Oude of nieuwe opnames? Zeker in het klassieke repertoire, waarbinnen een opnametraditie van meer dan vijftig jaar bestaat, is het moeilijk keuzes maken. In het geval van de Beethoven-sonates zweren sommigen nog bij de oudste cycli van bijvoorbeeld Wilhelm Kempff, cd's waarop het soms moeilijk is de muziek door de ruis heen te horen, terwijl anderen beweren dat alleen de hedendaagse opnametechnieken ten volle recht doen aan de bedoelingen van de componist. Zeker is in ieder geval dat de concertervaring – de enige muzikale ervaring die als "authentiek" kan worden bestempeld – het dichtst wordt benaderd met actuele apparatuur. Of dat echter een doorslaggevend argument is om naar Ronald Brautigam of Paul Lewis te grijpen is een andere vraag. Wat het symfonisch repertoire betreft, bijvoorbeeld ook van Beethoven, woedt een even intense discussie. Men is weliswaar sneller geneigd toe te geven hoe belangrijk opnametechniek is als het om orkestmuziek gaat: ergens vanuit de verte een houtblazer horen bibberen op registraties van bijna een eeuw oud, wie is daar wild van? Anderzijds is de aanpak van het symfonische repertoire in minder dan honderd jaar zo mogelijk nog meer veranderd dan de aanpak van de sonate. Zeker in Mahler-uitvoeringen duikt dan het argument op dat de oude dirigenten nog contact hebben gehad met de componist zelf, waardoor hun uitvoeringen als vanzelf iets heiligmakends hebben. Geluidskwaliteit is dan een noodzakelijk euvel waar men voorbij moet om tot de zogeheten essentie van de werken te komen, waarvan wordt gezegd dat men er vandaag niet altijd meer volledig aan raakt.

Australian Eloquence is een label dat oude Decca-opnames opkoopt en in heel betaalbare edities opnieuw of voor het eerst op de markt brengt. Gezien Decca al decennia lang een hoog aangeschreven label is, verschenen bij Australian Eloquence al een aantal bijzonder interessante koopjes. Ook de opname van de zevende en de achtste symfonie van Beethoven onder Claudio Abbado met de Wiener Philharmoniker (toen, in het tweede deel van de jaren '60, ongetwijfeld 's werelds hoogst aangeschreven orkest) mag aan dat lijstje met opvallende aanbiedingen worden toegevoegd. De vroege opnames die Abbado van Beethoven maakte zouden immers beter zijn dan de latere keren dat Abbado Beethoven dirigeerde. Inmiddels staat de man overigens bekend als een van de laatste grote dirigenten die al een aantal generaties meegaat. Sterk op de dool met zijn gezondheid, is ook dit een van de monumenten die de muziekwereld weldra dreigt te verliezen. Deze opname laat toe helemaal naar de kern te gaan van waarom Abbado zo bejubeld wordt, tot op heden. De opnamekwaliteit is immers wat aan de stille kant maar goed en detaillistisch genoeg, en in de uitvoering klinkt een maestro die niet zichzelf, maar alleen de muziek naar de voorgrond wil plaatsen. De Wiener Philharmoniker heeft daarenboven een echte Beethoventraditie, wat zich hier vertaalt naar een uitvoering met een explosieve energie vanaf de eerste seconden.

Vooral de achtste symfonie, die in integrale cycli vaak wat naar de achtergrond verdwijnt, toont Abbado waarom ze ooit "Beethovens enorme kleine symfonie" werd genoemd. Met klassieke vormen spreekt de componist toch in een taal die even sterk zindert als die van de zevende. Weinig hedendaagse uitvoerders kunnen zeggen dat ze hetzelfde effect teweeg brengen. Hetzelfde geldt overigens voor de ouverture 'Die Geschöpfe des Prometheus, opus 43', waarin Abbado over amper vijf minuten tijd een prachtige, de luisteraar optillende partituur naar boven haalt. De algehele extase wordt echter wat getemperd door Abbado's uitvoering van de zevende, die naar hedendaagse maatstaven in iets te trage tempi vervalt. Abbado's aanpak is ongetwijfeld authentiek, maar de Riccardo Chailly's van deze era tonen dat een iets meer elektriserend karakter echt wonderen kan doen. In de zevende, overigens nog altijd heel keurig vertolkt, krijgt de luisteraar hier helaas alsnog het gevoel naar een gedateerd product te luisteren. Niettemin blijft de achtste van een klasse die niemand zouden mogen tegenhouden hier een paar luttele euro's aan te besteden. De vormgeving en de informatie in het boekje zijn immers bevredigend en bondig – prijs-kwaliteit een uitstekende aanschaf dus.

Meer over Ludwig van Beethoven


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.