Op 27 en 28 april organiseert Vooruit voor de derde keer dit seizoen een Jazz & Beyond Deluxe tweedaagse. Waren de vorige edities al niet arm aan contrasten, dan is het eind april met twee melodische trio’s en een elftal vrije improvisatoren helemaal zoeken naar overeenkomsten.

Eve Beuven & Mathilde Renault (foto: JazzLab Series)
Eve Beuven & Mathilde Renault (foto: JazzLab Series)
Wat de openingsavond betreft is het nochtans gemakkelijk: wednesday night is ladies night. In het kader van de JazzLab Series touren Eve Beuvens en Mathilde Renault in april met hun trio’s door het Vlaamse land. De passage in Vooruit is de derde laatste halte op deze tocht. Beide dames spelen erg melodisch en verkiezen een gaaf en esthetisch geluid boven krachtexplosies. Allebei brachten ze vorig jaar een cd uit op het Belgische label Igloo. Om de parallel nog verder door te trekken, hebben zowel Beuvens als Renault hierop versterking gekregen van een rietblazer waarmee ze reeds vaker te horen waren. Eve Beuvens vulde haar trio (met haar broer en drummer Lionel Beuvens en bassiste Yannick Peeters) aan met Joachim Badenhorst, die mooi past in de dromerige klankwereld van de pianiste, maar er niet bij zal zijn in Gent.

Renault, die als zangeres vaak folkachtige accenten in haar muziek binnensmokkelt, wordt bijgestaan door d Zweedse saxofonist Jonas Knutsson, naast Janos Bruneel op bas en Stijn Cools op drums. Met deze tot kwartet uitgebreide bezetting was Renaud enkele jaren geleden reeds te horen op Brosella en zal ze ook in Vooruit aantreden.

De avond vrouwelijke lyriek wordt vervolledigd met Sarah Ferri, een singer-songwriter met warme, lichtvoetige muziek die te leen gaat bij de rootsmuziek, maar met meerstemmige vocale arrangementen ook knipoogt naar de Andrew Sisters.

Thomas Smetryns
Thomas Smetryns
De tweede dag van Jazz & Beyond Deluxe is in handen van de mannelijke muzikanten, maar daarmee is meteen ook het enige gemeenschappelijke kenmerk van de twee concerten uitgespeeld. Veel hebben de Belgische componist Thomas Smetryns en vrije improvisatie-coryfee Peter Brötzmann immers niet gemeenschappelijk. Thomas Smetryns komt zijn Chicago Songbook voorstellen, een project dat hij realiseerde in opdracht van Vooruit en waarvoor hij zich inspireerde op de voor- en tussenoorlogse jazz en Tin Pan Alley muziek. Deze vaak met Broadway-gerelateerde muziek behoort ondertussen tot het collectieve geheugen van de lichte muziek, met legendarische componisten en songs als Irving Berlin (There’s no Business Like Showbusiness’), George en Ira Gershwin (‘I Got Rhythm’), Hoagy Carmichael (‘The Nearness of You’), Jerome Kern (‘All the Things You Are’) en Cole Porter (de halve real book van elke jazzstudent).

Nummers uit deze cultuur worden door Smetryns met collagetechnieken omgevormd tot eigen stukken die hij brengt met een verzameling muzikanten uit de wereld van de klassiek, de rock en de jazz: vibrafonist Wim Konink, The Germans zanger Jakob Ampe, pianist Daan Vandewalle, bassist Kristof Rosseeuw, trompettist Bart Maris en Smetryns zelf op gitaar en 78-toeren platenspeler.

Mijlenver verwijderd van de songcultuur is het Peter Brötzmann Chicago Tentet. Saxofonist Peter Brötzmann (de kolos van Wuppertal) is al decennia lang niet meer weg te denken uit de wereld van de vrije improvisatie. De voetafdruk die hij in 1968 met het album ‘Machine Gun’ zette (met o.a. Fred Van Hove, Willem Breuker, Evan Parker en Han Bennink), zindert nog steeds na en was het startschot voor een rijke carrière waarin Brötzmann samenspeelde met collega-strijders van het eerste uur en jongere honden.

Peter Brötzmann Chicago Tentet
Peter Brötzmann Chicago Tentet
Op 6 maart zeventig geworden, tourt hij in april en mei met zijn tentet dat gerust omschreven kan worden als een all-star bigband van de geïmproviseerde muziek. Al van bij het ontstaan overigens, want de line-up van het gelegenheidsoctet waarmee in januari 1997 de basis gelegd werd voor deze groep liegt er niet om: Hamid Drake en Michael Zerang (drums), Kent Kessler (bas), Fred Lonberg-Holm (cello), Jeb Bishop (trombone) en rietblazers Ken Vandermark en Mars Williams. Iets meer dan half jaar later kreeg de formatie haar min of meer vaste vorm door het toetreden van saxofonist Mats Gustafsson en trompettist Joe McPhee.

Voor speciale gelegenheden werd de groep in de jaren die volgden wel eens uitgebreid met o.a. bassist William Parker of trompet Toshinori Kondo. Zo kan het dat het tentet in Vooruit als een elftal op het podium komt te staan, met in de bezetting leden van de eerste uren (Vandermark, Gustafsson, McPhee, Bishop, Lonberg-Holm, Kessler en Zerang) naast in de loop der jaren verworven aanwinsten als trombonist Johannes Bauer, tubaspeler Per-Åke Holmlander en drummer Paal Nilssen-Love.

Dat Brötzmann zich in dit ensemble omringt met muzikanten die er ook graag stevig invliegen, kan de indruk wekken dat het Tentet een verroeste pikdorser of een op hol geslagen pletwals is die over het machteloze publiek trekt. Hoewel het rollen met spierballen zeker niet achterwegen gelaten wordt, leren concerten en opnames van het Chicago Tentet vooral dat het orkest verschillend gedaantes heeft. Door stukken te spelen van verschillende groepsleden beweegt de groep zich door diverse concepten: van uiterst vrij tot meer uitgeschreven formats. Bovendien worden vaak kleinere ensembles gevormd, waardoor de muzikanten scherp gehouden worden. Meer dan eens wordt de ene muzikant door een andere uit zijn tent gelokt tot op een terrein waar het publiek niet gewend is hem te horen. Het is net deze flexibiliteit die de individuele muzikanten en het ensemble als geheel uniek maken: het kan opereren als een kamermuziekensemble binnen de context van een groot symfonisch orkest.

De passage in Gent is een uitgelezen kans om dit ensemble aan het werk te zien, temeer daar er links en rechts gefluisterd wordt dat de band na deze tournee ophoudt te bestaan. Wordt vervolgd … 

 

Meer over Jazz & Beyond Deluxe


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.