De Amerikaanse pianist Julius Katchen (1926-1969) stierf op jonge leeftijd voor hij het meest omvangrijke project uit zijn artistieke carrière – een integrale opname van de pianomuziek van Johannes Brahms – kon afmaken. Gelukkig dateren er uit de jaren ’50 en ’60 genoeg opnames van hem met verscheidene orkesten om te remasteren en dat is wat het platenlabel Decca deed met deze uitvoering van Mozarts pianoconcerti nummers dertien (in C, KV415) en twintig (in d, KV 466), waar Katchen begeleid werd door het New Symphony Orchestra of London en dirigent Peter Maag. Als toemaatje werd een uitvoering van Mozarts zes Duitse dansen KV509 mee op de cd gezet.
Voor een oude opname, eentje die meer dan vijftig jaar oud is tenminste, bezit deze plaat een degelijke klankkwaliteit. Het verschil met opnames die rond dezelfde tijd in het Oostblok voor Supraphon of Melodiya gemaakt werden is duidelijk hoorbaar. Vooral de klank van Katchens piano kan erg charmeren, want dankzij zijn erg spaarzame pedaalgebruik, kan hij een klank produceren die niet zelden de klank van een pianoforte voor de geest haalt en dus fris en accuraat overkomt.
Het orkest lijdt dan weer aan een relatief overwicht aan violen, zodat de blazers slecht hoorbaar zijn en in het beste geval enkele frases van een fris kleurtje voorzien. Zelfs binnen de groep strijkers domineren de violen, waar een meer gebalanceerde klank met meer bassen voor een evenwichtiger beeld had kunnen zorgen. Het orkest klinkt echter bijzonder zuiver, zelfs wanneer de strijkers naar hedendaagse normen nogal veel vibrato gebruiken, iets wat vooral in enkele mineur passages voorkomt. De finale van het d mineur-concerto mag echter met een zeldzame sturm-und-drang dynamiek weerklinken.
Qua interpretatie kan deze uitvoering ook blijven aanspreken, op enkele minder gelukkige plekken na, zoals de nogal voortvarende manier waarop het orkest in het dertiende pianoconcerto de cadens aanbrengt, of het lichtelijk instabiele tempo in sommige snelle delen. Het overbekende langzame deel uit het concerto in d mineur krijgt dan weer een tamelijk snelle uitvoering mee, die een gevoel voor beweging en lichtheid in deze muziek houdt.
De Duitse dansen die de cd afmaken, komen ook nog erg goed over, met een stevige ritmiek en – hier plots wel – veel blazers en prominente pauken. Bovendien wisselt dirigent Peter Maag kundig af tussen robuuste tutti passages en een aanlokkelijke lyriek in de Oostenrijkse ‘Ländler’ passages. De derde dans, in Es groot, overschrijdt zelfs op sommige plaatsen de grens van wat nog ‘mooi’ genoemd kan worden, met schreeuwerige koperblazers en een atmosfeer die recht uit een Duitse bierkelder lijkt te komen.
Voor een oude opname is dit lang geen slechte uitvoering: Katchens pianospel charmeert vandaag net als een halve eeuw geleden en technisch en muzikaal zal niemand de prestatie van het orkest slecht kunnen beoordelen. Opmerkelijk genoeg wordt het dertiende pianoconcerto – zelfs op deze heruitgave – verkocht als een ‘wereld première opname. Dat was misschien net na de tweede wereldoorlog wel zo maar er bestaan in het heden zelfs van dit weinig gespeelde concerto meer dan genoeg uitvoeringen op cd. Toch blijft dit een aangename plaat om te beluisteren, niet slechts als tijdsdocument maar vooral ook om zuiver muzikale redenen.
