Jason Moran heeft iets met Thelonius Monk. Niet alleen een hoekige, stoutmoedige stijl van improviseren hebben beide musici met elkaar gemeen, ook hun ongeïnteresseerde houding jegens heersende tradities is een punt van overeenkomst. Met ‘In My Mind’, een project rondom de muziek van Monk, ziet Moran eindelijk een van zijn kinderdromen verwezenlijkt. Op woensdag 7 maart brengt de pianist in de Gentse Bijloke een multimediaal project tot leven, bedoeld als hommage aan de al lang gestorven meester van de bebop.

Van Jason Moran is geweten dat hij niet verlegen zit om een project meer of minder. Op een occasioneel Europees zomerfestival komt de muzikant soms een van zijn gelegenheidsbands voorstellen, maar een volledig beeld van waar de man mee bezig is, kan men allicht niet verkrijgen van op het Europese vasteland. Moran, die als jongeling reeds opgepikt werd door platengigant Blue Note, bracht in 1999 een eerste grote plaat uit onder eigen naam en in het bestek van amper zeven jaar zouden er na 'Soundtrack to Human Motion' nog zes volgen. Dit vanaf 2002 in vast trio-formaat, met Tarus Mateen op bas en de immer geïnspireerd Nasheet Waits aan de drums. Gaandeweg trok Moran de bezetting echter open en zijn tot op heden meest prikkelende album, 'Artist in Residence' uit 2006, is een jazztrip van om en bij het uur, waarin gastmuzikanten als Ralph Alessi tevens hun zegje komen doen. Daarna werd het qua opnames zorgwekkend stil rondom het pianistiek genie: tot 2010 zou het duren voor Moran weer met een opname op de proppen kwam, die het tienjarig bestaan van zijn contract bij Blue Note vierde en daarvoor teruggreep naar muziek in de gebruikelijke bezetting. Niet dat Moran zijn zin voor avontuur helemaal verloren was, maar de razendsnelle progressie die hij sedert de eeuwwisseling had doorgemaakt, leek toch tot staan gebracht.

Jason Moran (foto: Patrick McBride)
Jason Moran (foto: Patrick McBride)
Uiteraard zijn uitsluitend cd's niet geschikt om een oordeel over Morans muzikale persoonlijkheid op te baseren. Belangrijk is dat de pianist in de tussentijd door saxofonist Charles Lloyd werd opgepikt, wier hoogdagen met zijn kwartet, ooit met een blokfluit en piano-spelende Keith Jarrett in de gelederen, opnieuw leken ingeluid. Inmiddels leverde die samenwerking, waarbinnen Moran een tandem vormt met bassist Reuben Rogers en drummer Eric Harland (ook te horen op Morans Blue Note-debuut trouwens), drie geweldige albums op. Het kwartet tourt ook de wereld rond en bij ECM liet Moran ook van zich horen aan de zijde van Chris Potter en Paul Motian, eveneens met fabelachtig mooi resultaat. Daarnaast deed Moran drie jaar terug Jazz Middelheim aan met zijn 'Live: Time Project', een samenwerking met gitarist Bill Frisell. Alle goede bedoelingen ten spijt kwam die muziek in de tent niet helemaal tot zijn recht en de vele uitleg over ambachtelijk tapijt weven ergens in het Zuiden van de Verenigde Staten, deed wat afbreuk aan de muzikale ervaring. Spijtig is dat Moran, allicht omwille van strenge contractuele eisen bij Blue Note, deze intieme muziek niet op cd kon uitbrengen. De kans is dan ook groot dat 'In My Mind - Monk at Town Hall, 1959' de weg naar de platenzaak niet zal vinden. Reden te meer misschien om dit exclusieve concert niet te willen missen.

'Ten', Morans laatste trioplaat, bewees misschien dat Moran binnen het trio-format moeilijker kan aarden dan in een ongewone, meer inspirerende bezetting. Zeker wanneer er een groter verhaal verbonden is aan zijn muziek, leeft de muzikant helemaal op. Precies daarom kan vermoed worden dat 'In My Mind' geen project is dat uit ideeënschaarste het licht heeft gezien. Integendeel: Moran zag het groot en liet voor het concert ook multimedia ontwikkelen, die de "ervaringscomponent" in het begrip "concertervaring" extra gewicht wil geven. In tijden waar muziek gemakkelijk te streamen of te downloaden is via het net, moet de concertganger misschien op andere zintuiglijke manieren ontroerd worden, wil deze de huiskamer nog verlaten. Het werken met visuals kan een van de manieren zijn om het live-gebeuren extra magie te geven. Interessanter voor de jazzliefhebber is echter dat Moran ook een zeskoppig blazersensemble meebrengt naar de Gentse Bijloke, de enige Belgische concertzaal die dit project kon programmeren trouwens. In die groep zetelt, naast ander talent, Ambrose Akinmusire, een jong trompettist wiens veelbelovende debuut voor Blue Note door Jason Moran geproducet werd.

Jason Moran (foto: Patrick McBride)
Jason Moran (foto: Patrick McBride)
De reden waarom Moran een dergelijke groep blazers om zich heen verzamelde (onder de titel 'The Big Bandwagen', waar 'The Bandwagon' gewoon zijn eigen trio is), is te vinden in de ondertitel van dit project. Monk speelde zelf een befaamd concert in 1959 en in dit project neemt Moran die bewuste avond als uitgangspunt. Dit project opent letterlijk met Moran die solo over enkele bewaarde opnames van het concert heen speelt, waarna de muziek wordt opengebroken en het trio samen met het sextet zoekt naar wat er vandaag van iemand als Monk zou kunnen geworden zijn. Enerzijds is er dus de exploratie van een niet zo heel bekend stuk muziekgeschiedenis, anderzijds tracht Moran Monk naar de 21e eeuw te vertalen, zoals hij ook eerder deed met enkele puntige solo-improvisaties op zijn album 'Modernistic'. Het muzikale concept is echter in belangrijke mate gecentreerd rond de film, die onderzoekt hoe de jazzgeschiedenis over 53 jaar heen is geëvolueerd en – een stokpaardje van de sociaal geëngageerde Moran – welke sociale tendensen tot een verbeterd klimaat voor jazz hebben geleid. Dit aan de hand van beeldmateriaal, maar ook interviews, die door het concert heen worden geweven.

Naar alle waarschijnlijkheid wordt de avond van begin tot eind een verrassend gebeuren. De muziek kan natuurlijk onderuit gaan, door de hele intellectuele lading die eraan wordt gekoppeld, maar even goed zou het tegendeel waar kunnen zijn. Wetende dat Moran een topmuzikant is en voor dit project een aantal schitterende muzikanten meebrengt, is dit een concert waarvoor de verwachtingen hoog gespannen zijn. Wordt het een geschiedenisles, een brok installatiekunst, of gewoon een erg fijne, vindingrijke concertavond? Een ding is echter zeker: alleen wie er komende woensdag bij is, zal er achteraf van kunnen getuigen.

Meer over In My Mind - Monk at Town Hall, 1959


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.