Kan een concert waarin Schuberts symfonieën twee, vijf en acht elkaar opvolgen, interessant blijven? Minkowski bewees in Brugge van wel, en hoe! Onstuimigheid, lichtvoetige melancholie, pijn, berusting: het met opperste concentratie vertolkende ensemble Les Musiciens du Louvre-Grenoble vertaalde moeiteloos alle karakters. Hun visionaire dirigent laat deze muziek boven zichzelf uitstijgen in wat een adembenemend slotconcert werd van 'The Schubert Trilogy'.
Marc Minkowski (foto: Marco Borggreve)
Een van de prestigieuze projecten op het Klarafestival 2012 was de uitvoering van alle Schubertsymfonieën door Marc Minkowski en zijn fenomenale projectorkest Les Musiciens du Louvre-Grenoble. Onder deze symfonieën zijn er drie die meer bekend zijn: de nummers vijf, acht (de onvoltooide) en negen (de grote). Voor wie een keuze moest maken tussen een van de drie dagen van deze zogenaamde “Schubert Trilogy” was er weinig dilemma: op de laatste dag werden er twee van de favorieten gespeeld. Dat de vijfde en de onvolprezen onvoltooide symfonie in het Concertgebouw van Brugge werden gespeeld, waar de prachtige akoestiek het orkest van authentieke instrumenten perfect ondersteunde, was mooi meegenomen.
Marc Minkowski is zonder meer een van de grootste muzikale persoonlijkheden van het moment. Met zijn gespecialiseerd ensemble bouwt hij gestaag verder aan een nu al indrukwekkende discografie. Wat begon bij barok, loopt nu soepel verder in de negentiende eeuwse muziek. Dat Minkowski niet dogmatisch omgaat met de “authentieke uitvoeringspraktijk” werpt duidelijk zijn vruchten af. Hij kiest veeleer voor wat werkt in de muziek in plaats van een rigoureuze theoretische lijn en laat zich hierbij inspireren door zijn feilloze intuïtie. Wie van dezelfde dirigent en orkest de fel bejubelde opname van de Londense symfonieën van Haydn hoorde, kan zich indenken dat hun aanpak ook rendeert in Schubert. En dat deed hij ook, met grote klasse.
Marc Minkowski (foto: Marco Borggreve)
Schuberts tweede symfonie is een jeugdwerk dat in minder goede handen saai kan klinken. Niet bij Minkowski: met een enorme energie vatte hij het sprankelende openingsdeel aan, om tot het einde van het werk diezelfde tensie te behouden. De humor, de contrasten, de dansante stukken werden er zo mooi uitgelicht, dat ze de onvolmaaktheden in de partituur op slag deden vergeten. In de vijfde symfonie klinkt een veel rijper componist die zijn evenwicht gevonden heeft, zijn enthousiasme beter kan kanaliseren, zoals in het Haydneske finaledeel. Het zwaartepunt ligt echter bij het diep-melancholische andante waarin Minkowski erin slaagde de meest gevoelige snaren aan te roeren. Alleen de mokerslagen uit de doorwerking van de onvoltooide symfonie konden hieraan nog een tragische dimensie toevoegen. De intensiteit waarmee Minkowksi zijn orkest liet ademen en de stilte opzoeken is in dit werk ongehoord. Ook de tutti houtpassages in het tweede deel van dit meesterwerk, met hun orgelachtige klank die naar de hemel reikte, verdienen alle lof. Niet moeilijk dat de laatste klanken overgingen in een ademloze stilte, waarop slechts een oorverdovend applaus kon volgen.
Met dit fantastisch sluitstuk van Minkowski’s verfrissende Schubertintegrale bewijst het Concertgebouw van Brugge opnieuw een fantastische zaal te zijn, die zich in Vlaanderen overigens verder profileert met zijn fantastische programmatie. Het komende concertseizoen kon alvast niet beter geopend worden dan met zo’n euforiserende klasseuitvoering.
Meer over Marc Minkowski & Les Musiciens du Louvre-Grenoble
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
