en dat is jammer, zeker voor muziek als deze waarvan de kracht net grotendeels in haar orkestrale effecten ligt.
Meer over Ottorino Respighi
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
