Begin november heeft in Brussel (Beursschouwburg, Recyclart, Les Ateliers Claus) en het Hasseltse KC BELGIE de eerste editie van het MA Festival plaats, een vierdaagse culturele brug tussen de Japanse en Westerse wereld.

Gangmakers van het evenement zijn de keyboardspelers Pak Yan Lau en Giovanni di Domenico die zelf graag in verschillende situaties optreden. Zo heeft di Domenico edt zijn soloproject Hintanoi waarin hij ook percussie en elektronica gebruikt, naast een trio met Arve Henriksen (Motorpsycho, Supersilent) en Tatsuhisa Yamamoto en de The Crappy Miniband waarin hij Pak Yan Lau en Daysuke Takaoka treft: namen die meteen duidelijk maken dat di Domenico graag naar het Verre Oosten lonkt.

“Ik ben dol op Japan en de Japanse cultuur, al vanaf de eerste keer dat ik er kwam. Japan is een erg mooi land met veel contrasten, rijk op verschillende domeinen, ook op het menselijke. Japan is zo speciaal dat de artistieke expressie er echt anders is, iets wat wij alleen maar kunnen bewonderen: het concept van MA (wat zoveel betekent als leegte of ruimte, KVM), Zen-concepten als Koan (een raadsel dat lichaam en geest stimuleert), of eenvoudigweg de manier waarop de mensen met kunst omgaan. Het Japanse publiek is een van de beste dat ik ooit gehad heb.”

Leegte

Daysuka Takaoka
Daysuka Takaoka
De idee voor het festival ontstond vorig jaar, na een van di Domenico’s bezoeken aan Japan. “Elke keer dat ik er ben, ervaar ik zo’n generositeit dat ik iets terug wilde doen voor het land in het algemeen en voor de artistieke gemeenschap die ik daar mocht leren kennen in het bijzonder.” Centraal in wat hij voor zijn Japanse collega’s wil betekenen, staat het Japanse karakter MA. Geen louter promotioneel beeld, maar een concept dat hij in de programmatie wil realiseren. “Uitvoerende kunsten – muziek in het bijzonder, maar ook theater en dans – hebben nood aan ruimte en leegte om te kunnen leven, om tot een reis te worden, om emoties over te brengen. In Japan wordt het concept MA (de Japanse taal denkt veel meer in concepten dan wij met ons alfabet) erg serieus genomen door muzikanten en kunstenaars in het algemeen. Dat fascineert me zodanig, dat ik het wil verklaren aan mensen hier.”

Wie de programmatie van het MA Festival bekijkt zal tevergeefs zoeken naar bekendere namen uit de omgeving van Ruins, Boredoms of Keiji Haino. Het vermijden van deze uithangborden was voor di Domenico geen praktische kwestie van beschikbaarheid of financiële middelen, maar een bewuste keuze. “Ik heb gekozen voor artiesten met wie ik tijdens mijn verschillende trips naar Japan direct in contact gekomen ben. Ik ben er vier keer geweest sinds 2008 en heb veel mensen ontmoet: die wilde ik dus laten horen en niet diegenen die al zo vaak te horen zijn. Er is veel meer in Japan dan Boredoms en Ruins en dat mag het Europese publiek ook ontdekken.”

Bastuba

Het muzikale zwaartepunt van het MA Festival ligt op 5 en 6 november in respectievelijk het KC BELGIE met Open Circuit: JapanImprov #8 (inderdaad reeds de achtste maal dat dit kunstencentrum op de Japanse improvscene focust) en Les Ateliers Claus in Brussel. Opmerkelijk daarbij is dat beide avonden een haast gelijklopende bezetting hebben, zeker wat de Japanse muzikanten betreft. Jong slagwerkgeweld is er met de 29-jarige, beweeglijk en vaak licht spelende drummer Tatsuhisa Yamamoto (Otomo Yoshihide, Jim O'Rourke, Ruins, Keiji Haino, Akira Sakata en Alan Silva) en zijn collega Yuko Oshima (niet te verwarren met haar naamgenote uit de idoolgroep AKB48) die via de rock bij de vrije improvisatie terecht kwam.

Akira Sakata
Akira Sakata
Verder is de aanwezigheid bevestigd van gitarist Marron en de bastubaspeler Daysuke Takaoka, een opmerkelijke verschijning die in de VS nog samenwerkte met de populaire Rebirth Brass Band en het podium deelde met ondermeer Joseph Jarman, Don Moye en Misha Mengelberg. Takaoka werkt van tijd tot tijd met elektronica en circular breathing of andere speciale technieken en effecten, wat resulteert in klanken die ver van het klassieke bastubageluid liggen. Op de affiche treft de blazer organisator Giovanni di Domenico en de Portugese drummer Joao Lobo met wie hij het trio UKI-YO vormt.

Een andere vaste band die integraal vertegenwoordigd is, is Chikamorachi van Akira Sakata: de saxofonist (marinebioloog van opleiding) die met zijn 65 niet alleen een van de veteranen van de Japanse freejazz is, maar ook kan terugblikken op samenwerkingen met Bill Laswell en DJ Krush. In zijn Chikamorachi weet hij zich gesteund door bassist Darin Gray en de fenomenale drummer Chris Corsano. Deze laatste twee zullen te horen zijn in Hasselt en Brussel, terwijl Sakata zelf alleen in het KC BELGIE en in de Recyclart zal optreden.

