Van 21 tot en met 23 oktober is het Kunstencentrum STUK in Leuven weer gastheer voor TRANSIT, een van de meest boeiende en consequent geprogrammeerde festivals van België.
Vorig jaar won TRANSIT de Klaraprijs voor het muziekevenement van het jaar, meer dan terecht voor wie het parcours van het festival bekijkt. Door variatie en ontwikkeling niet te zoeken in de breedte, maar in de diepte slaagt TRANSIT er keer op keer in fris uit de hoek te komen zonder haar core business te verraden.
Jaarlijks biedt het festival in drie dagen een programma met opmerkelijke ensembles en componisten die allemaal actief zijn in de moderne muziek, maar vaak een verscheiden achtergrond hebben. Niet zelden gaat het hier overigens om jonge muzikanten. Dat is in 2011 niet anders. Hoe de muziek klinkt van een componist die ook geluidstechnicus is? Die improviseert met Evan Parker of die samenspeelt met Björk? TRANSIT 2011 laat het horen.
Een voorgaande generatie komt aan bod met werk van veertiger Frederik D’Haene en België’s bekendste hedendaagse componist Luc Brewaeys. ‘Cardu’ van deze laatste is de enige compositie op het programma die al eerder uitgevoerd werd. Dit werk uit de whisky-reeks van Brewaeys werd ging drie jaar geleden op TRANSIT in première en komt dus terug thuis in Leuven.
Ook het avondconcert van zaterdag 22 oktober staat in het teken van de nooit eerder uitgevoerde werken, wanneer het Elision Ensemble te horen is met nieuwe composities van Paul Craenen, Einar Torfi Einarson, David Brynjar Franzson, Tomothy Mc Cormack (die ook nog lang niet aan de 30 jaar zit), Richard Barrett en diens gewezen student Evan Johnson. Vooral Barrett is voor de vaste bezoekers van TRANSIT geen onbekende: niet als componist en niet als uitvoerder. Barrett (als elektronicamuzikant lid van het Electro-Acoustic Ensemble van improvicoon Evan Parkers) is tevens een vaste klanten bij Elision. Zijn muziek duikt geregeld op in de concert- en cd-programma’s van dit ensemble, wat het tot een ideale uitvoerder van Barretts muziek maakt.
Einar Torfi Einarson en David Brynjar Franzson komen uit IJsland, een land dat het laatste decennium met Björk, Sigur Rós, múm en Jóhann Jóhannsson (om er maar enkele te noemen) een unieke plaats is gaan innemen in de wereld van de populaire muziek. Wat het land betekent in de wereld van de moderne “klassieke” wordt eerder op zaterdag toegelicht met een lecture recital van de pianist Vikingur Olafsson die zich even goed thuis voelt in de walsen van Brahms als naast Björk. Hij zal werk spelen van Ólafur Óskar Axelsson, Snorri Sigfús Birgisson en Daníel Bjarnason. Vooral deze laatste houdt er een erg brede carrière op na die varieert van samenwerkingen met Sigur Rós, Efterklang, múm en Ólöf Arnalds tot dirigeeropdrachten bij de opera en het symfonieorkest van IJsland.
Daarnaast voert het ‘X/Y’ van Clara Maïda en ‘Soliloquy’ van Rebecca Saunders uit. Het eerste werk is gebaseerd op de DNA-structuur en de erfelijkheidsleer en onderzoekt de mogelijkheden van de ruimte waarin gezongen wordt, een facet van het concertgebeuren waar ook Saunders (gewezen componist in residence bij Staatskapelle Dresden) graag mee speelt. Haar ‘Soliloquy’ vormt een speciale uitdaging voor de contratenor van de Neue Vocalsolisten: vaak heel zacht en soms haast onhoorbaar is hij de centrale figuur waar de andere stemmen op gaan reageren om er een steeds dichter web rond gaan weven.
Voor een van de opmerkelijkste bezette concerten tekent het trio van An Raskin, Ernst Surberg, Luka Juhart op respectievelijk bajan (Russisch knopaccordeon), virtueel Hammond orgel en accordeon. Op het programma staan werken van Logos-medewerker Kristof Lauwers, Wilbert Bulsink, Claus-Steffen Mahnkopf, Martijn Padding, Enno Poppe en modeontwerpster, fotografe, beeldhouwster en filmkunstenares Aliona Yurtsevich.
Voor het slotconcert tekent het befaamde Ensemble Recherche dat al decennia meedraait aan de top van de hedendaagse muziek. Opgericht in 1985 heeft het al meer dan 50 cd’s uitgebracht, maar voor TRANSIT gooit het zich hoofdzakelijk op niet eerder uitgevoerde stukken van Arturo Fuentes en de Belgische Annelies Van Parys, naast ‘l’Europe d’Après Tiepolo’ van de bekende Franse componist en grondlegger van het spectralisme Hugues Dufourt en Hèctor Parra’s ‘Early Life’.
Naast de “reguliere” concerten is er zondag 23 oktober ook een toonmoment van het educatieve project van tubaspeler en componist Robin Hayward die daarvoor het gezelschap krijgt van een dertigtal blazers en een debat over nieuwe muziek en radio met medewerking van Chantal Pattyn (Klara) en medewerkers van Musiq’ 3, Deutschlandradio, VPRO en de BBC. Internationale allures die parallel lopen met de muzikale kwaliteit van het festival.
