Iets meer dan 100 uur heeft het schip dat bekend staat als de Titanic dienst gedaan. In de nacht van 14 op 15 april van het jaar 1912, vier volle dagen nadat de boot zijn eerste tocht had aangevat, vond de legendarische botsing plaats met een ijsberg, hetgeen uiteindelijk tot de meest beroemde scheepsramp aller tijden zou leiden. Precies een eeuw na datum herdenkt deSingel deze tragedie met een interessant dubbelconcert, waarvoor zowel Peter Vermeersch’ Flat Earth Society als avant-gardecollectief Champ d’Action hun beste beentje zullen voorzetten.

Flat Earth Society (foto: Giannina Urmeneta)
Flat Earth Society (foto: Giannina Urmeneta)
Het totaalprogramma heet 'Iceberg' en als eerste luik van de avond presenteert LOD haar nieuwste productie: 'Boot & Berg'. Het typeert Flat Earth Society, de bigband die reeds eerder genadeloos grappige soundtracks liet horen bij beeldcollages en oude films, dat er niet alleen aandacht wordt besteed aan het schip, maar even goed aan de berg die tot het hele drama heeft geleid. Destijds lieten de bouwers het volgende optekenen: "The Titanic is unsinkable, sinking unthinkable." De realiteit heeft anders uitgewezen en steeds meer lijkt de metafoor te slaan op de ijsberg. Het concert wil niet alleen een herdenking zijn van de grote ramp, maar tegelijk een waarschuwing: de opwarming van de aarde en het smelten van ijsmassa's die het totaal volume water zorgwekkend doen toenemen, zijn immers een voldrongen feit. Op die manier krijgt de tragedie van een eeuw terug ook een actuele tint; een allegorische titaan is nog steeds aan het zinken, terwijl de gemeenschap met lede ogen toekijkt.

Frontman van FES en tevens gevierd producer, componist en arrangeur Peter Vermeersch schreef 'Boot & Berg' in het bijzonder voor sopraan (Rolande Van der Paal ) en bigband, op tekst van Josse De Pauw. Die zal zelf ook op de planken staan als acteur, in dialoog met de jazzmuzikanten. Naar de lading van zijn tekst is het voorlopig nog raden, maar de twee vorige ontmoetingen tussen Vermeersch en De Pauw indachtig, wordt het allicht een magische samenwerking waarin de taal een vrijheid bereikt die doorgaans alleen voor jazzmusici gereserveerd blijft. De Pauw liet zich eerder inspireren door het genre en zowel in 'Weg' als in 'Larf' boog hij literaire conventies zodanig om dat hij in gedachten deel werd van het geïmproviseerde klankweb. Hij recapituleerde tekst zoals dat in klassieke vormen binnen de muziek gebeurt, maar gaf woorden tegelijk een andere lading op een manier die aan majeur/mineur-modulaties deed denken. Vermeersch op zijn beurt kneedde zijn partituur zodanig dat er nog steeds ruimte was voor improvisatie, terwijl vaste ankerpunten de strakke samenhang tussen tekst en compositie moesten verzekeren. 'Weg', door de vakpers in 1998 uitgeroepen tot "een mijlpaal voor het genre van het muziektheater" en inmiddels verschenen op cd, doet de verwachtingen voor 'Berg & Boot' in elk geval hoog oplaaien.

Gavin Bryars (foto: Schott Music)
Gavin Bryars (foto: Schott Music)
Wie minder vertrouwen koestert in he trio Vermeersch, FES en Josse De Pauw, zal misschien voor de grafische illustraties van Gert Dooreman (vast vormgever van het Toneelhuis en van de boeken van Tom Lanoye) komen opdagen. Hij verzorgt een achtergrondprojectie die de soundtrack zowel als de tekst moet onderstrepen. Productiehuis LOD heeft kortom alles uit de kast gehaald om van 'Boot & Berg' een spectaculaire totaalervaring te maken. Achteraf wordt deze nieuwe compositie aangevuld met 'The Sinking of the Titanic' van Gavin Bryars, de legendarische componist en contrabassist die in jazzmilieu's furore maakte voor hij met bovenvernoemde partituur debuteerde. Twee jaar later, in 1971, zou hij de stem van een Londense dakloze opnemen en daar een klanktapijt bij schrijven, dat bekend werd onder de titel 'Jesus' Blood (Never Failed Me Yet)'. De opname van beide stukken werd in de jaren '70 legendarisch en Tom Waits werkte mee aan de sessie waarin het laatste werk werd opgenomen – tevens het bekendste dat van Bryars bewaard is.

Alweer zal FES voor de verklanking zorgen, dit keer samen met het collectief Champ d'Action, dat een jarenlange staat van dienst heeft voor wat moderne en hedendaagse muziek betreft. Het dikwijls uitzinnig enthousiaste en chaotische geluid van Flat Earth Society zal op die manier in contrast worden geplaatst met de meer minimalistische klankparel van Bryars, die een intiem slot moet breien aan een avond met een zeer interessant uitgangspunt waarrond heel fantasievol wordt gewerkt.

Meer over Josse De Pauw, Flat Earth Society/LOD & Champ d’Action – Iceberg


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.