Naast de muzikale inbreng is de Japanse cultuur ook in bredere zin vertegenwoordigd door de butoh-danser Nanami en de theatergroep Kodomo Kyojin die als een rode draad door de hele MA Festival programmatie loopt.

Cymbows

Het grootste verschil tussen de affiches van het KC BELGIE en Les Ateliers Claus zit hem in de aanwezige Europeanen. Waar de Brusselse pianiste Pak Yan Lau (die met Giovanni di Domenico samenspeelt in de Crappy Mini Band) op beide locaties te horen is, staat percussionist Eric Thielemans alleen in Hasselt aangekondigd. Gitarist Nico Roig (Os Meus Shorts, Kaat Hellings), trompettiste Sanne Van Heck (The Black Napkins), soundscapeartiest Wim Lots en percussionist Mathieu Calleja (specialist in cymbows: met een strijkstok aangestreken cimbalen) doen dan weer alleen Brussel aan.

Marron
Marron
Dat in Les Ateliers Claus en het KC BELGIE deels dezelfde artiesten optreden was geen gemakkelijkheidoplossing. “Aangezien het doel is om iets op het moment te creëren, zullen er verschillende combinaties en constellaties gezocht worden. De energie zal hetzelfde zijn, maar het resultaat kan erg verschillen. De twee locaties zijn ook heel anders: wat in de ene mogelijk is, kan moeilijk worden in de andere. We zullen ons laten inspireren door de beschikbare ruimte en die op de best mogelijke manier gebruiken.”

Of de vaste trio’s van Akira Sakata en Daysuke Takaoka in die hoedanigheid zullen optreden, kan di Domenico niet bevestigen, noch ontkennen. Voor hem ligt alles open en vormt “verrassing” het kernwoord. “Het is mijn bedoeling om mensen in verschillende situaties te plaatsen. Kunst blijft voor mij de beste manier om mensen en samen te brengen. Misschien komt er uit een of andere combinatie wel een nieuwe band voort, dat zou fantastisch zijn.” Dat hij zelf met uitzondering van Chris Corsano en Darin Gray alle muzikanten kent, is voor di Domenico geen probleem. “Mijn curiositeit gaat vooral uit naar wat al deze mensen samen kunnen doen. Daar ben ik echt eens benieuwd naar.”

Groenten

Naast de twee grote muzikale avonden heeft het MA Festival ook enkele meer bescheiden geprogrammeerde evenementen op de affiche staan. De openingsavond van 2 november in de Beursschouwburg draait rond de première van het theaterstuk 'Burning Skin' door Kodomo Kyojin, gevolgd door een concert met Tatsuhisa Yamamoto, Daysuke Takaoka, Nico Roig, Mathieu Calleja en saxofonist Grégoire Tirtiaux van La Fanfare du Belgistan.

Yuko Oshima
Yuko Oshima
In Les Ateliers Claus op 3 november staat de avond in het teken van de Japanse eetcultuur met de levende installatie Transplantation, kortfilms van Loïc Sturani die jaren in Japan woonde en een fascinatie voor groenten ontwikkeld heeft terwijl de snacks opgediend zullen worden door de acteurs van Kodomo Kyojin. Voor de muzikale omlijsting zorgt de jonge singer-songwriter Mishio Mai.

Het meest klassieke opzet is voor het concert in Recyclart op 4 november. Naast het duo van Daysuke Takaoka & Eric Thielemans bestaat de affiche daar uit twee bestaande bands: het Chikamorachi trio van Akira Sakata en BRU-TO van Tatsuhisa Yamamoto en Giovanni di Domenico die het gezelschap krijgen van gitarist Marron en Joao Lobo.

Het programma van het MA Festival mag er dan goed gevuld uit zien, de inspiratie van Giovanni di Domenico is nog niet op. Als het aan hem lag had het nog meer mogen zijn. “Er zijn zoveel artiesten die ik zou willen laten overkomen, maar aangezien het festival een persoonlijk initiatief is van de muzikanten en de programmatoren van de verschillende locaties (die ik trouwens echt dankbaar moet zijn: Koen De Leeuw voor de Beursschouwburg, Frans Claus van Les Ateliers Claus, Dirk Seghers van Recyclart en Koen Vandenhoudt van het KC BELGIE) en we geen enkele vorm van subsidie of sponsoring hadden, moest iedereen zijn eigen vliegtickets betalen. Dat was niet voor iedereen haalbaar en zodoende zijn er enkele muzikanten niet op de affiche beland. Zo wilde ik dolgraag de schitterende cellist Mori-Shige uit Tokio laten overkomen (die stond eerst aangekondigd, maar moest omwille van familiale redenen afzeggen, KVM), net als Tetuzi Akiyama en KEI: twee geweldige gitaristen. Deze keer is dat nog niet gelukt, maar hopelijk kunnen we het project herhalen en geraken ze er dan wel.”

Meer over MA Festival


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.