Dit dertiende volume in een integrale opname van Bachs religieuze cantates bevat cantates voor tijdens de adventsperiode. Hoewel er in Leipzig, waar Bach vanaf 1723 aangesteld was geen muziek werd uitgevoerd in de weken voor kerstmis na de eerste adventszondag, keek Bach eerder niet tegen zulke beperkingen aan in Weimar en de meeste van deze cantates dateren dan ook uit die vroegere periode in Bachs leven.
Binnen de cantates op deze dubbel-cd (BWV 61, 62, 36, 70, 132 en 147) zitten dus aardig wat vroege cantates, al reviseerde Bach regelmatig zulke vroege werken voor latere uitvoeringen. Dat was het geval met de lange cantate 70 'Wachet! Betet! Betet! Wachtet!’, waar hij voor een uitvoering in Leipzig extra partijen voor blazers componeerde. En die klinken zo natuurlijk dat men zou vermoeden dat Bach ze vanaf het begin in gedachten had. Het is bijvoorbeeld ontzettend opwindend om boven het tumult van het recitatief 'Ach, soll nicht dieser grosse Tag' (er wordt gedoeld op de dag des oordeels) een trompet standvastig een koraalmelodie te horen intoneren.
Cantate 61 uit Weimar en cantate 62 uit Leipzig (die allebei getiteld zijn 'Nun komm, der heiden Heiland') verschillen merkbaar van elkaar. Het openingskoor van BWV 61 is in de stijl van een Franse ouverture geschreven, met een karakteristiek traag-snel-traag patroon en een statige introductie. De latere BWV 62 neemt het karakter aan van het Italiaanse concerto dat Bach ondertussen had leren kennen, met een levendige, concertante dialoog tussen strijkers, hobo's en koor.
Bach verdraagt veel verschillende interpretaties en hoewel Gardiner vaak voorstander is van een bewegingsvolle, energieke Bach, kiest hij in een aria als 'Auch mit gedämpften, schwachen Stimmen', de laatste aria uit cantate 36 voor een opvallend langzame, introverte interpretatie. Die trage aanpak werkt echter net zo goed als een snellere aanpak die men vaker kan horen. Het geeft een heel intieme indruk, liefdevol gezongen door sopraan Joanne Lunn, die de sopraanpartijen op de eerste cd voor haar rekening neemt.
De solisten op deze reeks stellen zelden teleur en ook hier wordt twee maal een knap vocaal kwartet ten gehore gebracht. Tenor Jan Kobow, altus William Towers of bas Dietrich Henschel zijn namen die bekend genoeg zijn in de barokwereld. Die laatste toont zich van zijn meest virtuoze kant in de korte maar technisch veeleisende aria 'Seligster Erquickungstag' uit cantate 70.
Elke cd is het resultaat van een concert in een verschillende Europese kerk en hoewel de akoestiek van elke uitvoering steeds anders moet zijn, klinken deze opnames verrassend homogeen. Dat wil misschien zeggen dat er in de post-productie veel bijgewerkt is maar het resultaat klinkt meer dan bevredigend. De balans werd soms wel te hoorbaar aangepast: zo hoort men maar weinig van de basstemmen en komen viool en zang wat onnatuurlijk scherp naar voren in de aria 'Christi Glieder, ach bedenket' uit cantate 132. Het is natuurlijk ook geen gemakkelijke opgave om concertopnames steeds te doen antwoorden aan de hoge eisen van de huidige cd markt maar zelfs binnen het grote aanbod aan Bach cantates die men kan verkrijgen, nemen de uitvoeringen van John Eliot Gardiners Monteverdi Choir en English Baroque Soloists een uitstekende plaats in.
Meer over J.S. Bach
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
